Koncerty, warsztaty dotyczące mowy nienawiści i wystawy związane z kulturą żydowską zaplanowano podczas rozpoczynających się w czwartek w Olsztynie IX Dni Kultury Żydowskiej. Impreza od lat przyciąga do Olsztyna gości spoza regionu.
Tegoroczne Dni Kultury Żydowskiej rozpoczną się warsztatami plastycznymi dla dzieci ze szkoły podstawowej, podczas których artystka Ewa Pohlke ze Stowarzyszenia B'Jachad m.in. pokaże uczniom barwy i motywy związane z kulturą żydowską. Po południu odbędzie się wykład dr hab. Krzysztofa Szatrawskiego z wydziału sztuki olsztyńskiego uniwersytetu nt. piosenki w kulturze Izraela.
"Muzyka w tegorocznej edycji naszej imprezy będzie miała szczególne miejsce. Ludzie dzwonią i dopytują się zwłaszcza o zaplanowany na niedzielę koncert zespołu SHOFAR w składzie: Raphael Rogiński, Mikołaj Trzaska i Macio Moretti. Spodziewamy się na tym wydarzeniu wielu gości" - przyznała PAP Dominika Cieślak z Fundacji "Borussia". W kolejnych dniach imprezy odbędzie się także koncert Kapeli Brodów.
Ważnym wydarzeniem tegorocznych Dni Kultury Żydowskiej będzie także wystawa fotografii Łukasza Baksika "Macewy codziennego użytku", która od czwartku będzie prezentowana w Biurze Wystaw Artystycznych.
"W czasie wojny niemieccy okupanci brukowali macewami podwórka zajmowanych przez siebie budynków, utwardzali drogi, stawiali z nich mury. Tę tradycję kontynuowali po wojnie Polacy. Macewami wyłożyli basen przeciwpożarowy, nasyp kolejowy, brzeg rzeki. Budowali z nich piece, podłogi, krawężniki. W polskich wioskach można znaleźć setki kół szlifierskich zrobionych z macew. Ciągle widać na nich hebrajskie napisy. Śledzę losy żydowskich nagrobków" - napisał w zaproszeniu na wystawę jej autor.
Jak dodał, w centrum małego miasteczka odnajduj sąsiadujące z komendą policji, strażą pożarną i kościołem gospodarstwo z oborą zbudowaną z macew. "Trafiam na katolickie płyty nagrobne, z których ktoś zapomniał zetrzeć hebrajskie litery. Rozmawiam z ludźmi, którzy - świadomi tego, co mają na swoich podwórkach - nie widzą w tym nic niestosownego" - podkreślił.
Po otwarciu wystawy zaplanowano dyskusję, w której oprócz Baksika wezmą udział Jan Jagielski z Żydowskiego Instytutu Historycznego oraz związany z Borussią znawca lokalnych cmentarzy Wiktor Knercer. Wystawa ta i dyskusja są o tyle istotne, że z żydowskiego cmentarza w Olsztynie także po wojnie usunięto macewy, którymi m.in. umocniono skarpę na olsztyńskiej starówce, a teren dawnego cmentarza przez lata był ulubionym miejscem spacerów z psami. Dopiero od kilku lat miejsce cmentarza ogrodzono; uczyniła to Borussia.
Podczas Dni Kultury Żydowskiej na olsztyńskim zamku zaplanowano spotkanie autorskie z Magdaleną Tulli, a znana olsztyńska aktorka Irena Telesz-Burczyk zaprezentuje fragmenty listów Luise i Ericha Mendelsohnów (urodzony w Olsztynie Erich był architektem światowej sławy, zaprojektował dom przedpogrzebowy, w którym swoją siedzibę ma teraz w Olsztynie Borussia).
Dla nauczycieli i edukatorów zaplanowano warsztaty dotyczące "mowy nienawiści". "Chodzi nie tylko o wrogie napisy na murach, ale i codzienne używanie nacechowanych negatywnie słów"- podkreśliła Cieślak.
Borussia i B'Jachad od dziewięciu lat współorganizują imprezę. Pełen plan dni Kultury Żydowskiej dostępny jest m.in. na stronie Borussi. Wstęp na większość imprez jest bezpłatny. "Zapraszamy wszystkich serdecznie. Mamy nadzieję, że i w tym roku nasze spotkania zaszczycą goście z Olsztyna, bliższych i dalszych okolic, a nawet spoza regionu, jak to było w poprzednich latach" - powiedziała PAP prezes "Borussii" Kornelia Kurowska. (PAP)
jwo/ par/ agz/
