Stanisław Skrowaczewski. Fot. PAP/A. Grygiel
Dyrygent i kompozytor Stanisław Skrowaczewski, ceniony za interpretacje muzyki Antona Brucknera, został w poniedziałek odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Uroczystość odbyła się w Belwederze.
Prezydent odznaczył artystę za "wybitne zasługi dla polskiej kultury, za osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej".
"To dla mnie ogromne wyróżnienie i radość, że to na mnie padło, że mogę podziękować w imieniu całej ojczyzny i narodu za wielkie, piękne i owocujące wspaniale zasługi dla polskiej kultury. Zasługi także dla ojczyzny, bo przecież każda forma nie tylko wzmacniania atrakcyjności naszej kultury, ale także upowszechniania wiedzy o polskiej kulturze i jej promowania jest zawsze formą umacniania dobrej wiedzy, pamięci i skojarzeń z Polską właśnie jako całością" - mówił Komorowski.
Podziękował artyście za osiągnięcia, które "gdzieś na końcu zawsze są cząstką osiągnięć całej ojczyzny i całej kultury polskiej. "Serdecznie dziękuję za wspaniałe ambasadorowanie i polskiej kulturze, i Polsce na świecie, zarówno w Stanach Zjednoczonych, gdzie pan mieszka, jak w wielu miejscach, gdzie pan występował razem z orkiestrami polskimi i zagranicznymi. Jestem pod ogromnym wrażeniem tej dobrze wypełnionej misji idącej przez dziesięciolecia" - podkreślił prezydent zaznaczając, że dla niego dodatkowym źródłem wzruszenia jest fakt, że Skrowaczewski, podobnie jak on, ma korzenie kresowe.
Artysta dziękując za odznaczenie przyznał, że jest bardzo wzruszony i szczęśliwy oraz czuje, że jego życie "nabiera teraz więcej sensu".
Artysta dziękując za odznaczenie przyznał, że jest bardzo wzruszony i szczęśliwy oraz czuje, że jego życie "nabiera teraz więcej sensu". "To mi daje szczęście. Nigdy nie myślałem o zasługach, robiłem to, co czułem, że powinienem robić i to było dla mnie proste i oczywiste. I nigdy nie spodziewałem się takiego zaszczytu, który mnie dzisiaj spotyka, więc jestem bardzo wdzięczny za wspaniałe obdarowanie mnie, największe właściwie jakie mogłem uzyskać w życiu" - powiedział Skrowaczewski.
Gratulacje artyście złożyli m.in. minister kultury Małgorzata Omilanowska, Krzysztof i Elżbieta Pendereccy oraz dyrektor Teatru Wielkiego Waldemar Dąbrowski.
Stanisław Skrowaczewski urodził się 3 października 1923 r. we Lwowie. Naukę gry na fortepianie i skrzypcach rozpoczął jako czterolatek. W wieku 7 lat skomponował pierwszy utwór symfoniczny, w wieku 11 lat dał pierwszy recital fortepianowy. Grał i dyrygował III Koncertem fortepianowym Beethovena w wieku 13 lat.
Karierę pianistyczną przekreśliła kontuzja obu dłoni, jakiej doznał w czasie walk o wyzwolenie Lwowa spod okupacji niemieckiej. Po II wojnie zamieszkał w Krakowie. Skupił się na kompozycji i dyrygenturze, które studiował pod kierunkiem Waleriana Bierdiajewa i Romana Palestry w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. Kompozycję studiował także w Paryżu u Nadii Boulanger. Podczas pobytu we Francji uczestniczył w założeniu awangardowej grupy Zodiaque.
W 1946 r. został dyrygentem Filharmonii Wrocławskiej. Trzy lata później stanął na czele Filharmonii Śląskiej w Katowicach, w latach 1954-56 został szefem Filharmonii Krakowskiej, a od 1956 do 1959 r. był związany ze stołeczną Filharmonią Narodową jako stały dyrygent.
W 1956 r. wygrał międzynarodowy konkurs dyrygencki w Rzymie, po czym zadebiutował w USA z Cleveland Orchestra. Skrowaczewski pozostał w USA dyrygując amerykańskimi orkiestrami, w 1960 r. został dyrektorem artystycznym Minneapolis Symphony Orchestra (od 1970 r. Minnesota Orchestra), pełnił tę funkcję przez następne 19 lat. W latach 1984-91 był głównym dyrygentem Halle Orchestra w Manchester, z którą koncertował na całym świecie.
Wielokrotnie nagradzany za interpretacje utworów Antona Brucknera. W 2002 r. cykl jedenastu symfonii Brucknera zarejestrowany dla Arte Nova przez Saarlaendischer Rundfunk Orchestra pod batutą Skrowaczewskiego nagrodzono w Cannes jako najlepsze nagranie muzyki symfonicznej XVIII i XIX w. Artysta jest ceniony także za interpretacje kompozycji Johannesa Brahmsa i Dymitra Szostakowicza.
Skrowaczewski pozostaje związany z Minnesota Orchestra, na zamówienie której w 2009 r. napisał "Music for Winds". Piastuje też funkcję głównego gościnnego dyrygenta Saarlaendischer Rundfunk Orchestra i Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. (PAP)
akn/ mce/ jbr/
