Dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach Alicja Knast została w środę odwołana ze stanowiska przez zarząd woj. śląskiego – poinformował PAP w środę rzecznik urzędu marszałkowskiego Sławomir Gruszka. Powodem mają być nieprawidłowości wykazane podczas kontroli i audytu.
Dyrektor Knast, odpowiadając na wcześniejsze zapowiedzi dotyczące jej odwołania mówiła, że to następstwo m.in. jej sprzeciwu wobec organizowania w muzeum konwencji politycznych oraz różnicy zdań między urzędem marszałkowskim, a muzeum w sposobie postrzegania tej instytucji. Dyrektor nie kwestionowała zarzutów stawianych w wyniku kontroli, jednak jej zdaniem nie były to uchybienia poważne, jak sugerowali to urzędnicy marszałka.
Również szef MKiDN, które współprowadzi placówkę, prof. Piotr Gliński w swojej opinii ocenił, że stwierdzone nieprawidłowości nie są wystarczającą przesłanką do odwołania dyrektor Knast. Minister pozostawił jednak decyzję zarządowi woj. śląskiego, jako organowi sprawującemu bezpośrednio nadzór nad muzeum.
Jak poinformował PAP w środę rzecznik urzędu marszałkowskiego, przyczyną odwołania dyrektor Muzeum Śląskiego są „nieprawidłowości wykazane podczas wielomiesięcznych kontroli i audytu prowadzonych w instytucji kultury przez wydział obsługi prawnej i kontroli oraz wydział audytu urzędu marszałkowskiego”.
„Wnioski z tych czynności były podstawą do wystosowania pisma do Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych. O sprawie została powiadomiona właściwa jednostka prokuratury, której przekazano dokumentację z całości przeprowadzonej kontroli i audytu” - przypomniał Gruszka.
Jak dodał, zarząd woj. śląskiego „uzyskał pozytywną opinię NSZZ Solidarność przy Muzeum Śląskim” oraz zgodnie z procedurą otrzymał opinię ministra kultury. „Wicepremier prof. Piotr Gliński decyzję o odwołaniu ze stanowiska dyrektor Muzeum Śląskiego pozostawił Zarządowi Województwa Śląskiego – jako organowi, który sprawuje bezpośredni nadzór nad Muzeum Śląskim i w którego rejestrze znajduje się ta instytucja kultury” - podkreślił Gruszka.
„Podejmując tę decyzję Zarząd Województwa Śląskiego kierował się troską o funkcjonowanie Muzeum Śląskiego” - zadeklarował rzecznik i dodał, że pełnienie obowiązków szefa placówki powierzono Marcinowi Gwoździewiczowi, dotychczasowemu dyrektorowi departamentu kultury urzędu marszałkowskiego.
Zamiar odwołania dyrektor muzeum zarząd województwa ogłosił w ub. roku. Bezpośrednim powodem miała być niegospodarność wykazana podczas kontroli realizowanej przez pracowników wydziału kontroli urzędu oraz audyt.
Kontrola wykazała m.in. naruszenie przepisów ustawy o finansach publicznych poprzez niepodanie do publicznej wiadomości stawek opłat za wynajmowane powierzchnie zawartych w wydanych przez dyrektora muzeum zarządzeniach wewnętrznych. Dyrektor miała też naruszyć przepisy ustawy o rachunkowości oraz sprawować niewystarczający nadzór nad mieniem placówki w zakresie dysponowania elementami demontowanych wystaw czasowych, z których część trafia do magazynu, a część do utylizacji.
Wśród zarzutów było np. niedopilnowanie dostarczenia przez wykonawcę polisy ubezpieczającej dzieło. Według dyrektor Knast w tym wypadku chodziło o kwotę 2 tys. zł, a placówka zapowiadała nałożenie na wykonawcę za ten brak kar znacznie przewyższających tę kwotę.
W następstwie kontroli i audytu zarząd woj. śląskiego wystąpił do ministra kultury o zaopiniowanie odwołania dyrektor Knast. W datowanej na 8 stycznia br. odpowiedzi minister Gliński przypomniał, że zgodnie z ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej dyrektor instytucji kultury powołany na czas określony może być odwołany przed upływem tego okresu z powodu naruszenia przepisów prawa w związku z zajmowanym stanowiskiem.
„Nieprawidłowości wykazane w muzeum (…) podczas kontroli i audytu moim zdaniem nie stanowią na obecną chwilę wystarczającej przesłanki do odwołania dyrektora Muzeum na podstawie (…) ustawy (…). Stanowisko ws. naruszenia przepisów prawa przez dyrektora (…) powinny bowiem zająć uprzednio właściwe organy” - napisał Gliński, wskazując na rzecznika dyscypliny finansów publicznych i prokuraturę i uściślając, że chodzi o ustalenie, czy działania i zaniechania dyrektora noszą znamiona czynu zabronionego.
Wobec skierowania przez marszałka zawiadomienia do prokuratury, szef MKiDN decyzję o odwołaniu dyrektor Muzeum pozostawił zarządowi woj. śląskiego.
Na konferencji prasowej 16 listopada ub. roku dyrektor Knast mówiła m.in. że kilka miesięcy wcześniej początkowo nie zgodziła się na prośbę o zarezerwowanie terminu konferencji poświęconej Programowi dla Śląska z udziałem premiera Mateusza Morawieckiego, kandydującego wówczas do Sejmu z katowickiej listy PiS; uznając to za element kampanii wyborczej. Wskazywała też na różnicę zdań między urzędem marszałkowskim, a muzeum w sposobie postrzegania tej instytucji, a także na presję ze strony urzędu i krytykę niektórych jej działań czy wypowiedzi.
Alicja Knast została powołana na stanowisko dyrektora Muzeum Śląskiego w 2014 r. bez konkursu, w trudnej sytuacji placówki. Wobec opóźnień i trudności budowy nowej, podziemnej siedziby muzeum na trudnym terenie dawnej kopalni pojawiło się zagrożenie utraty pieniędzy z Unii Europejskiej. Dyrektor Knast doprowadziła do jej otwarcia w czerwcu 2015 r.
Charakter nowej siedziby Muzeum Śląskiego zaowocował nagrodami architektonicznymi; nagrody przyznawano też w ostatnich latach placówce i jej dyrektor za działalność wystawienniczą i edukacyjną. Na początku grudnia ub. roku wiceminister kultury Jarosław Sellin wręczył dyrektor Alicji Knast brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ kon/ lun/ pat/
