Około 130 zdjęć pokazujących Gdańsk i jego mieszkańców sprzed 150 laty zebranych zostało w albumie prezentującym historię najdawniejszych gdańskich zakładów fotograficznych. Wydanie książki poprzedziło około 10 lat archiwalnych badań i poszukiwań zdjęć.
W książce noszącej tytuł „Fotografia w Gdańsku 1863-1867” znalazło się ponad 80 zdjęć wykonanych na ulicach Gdańska oraz niemal 50 portretów dawnych gdańszczan, a wśród nich choćby przedstawicieli rodziny Klawitter – pionierów gdańskiego przemysłu stoczniowego.
Niemal wszystkie zdjęcia umieszczone w albumie nigdy wcześniej nie były publikowane. „Prawdziwymi unikatami są pierwsze zdjęcia sekundowe wykonane latem 1865 roku przez Rudolfa Kuhna” – poinformował Ireneusz Dunajski - autor publikacji i jednocześnie wydawca opracowania - pochodzący z Pomorza pasjonat i kolekcjoner starych fotografii.
W albumie znalazło się też prawie metrowej długości zdjęcie przedstawiające 900 mieszkańców Gdańska wykonane 18 maja 1865 roku. Jest to najprawdopodobniej pierwsza zbiorowa fotografia gdańszczan.
Zamieszczone w albumie zdjęcia pochodzą m.in. z Biblioteki Gdańskiej PAN, zbiorów Dunajskiego, a także innych prywatnych kolekcjonerów, którzy udostępnili mu posiadane przez siebie fotografie. Jak powiedział PAP Dunajski, wiele zdjęć pozyskał on od osób mieszkających zagranicą, które poznał w czasie badań nad historią gdańskiej fotografii.
Badania te trwały około 10 lat i – oprócz zasobów miejscowych archiwów i bibliotek, obejmowały także dostępne w internecie zbiory zagranicznych placówek tego typu. „Bardzo cenne były np. gdańskie gazety z tamtego czasu, w których fotografowie ogłaszali swoje usługi” – powiedział PAP Dunajski dodając, że prowadząc badania średnio w tygodniu tylko w bibliotekach i archiwach spędzał ponad 20 godzin.
Sam album – oprócz zdjęć, zawiera także prezentację historii gdańskich zakładów fotograficznych, w tym opis życia i twórczości pionierów fotografii pracujących w Gdańsku w latach 1863-1867, których działalność pokazano na tle historii fotografii polskiej i światowej.
„Nie będzie przesadą stwierdzenie, że było to pięć najważniejszych lat w rozwoju fotografii, ponieważ w tym okresie dokonano kolejnych ważnych odkryć chemicznych i opracowano nowe wynalazki, które zapoczątkowały nowy etap jej historii. Na rynku pojawiły się jasne obiektywy do portretów i zdjęć architektury oraz miniaturowe aparaty podróżne. Skrócono czas naświetlania i wprowadzono pierwsze migawki, dzięki czemu możliwe było wykonywanie zdjęć sekundowych” – pisze w książce autor dodając, że wszystkie nowości bardzo szybko pojawiły się w gdańskich zakładach.
Wydana właśnie książka jest kontynuacją opublikowanej niemal trzy lata wcześniej przez Dunajskiego pozycji pt. „Fotografia w Gdańsku 1839-1862” prezentującej pierwszych gdańskich fotografów. Autor planuje wydanie kolejnych tomów poświęconych gdańskim fotografom działającym po 1867 roku.
„Nie zdajemy sobie sprawy, że to właśnie dawnym gdańskim fotografom, którzy wykonywali m.in. zdjęcia znanych i mniej znanych miejskich obiektów, zawdzięczamy, iż w czasie odbudowy Gdańska ze zniszczeń 1945 roku udało się odtworzyć wiele architektonicznych detali” – przypomniał w rozmowie z PAP Dunajski. (PAP)
aks/ dym/
