XIX wiek

Kalendarium Powstania Styczniowego

1861 27 lutego - W Warszawie podczas manifestacji patriotycznej od kul wojska rosyjskiego ginie 5 osób. Powstaje Delegacja Miejska, która spotyka się z namiestnikiem Gorczakowem i organizuje uroczysty pogrzeb zabitych. 27 marca – Margrabia Aleksander Wielopolski obejmuje urzędowanie jako dyrektor przywróconej Komisji Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Zaczyna prace nad wprowadzaniem reform.

Józef Śmiechowski

Józef Śmiechowski (1796-1875) - Jako oficer uczestniczył w powstaniu listopadowym. W 1863 roku zorganizował oddział powstańczy. Walczył pod rozkazami Langiewicza, mianowany został generałem. Brał m. in. udział w bitwach pod Małogoszczą, Pieskową Skałą i Grochowiskami. Zmarł we Lwowie.

Henryka Pustowójtówna

Henryka Pustowójtówna, „Michał Smok” - (1838-1881). Córka Polki i rosyjskiego oficera. Uczestniczka manifestacji patriotycznych przed wybuchem powstania. W jego trakcie była adiutantem Dionizego Czachowskiego w oddziale Mariana Langiewicza. Aresztowana w marcu 1863 przez Austriaków wraz z Langiewiczem po przejściu do Galicji. Po powstaniu przebywała na emigracji we Francji. Zmarła w Paryżu.

Stefan Bobrowski

Stefan Bobrowski (1841-1863) - Jeden z najwybitniejszych przywódców politycznych powstania styczniowego. W czasie studiów w Petersburgu związany z Zygmuntem Sierakowskim i konspiracyjnym Kołem Oficerów. W 1863 r. członek Komitety Centralnego Narodowego, następnie Tymczasowego Rządu Narodowego i naczelnik Warszawy, faktycznie kierował powstaniem. Zginął w sprowokowanym pojedynku w kwietniu 1863 roku. Był wujem Josepha Conrada.

Zygmunt Padlewski (1835-1863)

Zygmunt Padlewski - urodził się w 1835 r. w Czerniawce Małej pod Berdyczowem; syn powstańca listopadowego, porucznik artylerii, odszedł z wojska rosyjskiego przed powstaniem styczniowym. Następnie był wykładowcą w polskiej szkole wojskowej we Włoszech. Członek Komitetu Centralnego Narodowego i naczelnik warszawskiej organizacji miejskiej. Nie udało mu się zdobyć Płocka w momencie wybuchu powstania. Naczelnik powstania w guberni płockiej. Aresztowany w kwietniu, rozstrzelany w maju 1863 r.

Józef Hauke-Bosak (1834-1871)

Józef Hauke-Bosak - Bliski krewny gen. Maurycego Haukego, zabitego przez powstańców podczas Nocy Listopadowej. Ukończył rosyjską wyższą szkołę wojskową. Odszedł z armii w stopniu pułkownika. W powstaniu styczniowym był generałem, naczelnikiem województwa krakowskiego i sandomierskiego. W zreorganizowanej przez Traugutta armii powstańczej był dowódcą II korpusu. Jego oddziały poniosły klęskę podczas jednej z największych ostatnich bitew powstania, pod Opatowem w lutym 1864 roku. Poległ w służbie francuskiej w 1871 roku jako dowódca brygady.

Dionizy Czachowski

Dionizy Czachowski (1810-1863) - Jeden z najlepszych dowódców powstańczych. Nie miał wykształcenia wojskowego. W powstaniu styczniowym był szefem sztabu zgrupowania Mariana Langiewicza, następnie dowódcą samodzielnego oddziału operującego na Kielecczyźnie i Lubelszczyźnie. Był naczelnikiem województwa sandomierskiego. Brał udział w bitwach pod Małogoszczą, Pieskową Skałą i Grochowiskami. Poległ pod Jaworowem Soleckim w listopadzie 1863 r. Pochowany w mauzoleum w Radomiu.