Dyrektor IAM: solidarność jest moralnym drogowskazem w czasie wojny w Ukrainie

Podczas poniedziałkowej konferencji zaprezentowano projekty kulturalne IAM wspierające Ukrainę, poświęcone agresji Rosji oraz relacjom polsko-ukraińskim. Są nimi: polsko-ukraińska wystawa w centrum Berlina zatytułowana "Zabójstwo do przyjęcia", zaplanowany na wtorek wernisaż wystawy "Solidarność. Pomoc. Wolność" w Instytucie Pileckiego w Berlinie, warsztaty fotograficzne PHOTO IS:RAEL Justyny Mielnikiewicz (artystki nagrodzonej Grand Press Photo) dla ukraińskiej młodzieży oraz wystawy jej prac w Tel Avivie i prezentacja działającej od kwietnia bieżącego roku ukraińskiej wersji serwisu internetowego Culture.pl.

Podczas konferencji połączono się na żywo m.in. z: Ladą Nakonechną (wraz z Anną Łazar współkuratorką wystawy "Zabójstwo do przyjęcia", dr. Łukaszem Kamińskim (kuratorem wystawy "Solidarność. Pomoc. Wolność" w Berlinie oraz Justyną Mielnikiewicz.

"To właśnie Ukraina jest tym krajem, z którym od kilkunastu lat łączą nas bardzo bliskie relacje i ten naturalny odruch pomocy, a także chęć współpracy w dziedzinie kultury była dla nas bardzo szybka i oczywista" - powiedziała Barbara Schabowska, rozpoczynając spotkanie. Następnie głos zabrał Radca-Minister Ambasady Ukrainy w RP Oleh Kuts, który wyraził opinię, że od początku inwazji rosyjskiej na Ukrainę pomoc, którą okazuje Polska i postawa Polaków wobec Ukraińców, są godna podziwu. Podziękował za wsparcie i "wielowymiarową" pomoc z polskiej strony.

"Nie czekaliście ani sekundy, od razu przyszliście na pomoc, otworzyliście swoje domy i serca. I to jest bardzo ważne, jest przykładem. Zawsze mówię, że Polska jest liderem międzynarodowym wspólnoty we wsparciu Ukrainy" - powiedział. Przypomniał o poparciu Polski w staraniach Ukrainy do przystąpienia do Unii Europejskiej. "Polska jest liderem w tym, żeby wywierać presję na barbarzyńców za to, co robią – niszczą nasze domy, zabijają dzieci, cywilów" - oświadczył i wyraził wdzięczność wobec "Ministerstwa Kultury, Ministerstwa Spraw zagranicznych, wszystkich Polek i Polaków".

"Polska jest w pierwszym krajem, który uznał niepodległość Ukrainy i od tamtego czasu przez trzy dekady jest liderem akcji dyplomatycznej wspierającej wysiłki ukraińskie zarówno w Europie, jak i w strukturach transatlantyckich. Te akcje dyplomatyczne można wprowadzić też na polu kultury. […] Moc snucia własnej opowieści jest podstawą samostanowienia i sposobem rozpoznania danego narodu na arenie międzynarodowej. Jak mówią krytycy, same narody bywają narracjami, ale opowieść – własną opowieść – snuje się właśnie w kulturze. Dzięki wsparciu, jakie instytucje kultury w Polsce udzielają artystom ukraińskim, partnerom ukraińskim, instytucjom ukraińskim ten głos, ta własna ukraińska opowieść, może być słyszana za granicą" - kontynuowała Barbara Schabowska.

Dyrektor IAM wspomniała również o powołaniu rezydencji kryzysowych we współpracy m.in. z Galerią Zachęta i CSW Zamkiem Ujazdowskim. "Przez kilkanaście lat działalności Instytutu Adama Mickiewicza nawiązaliśmy relacje z blisko czterdziestoma partnerami w Kijowie, Charkowie, Lwowie, Odessie. Realizowaliśmy z nimi różne projekty. Część z nich musieliśmy w tym roku zawiesić. Ale bardzo szybko przestawiliśmy się na takie tory funkcjonowania, które umożliwiają nam promocję polskiej kultury za granicą i realizację naszej misji przy wsparciu Ukrainy" - wyjaśniła Schabowska.

Wirtualnie z uczestnikami spotkania połączył się również dr Łukasz Kamiński – kurator berlińskiej wystawy "Solidarność. Pomoc. Wolność". Jak zaznaczył, wystawa planowana była jeszcze przed lutym bieżącego roku, po wybuchu wojny w Ukrainie "nabrała jednak nowych kontekstów". Jak powiedział: "to jest wystawa, która od samego początku zamierzała łączyć opowieść o historii, czyli opowieść o samej Solidarności, niezwykłym fenomenie, który doprowadził do upadku systemu komunistycznego oraz opowieść o pomocy dla Solidarności ze współczesną refleksją. Przede wszystkim zależało nam i nadal zależy na tym, aby naszych odbiorców – w tej chwili przede wszystkim odbiorców niemieckich – postawić przed pytaniem, czym jest Solidarność dziś".

Jak zadeklarował, jako kurator wystawy pragnął "pokazać, że Solidarność to nie jest jakieś historyczne pojęcie ani zamknięty rozdział polskiej czy europejskiej historii, ale że jest to nieustanne i bardzo aktualne wyzwanie". "Wiele wątków, które zmieściliśmy w końcowej sesji, okazały się bardzo aktualnymi w ostatnim półroczu. Sądzę, że nowy kompleks wystawy, związany z rosyjską agresją na Ukrainę, jest bardzo ważny w kontekście głównego tematu" - powiedział, dodając: "Solidarność jest chyba tym, czego najbardziej potrzebuje Ukraina. To jest ta pierwsza rzecz, ten odruch solidarności, który tak wspaniale rozwinął się w Polsce i którego czasem brakuje w różnych miejscach na świecie".

Wernisaż wystawy "Solidarność. Pomoc. Wolność" odbędzie się we wtorek, 30 sierpnia, dzień później zostanie zainaugurowana wystawa "zabójstwo do przyjęcia". Według komunikatu prasowego IAM "31 sierpnia w przestrzeni miejskiej Berlina pojawia się efekty polsko-ukraińskiej współpracy artystycznej. Jej celem jest wdrażanie solidarności z Ukrainą w czasie rosyjskiej agresji oraz wsparcie ukraińskich artystów. Wystawa, której pomysłodawca i organizatorem jest Instytut Adama Mickiewicza, powstała we współpracy z polskimi instytucjami kultury i galeriami sztuki oraz przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego".

W informacji prasowej podano także informację o rozpoczętej 14 kwietnia działalności ukraińskiej sekcji portalu Culture.pl. "Prace nad powstaniem ukraińskiej wersji Culture.pl Instytut Adama Mickiewicza rozpoczął na długo przed rosyjską inwazją, która rozpoczęła się 24 lutego 2022 roku. Sam fakt wypowiedzenia wojny w Ukrainie, a następnie szokująca brutalność i bestialstwo dokonywane przez armię rosyjską na ludności cywilnej spowodowały podjęcie przez Dyrekcję Instytutu decyzji m.in. o przyspieszeniu prac bas uruchomieniem ukraińskiej wersji portalu, dostępnej pod adresem https://culture.pl/ua. (PAP)

mwp/ aszw/