Fot. DJM
Obrazy i rysunki z różnych okresów twórczości Jana Matejki, a także rekwizyty używane przez malarza można oglądać na nowej wystawie czasowej w Domu Jana Matejki w Krakowie.
"Pokazujemy zróżnicowanie warsztatu artystycznego Jana Matejki nie tylko pod względem jego rozwoju: od wczesnych prac z 1852 roku po obrazy z lat 80. XIX wieku, ale też różne tematy i motywy, jakie wybierał, bo tworzył nie tylko wielkie dzieła historyczne" – mówi kurator wystawy Marta Kłak-Ambrożkiewicz.
Wystawa czasowa urządzona na drugim piętrze Domu Jana Matejki została wkomponowana w wystawę stałą.
Patrząc na obrazy o tematyce historycznej można zobaczyć, jak zmieniły się umiejętności artysty w przedstawianiu kostiumów i scenografii, ale też jak zmieniło się jego patrzenie na to samo wydarzenie. Na wystawie wyeksponowano pracę z 1855 roku przedstawiającą Władysława Jagiełłę i Witolda modlących się przed bitwą oraz akwarelę z 1860 roku "Jagiełło na pobojowisku grunwaldzkim". "Dzieła te dzieli zaledwie pięć lat, ale spojrzenie artysty jest zupełnie inne, bo widzi on, że za zwycięstwem i chwałą, stoi też rozpacz i śmierć" - podkreśliła kurator.
Szkic olejny, wykonany przez Matejkę do obrazu "Maćko Borkowic", którego oryginał prawdopodobnie znajduje się w rękach prywatnych, został zestawiony z kopią obrazu wykonaną w 1903 roku przez innego artystę, żeby widzowie mogli odkryć kolorystykę tego dzieła.
W oryginalnym XIX-wiecznym ekspozytorze (stojaku) pokazywane są szkice kompozycyjne i kopie rysunków Matejki do obrazów, które wiszą w salach, a w gablotach niepokazywane do tej pory rekwizyty: tkaniny, stroje, fragmenty ubiorów i wyposażenia wojskowego z kolekcji własnej artysty, po które sięgał malując swoje dzieła.
Spośród prac religijnych Matejki na wystawie zobaczyć można obraz "Wniebowstąpienie Chrystusa" zestawiony z dziełem "Wnętrze grobu Kazimierza Wielkiego".
Najbardziej zaskakujące dla odbiorców może być "Studium portretowe kobiety" z 1881 roku. Dzieło powstało w dojrzałym okresie twórczości Jana Matejki i jest zupełnie inne niż najbardziej znane jego obrazy. "To portret bardzo nowoczesny, nieprzystający do Matejki, ale musimy pamiętać, że był to artysta, który dokonał świadomego wyboru, miał misję zilustrowania dla Polaków ich historii" – podkreśliła Marta Kłak–Ambrożkiewicz. "On się tego wyboru trzymał, ale czasem malował coś, co zupełnie odbiegało od tego głównego nurtu" - dodała.
Tytuł wystawy "Jan Matejko. Różne opowieści" to nawiązanie do tego, co widzimy na obrazie, do historii powstania dzieła i do życia Matejki, o czym przypomina kalendarium, które jest częścią wystawy. "Pandemia koronawirusa sprawiła, że widzowie zwiedzają wystawę indywidualnie lub w małych, kilkuosobowych grupach. Jest czas na kontemplację, która może pomóc w stworzeniu własnej, innej opowieści o artyście i jego twórczości" – podkreśliła kurator.
Pokazywane obrazy i rysunki pochodzą ze zbiorów prywatnych oraz z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie i Muzeum Narodowego w Krakowie. Wystawa będzie czynna w Domu Jana Matejki przy ul. Floriańskiej 41 do 31 stycznia.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion-Czoba
wos/ dki/
