Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego i uprawnienia artystów - to niektóre tematy sympozjum wieńczącego Ogólnopolską Konferencję Kultury, które odbędzie się w dniach 18-19 czerwca w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie.
Podczas konferencji prasowej, która odbyła się we wtorek w Centrum Prasowym PAP, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Wanda Zwinogrodzka podkreśliła, że celem sympozjum będzie sformułowanie postulatów dotyczących kształtowania systemu kultury w Polsce.
"To nie jest prosta sprawa, również legislacyjnie, bo to nie jest kwestia jednej ustawy (…). To jest cały szereg działań, które dopiero trzeba podjąć, mając już jakiś sformułowany projekt. Sformułowanie projektu jest pierwszym etapem tych prac, będziemy je kontynuować - liczę, że wciąż przy współpracy środowiska, dlatego że ważne jest utrzymanie pewnej dalszej gotowości wśród osób, które w te prace się włączyły. To na pewno bardzo podniesie skuteczność działań również politycznych czy parlamentarnych" – oceniła.
Według Zwinogrodzkiej, świadomość istnienia "nieuporządkowanych zagadnień w dziedzinie twórczości artystycznej i kultury jest niepokojąca". "Wszyscy jesteśmy chyba świadomi, że kultura ma ogromną rolę do odegrania. My, konsumenci kultury, oczekujemy, że podpowie nam pewne projekty i wizje nt. dalszego rozwoju społeczeństw, nie tylko polskiego, ale również cywilizacji europejskiej. Żeby tak się stało, kultura musi mieć zapewnione możliwości swobodnego rozwoju i działania. Tylko wtedy może tę niezwykle społecznie ważną funkcję spełnić. Dlatego zależy nam, żeby tę materię uporządkować i doprowadzić do sytuacji, że twórca i konsument mogą swobodnie ją tworzyć i korzystać z jej dorobku" – wyjaśniła.
Pytana o największą nadzieję związaną z sympozjum wiceminister kultury odparła, że jest nią "kontynuowanie debaty w jak najszerszej reprezentacji". "Czym więcej osób wesprze nas swoją energią, myślą, sugestiami, pomysłami, też krytyką sugerowanych rozwiązań, bo to także jest bardzo ważne, tym ostateczny efekt będzie, mam nadzieję, lepszy" – stwierdziła wiceszefowa MKiDN.
Wanda Zwinogrodzka: Celem sympozjum będzie sformułowanie postulatów dotyczących kształtowania systemu kultury w Polsce. To nie jest prosta sprawa, również legislacyjnie, bo to nie jest kwestia jednej ustawy (…). To jest cały szereg działań, które dopiero trzeba podjąć, mając już jakiś sformułowany projekt. Sformułowanie projektu jest pierwszym etapem tych prac, będziemy je kontynuować - liczę, że wciąż przy współpracy środowiska, dlatego że ważne jest utrzymanie pewnej dalszej gotowości wśród osób, które w te prace się włączyły. To na pewno bardzo podniesie skuteczność działań również politycznych czy parlamentarnych.
W ocenie dyrektora Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina Artura Szklenera największym dorobkiem Ogólnopolskiej Konferencji Kultury jest dialog ponad 250 podmiotów, m.in. stowarzyszeń twórczych i związków zawodowych. "Już sama ta liczba pokazuje, jak bardzo mamy rozdrobnione, rozproszone środowisko. Nie ma czegoś takiego, jak środowisko artystów, organizatorów, więc sam fakt połączenia sił, to może brzmi dosyć kolokwialnie, ale jednak to dialog ponad podziałami. Coś co, od samego początku było naszym celem, co wzbudzało pewien sceptycyzm, na ile rzeczywiście do takiego dialogu jesteśmy zdolni, ale co udało się wypracować" – stwierdził.
Dyrektor Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki Hanna Wróblewska wskazała, że część problemów instytucji kultury wynika z "ustaw, którym podlegają, a które nie uwzględniają specyfiki działań kulturalnych". "Tak jak parę lat temu udało nam się doprowadzić ze środowiskami naukowymi do nowelizacji ustawy Pzp (Prawa zamówień publicznych - PAP), tak wierzę, że każda inna ustawa też może zostać naprawiona" - powiedziała.
Dr hab. Katarzyna Smyk z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie zwróciła uwagę, że w Polsce potrzebna jest struktura administracyjna systemu ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. "Od 2011 r. takie dokumenty, takie pomysły powstają. Narodowy Instytut Dziedzictwa właśnie wtedy rozpoczął prace nad Krajowym Programem Ochrony Dziedzictwa Niematerialnego. Ten projekt jest spójny, holistyczny, bierze pod uwagę bardzo wiele aspektów i włącza bardzo szerokie grona wszystkich tych, którzy są i powinni być mocniej włączeni w ochronę dziedzictwa w Polsce" – oceniła.
"Natomiast gdybyśmy mieli dzisiaj dokonać podsumowania, co się udało, a co nie, to z tego systemu mamy dzisiaj Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Ona być może jeszcze nie jest zbyt szeroka, ma niespełna 30 pozycji, ale wiemy, że aplikują następne środowiska (…). Teraz przyszła świetna okazja, żeby postawić następny krok" – dodała.
W programie sympozjum podsumowującego Ogólnopolską Konferencję Kultury znalazły się zagadnienia dotyczące statusu artysty – struktury, mechanizmów, usprawnień i finansowania oraz instytucji kultury w dialogu z organizatorem. Uczestnicy spotkania wezmą też udział w panelach poświęconych ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz ruchowi niezinstytucjonalizowanemu i mechanizmom jego wsparcia.
Ogólnopolska Konferencja Kultury to wielomiesięczna debata polskich środowisk artystycznych, której celem jest diagnoza potrzeb i próba wypracowania rozwiązań odpowiadających na problemy dotyczące kultury w Polsce. Organizatorem przedsięwzięcia jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a koordynatorem – Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. (PAP)
autor: Daria Porycka
dap/ pat/