Czas, jego mierzenie i upływanie - to temat tegorocznej X edycji Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Opowiadania w Warszawie. Zaproszeni goście pochodzą m.in. z Libanu, Indii, Gujany, Gwadelupy i Kamerunu. Festiwal potrwa do niedzieli.
Źródłami prezentowanych przez artystów opowieści są teksty literackie, a także historie osobiste, tradycyjne (czerpane z fokloru) lub zasłyszane od innych. Organizatorem festiwalu jest grupa Studnia O., czyli pierwsze polskie stowarzyszenie opowiadaczy. Jak przekonują jego członkowie, źródłem ich opowieści jest "bogata i różnorodna tradycja literatury ustnej: bajki i baśnie, mity i eposy z różnych kultur, a także historie autorskie". Stowarzyszenie organizuje Festiwal Sztuki Opowiadania od 2007 roku.
Hasło tegorocznej edycji wydarzenia to „Czas”. Spektakle artystów zaproszonych w tym roku będą zbudowane wokół zagadnień dotyczących m.in. jego mierzenia, upływania i względności.
„Sięgając po ten temat chcieliśmy przypomnieć, że wszyscy, niezależnie od kultury, jakoś określamy moment, w którym żyjemy. Nasze określenia czasu nie są jednak tożsame” - powiedziała PAP dyrektor artystyczna Festiwalu Małgorzata Litwinowicz. „Nawet ta wszechogarniająca kategoria jest zróżnicowana kulturowo. Rok 2015 ma zupełnie inny numer w kulturze muzułmańskiej i żydowskiej. Choć w tym samym momencie, to żyjemy w innych czasach. Na festiwalu pomimo tego możemy się spotkać i rozmawiać” – dodała.
Uczestnicy festiwalu będą mówić w tym roku m.in. o czterech stronach czasu (Beata Frankowska, Olena Yeremenko, Robert Lipka i Czarli Bajka), wiośnie (Agnieszka Aysen Kaim i Marta Maślanka) oraz biciu zegarów (Teatr Rodzinny Nomadów Kultury).
„Staramy się, aby goście byli zróżnicowani. Chcemy uniknąć organizowania wydarzenia stanowiącego monografię danego kręgu kulturowego. Dlatego stykamy ludzi z różnych obszarów i ich ze sobą konfrontujemy” – mówiła PAP Litwinowicz.
Organizatorka wyjaśniła, że układając program wraz z członkami stowarzyszenia wybierają „artystów współczesnych i tradycyjnych”, pośród których zawsze znajduje się ktoś, „kogo możemy nazwać strażnikiem tradycji, ponieważ uprawia jakiś tradycyjny gatunek sztuki opowiadania”.
Podczas rozpoczynającego się festiwalu „strażnikami tradycji” będą Kirill Nikiphorov z Jakucji, który przedstawi Oloncho, czyli ustne ludowe eposy jakuckie oraz pochodząca z Kamerunu Catherine Ahonkoba wraz z arcydziełem języka duala, eposem Djeki la Njambe.
Na scenie Instytutu Teatralnego w Warszawie zostaną zaprezentowane także irlandzkie legendy (Jarek Kaczmarek z polskim zespołem Macalla Trio). Pojawi się tam również czeska Grupa Teatralna Teraz z widowiskiem „Bagdad, Kabul, Ar Raqquah, Maarran”.
Głównym gościem X edycji będzie Jihad Darwich. Artysta urodził się w Libanie, od wielu lat mieszka we Francji. Historie, które przedstawia mają źródła np. w „Księdze tysiąca i jednej nocy”, eposie o Gilgameszu i mitach cywilizacji śródziemnomorskiej. Opowiadacz jest organizatorem podobnego wydarzenia w Bejrucie. Wydał także kilkanaście książek ze zbiorami opowieści.
Darwich przedstawi swój spektakl „Kobiety z placu Tahrir”, o kobietach biorących udział w rewolucji w Egipcie w 2011 roku. Opowie też o kurdyjskim eposie Mame Alan pochodzącym z początku XIV w. oraz poprowadzi warsztat opowiadania w Muzeum Polin.
Celem festiwalu jest, prócz opowiadania, zbudowanie społeczności związanej wokół zagadnienia przewodniego - zintegrowanej, otwartej i chętnej do dyskusji grupy, pochodzącej z różnych kręgów kulturowych.
„To festiwal, który ma znaczenie. Dzięki niemu mogą mówić jednocześnie ludzie z różnych kultur, języków i temperamentów. To ważne, że ta różnorodność może się spotykać w jednym czasie” – skomentowała Lenartowicz.
Stowarzyszenie Studnia O. powstało w 1996 roku i zajmuje się działalnością artystyczną oraz organizuje warsztaty sztuki opowiadania. Część członków prowadzi badania naukowe dotyczące tradycji ustnej i historii opowiadania. Zespół tworzą m.in. orientalistka, turkolożka, iranista, filologowie polscy i lituaniści.
Szczegóły dotyczące programu festiwalu można znaleźć na stronie www. http://festiwalopowiadania.org/ (PAP)
oma/ agz/
