Zwycięzcami Festiwalu Filmów Polskich w Nowym Jorku zostały dwa filmy - “Bogowie” Łukasza Palkowskiego i dokument „Solidarność według kobiet” Marty Dzido i Piotra Śliwowskiego. Obydwa filmy zdobyły nagrodę "Ponad Granicami" im. Krzysztofa Kieślowskiego.
„Bogów” uznano za angażującą dramaturgicznie i tematycznie, inspirującą oraz poruszającą opowieść, świetnie wyreżyserowaną i zagraną.
„Choć film pokazuje unikalne problemy polskich lekarzy w czasach komunizmu, mówi jednak także o wysiłkach lekarzy na świecie podejmowanych dla dobra ludzkości” – uzasadniło jury.
„Jestem tym bardziej zadowolona, że nagrodę zdobył film Palkowskiego, ponieważ gościł on u nas już przed kilkoma laty debiutem +Rezerwat+, który także został wówczas wyróżniony” – powiedziała PAP dyrektorka festiwalu Hanna Hartowicz.
Dokument o „Solidarności” wyróżniono za ukazanie niedocenianych wysiłków kobiet w dziele budowania demokracji w Polsce.
Trofeum dla najlepszego aktora otrzymali Tomasz Kot (“Bogowie”) i Andrzej Chyra (“Carte Blanche”).
Nagroda im. Elżbiety Czyżewskiej dla najlepszej aktorki przypadła zmarłej w 2010 roku patronce nagrody, której poświęcony jest dokument „Aktorka”. Czyżewską uhonorowano pośmiertnie m.in. za „przełamanie dystansów kulturalnych i stworzenie pomostu transatlantyckiego pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi”.
„Aktorka” Kingi Dębskiej i Marii Konwickiej miała w Nowym Jorku premierę światową. O Czyżewskiej opowiadają w filmie m.in. Andrzej Wajda, Daniel Olbrychski, krytyk i profesor studiów filmowych na Columbia University Annette Insdorf oraz aktor Omar Sangare. Dokument spotkał się z dużym zaciekawieniem. Artystka miała w Nowym Jorku przyjaciół i znajomych, z których sporo przybyło do Anthology Film Archives.
"Byłam pod wrażeniem +Aktorki+. Sądzę, że ma szansę na rozpowszechnianie w USA, ponieważ jest to nie tylko dramatyczna historia wielkiej polskiej artystki, ale koncentruje się na jej życiu w Nowym Jorku, mieście które też staje się jednym z bohaterów filmu” – powiedziała PAP prof. Insdorf.
Barbra Ungeheuer, która też wystąpiła w „Aktorce” uznała, że jest to niezwykle ciekawa opowieść - przedstawia perypetie artystki i jej ogromne pragnienie, aby pozostać na zawsze aktorką. Nigdy jednak - jak mówiła - nie zdołała powtórzyć sukcesów jakie odnosiła w Polsce. „Jedno czego mi brakuje w tym filmie to ukazanie jej zdolności intelektualnych, ale trzeba byłoby wtedy wydłużyć film o godzinę. Elżbieta była niezwykle inteligentna, czytała trzy książki tygodniowo, można było z nią rozmawiać o filozofii, o poezji, o wszystkim” – mówiła PAP Ungeheuer.
Producent Zbigniew Domagalski wyjaśnił, że twórcom dokumentu specjalnie zależało, by premierowy pokaz miał miejsce właśnie w Nowym Jorku. „Chcieliśmy, żeby najpierw zobaczyli film mieszkający tutaj bohaterowie filmu opisujący życie aktorki. Poza tym, moim zdaniem, Elżbiecie też zależałoby na tym, aby właśnie tutaj w pierwszej kolejności +Aktorkę+ pokazać” - przekonywał w rozmowie z PAP.
Jury pod przewodnictwem prof. Izabeli Kalinowskiej z Stony Brook University wyróżniło też krótki film Andrzeja Cichockiego „Las Cieni” za walory plastyczne i dźwiękowe.
Trzydniową, coroczną imprezę zorganizowano już po raz 11. Widzowie mieli okazję zapoznać się z ośmioma filmami fabularnymi, pięcioma dokumentalnymi i kilkoma krótkimi. Obejrzeli także m.in. ”Carte Blanche” Jacka Lusińskiego, „Obywatela” Jerzego Stuhra, „Obce ciało” Krzysztofa Zanussiego oraz dokument ”Paderewski - Człowiek czynu, sukcesu i sławy” Wiesława Dąbrowskiego. Festiwal zakończył się w niedzielę.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
ad/ agz/