Prawie wszystkie utwory Fryderyka Chopina w poruszających nagraniach Tatiany Shebanovej zawiera nowe wydawnictwo płytowe Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina.
Tatiana Shebanova, laureatka X Konkursu Chopinowskiego w 1980 roku, należała do najwybitniejszych pianistek swojego pokolenia. Obdarzona niezwykłą wrażliwością i wyjątkową muzykalnością, wysoko ceniła pięknie brzmiący instrument z epoki Chopina - Erard. Właśnie na tym fortepianie z 1849 r. nagrała dla Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina prawie wszystkie utwory kompozytora – zaznaczył w materiale dla PAP Aleksander Laskowski, rzecznik prasowy Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina.
Mieszkająca na stałe w Polsce Rosjanka Tatiana Shebanova zmarła 1 marca 2011 roku. W 10. rocznicę jej śmierci Instytut Chopina publikuje jej nagrania w 14-płytowym albumie.
"Prezentowana edycja ma szczególne znaczenie z kilku przyczyn" – pisze muzykolog Grzegorz Michalski – "Po raz pierwszy dzieła Chopina zostały nagrane na dawnym instrumencie przez jedną artystkę ale, co ważniejsze, w dorobku fonograficznym Tatiany Shebanovej jest to punkt kulminacyjny i zarazem ostatni; to do niego zdają się prowadzić kariera i styl wykonawczy tej wybitnej pianistki".
Według Michalskiego wszystkie zalety Shebanovej – jej naturalna wrażliwość na barwę dźwięku, wyjątkowa zdolność selektywnego i czytelnego kształtowania faktury dzieła, pietyzm wobec tekstu kompozytorskiego – po spotkaniu ze starym fortepianem zyskały nową dynamikę.
Jak zaznacza muzykolog, stało się to stosunkowo późno, kiedy artystka miała już od dawna ugruntowaną pozycją na najpoważniejszych estradach świata, dysponowała bardzo rozległym repertuarem – "właściwie zaś stało się za późno. Los chciał, że objawione zamiłowanie mogła rozwijać ledwie kilka lat. Świadomość nieuchronnego biegu spraw kazała jej mobilizować siły i czas na zrealizowanie wymarzonego przedsięwzięcia – nagrania kompletu dzieł Chopina na Jego instrumencie".
Tatiana Shebanova zdobyła II nagrodę X Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie w roku 1980. Studia pianistyczne odbyła w klasie prof. Wiktora Mierżanowa w Konserwatorium Moskiewskim. Dyplom uzyskała w 1976 roku. Następnie przez kolejnych dziesięć lat była asystentką prof. Mierżanowa.
Była laureatką międzynarodowych konkursów pianistycznych w Pradze (I nagroda, "Concertino Praha", 1969), Genewie (I nagroda, 1976), Warszawie (II nagroda oraz nagród specjalnych: Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie za najlepsze wykonanie poloneza i Filharmonii Narodowej za najlepsze wykonanie koncertu fortepianowego, (Konkurs Chopinowski, 1980) i Brukseli (I nagroda, Konkurs "Boesendorfer – Empire Grand Prix, 1990). Pianistka była uczestniczką Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie w 1974 roku.
Shebanova występowała prawie we wszystkich krajach europejskich, Republice Południowej Afryki, na Filipinach i w Japonii, gdzie odbyła 11 tournée artystycznych. Koncertowała w duecie fortepianowym ze swoim mężem Jarosławem Drzewieckim oraz z synem Stanisławem Drzewieckim. Pianistka dysponowała rozległym repertuarem, obejmującym wszystkie epoki i style muzyczne, m.in. grała wszystkie dzieła Chopina, komplet preludiów i fug (Das Wohltemperierte Klavier) Bacha, wszystkie sonaty fortepianowe Mozarta, wszystkie "Pieśni bez słów" Mendelssohna oraz dziesiątki kompozycji Beethovena, Schuberta, Schumanna, Liszta, Czajkowskiego, Brahmsa, Skriabina, Débussy’ego, Ravela, Prokofiewa, Rachmaninowa.
28 lutego 1990 roku, z okazji 100-lecia urodzin Samuela Feinberga, w Wielkiej Sali Konserwatorium Moskiewskiego, odbył się galowy koncert, podczas którego Tatiana Shebanova wraz z Orkiestrą Filharmonii Moskiewskiej pod dyrekcją Genadija Rożdiestwienskiego wykonała II Koncert fortepianowy Feinberga. Była to replika koncertu z 1954 roku, kiedy to partię fortepianu grał kompozytor a dyrygował ojciec Rożdiestwienskiego.
Artystka pozostawiła wiele cennych nagrań płytowych (około 30 płyt LP i CD). Płyty z jej nagraniami (m.in. dzieł Chopina w dużym wyborze) opublikowały firmy: Melodia, Polskie Nagrania Muza, Dux, Tonpress, Victor, Pony-Canyon, Panton i Empire i NIFC.Obok działalności estradowej, Shebanova poświęcała się pracy pedagogicznej w bydgoskiej Akademii Muzycznej, gdzie była profesorem klasy fortepianu. Prowadziła także letnie kursy mistrzowskie m.in. w Dusznikach. W 2007 roku artystka wystąpiła w Warszawie podczas festiwalu "Chopin i jego Europa".
"Chopin. Utwory solowe i z orkiestrą" Tatiana Shebanova, Orkiestra XVIII wieku. Frans Brueggen. NIFC. 2021. (PAP)
Anna Bernat
abe/ aszw/
