Zofia Romaszewska - współtwórczyni Biura Interwencji Komitetu Obrony Robotników oraz sędzia Bogusław Nizieński - weteran AK i b. Rzecznik Interesu Publicznego zostali we wtorek uhonorowani przez prezydenta i premiera z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości Polski.
Uroczystość, podczas której szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk wręczył medale weteranom II wojny światowej i działaczom opozycji antykomunistycznej, odbyła się w Sali Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
"Kiedy 105 lat temu rozpoczynała się nasza współczesna walka o niepodległość, wówczas jeden z poetów legionowych pisał w wierszu +Do moich synów+ następujące słowa: +Synkowie moi, poszedłem w bój, jako wasz dziadek, a ojciec mój, jak ojca ojciec i ojca dziad+. W tych prostych słowach kierowanych do syna ten młody legionista wyrażał właściwie to, co najistotniejsze w naszych dziejach. To, że umiłowanie niepodległości i wolności, że chęć walki o przywrócenie Polsce suwerenności przechodzi z pokolenia na pokolenie" - zwrócił uwagę Kasprzyk, dziękując weteranom AK i działaczom opozycji w PRL za ich poświęcenie.
"Pokolenia wcześniejsze kształtują te, które przychodzą później" - podkreślił. W tym kontekście szef Urzędu ds. Kombatantów przypomniał m.in. znaczenie pierwszej pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski w 1979 r., która wpłynęła na to, że po 10 latach Polska odzyskała suwerenność.
Odznaczenia państwowe z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości nadali prezydent Andrzej Duda oraz premier Mateusz Morawiecki - są to Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości oraz okolicznościowe medale pamiątkowe Stulecia Odzyskania Niepodległości.
Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości, które prezydent nadał na wniosek szefa Urzędu ds. Kombatantów, otrzymali m.in. sędzia Bogusław Nizieński - major Wojska Polskiego, żołnierz AK i Narodowej Organizacji Wojskowej; w latach 1999-2004 Rzecznik Interesu Publicznego, a także kawaler Orderu Orła Białego. Obecnie jest przewodniczącym Rady do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych przy szefie UdsKiOR. Odznaczenie to trafiło również w ręce Stanisława Zalewskiego - byłego więzienia Pawiaka, KL Auschwitz oraz KL Mauthausen-Gusen, który kieruje Polskim Związkiem Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych i jest osobą bardzo zasłużoną w upamiętnianie polskich ofiar niemieckiego terroru.
Wśród uhonorowanych przez premiera na wniosek szefa UdsKiOR znalazła się Zofia Romaszewska - działaczka opozycji demokratycznej w PRL, która od 1977 r., wraz z mężem Zbigniewem Romaszewskim, kierowała Biurem Interwencyjnym KOR, następnie Komitetem Samoobrony Społecznej KOR, dokumentującym przypadki łamania praw człowieka. W PRL-u zajmowała się pomocą represjonowanym robotnikom, także ich rodzinom. Dama Orderu Orła Białego obecnie jest doradczynią prezydenta Dudy.
Medal pamiątkowy Stulecia Odzyskania Niepodległości otrzymała również Anna Stupnicka-Bando, która zimą 1941 r. wyprowadziła z getta w Warszawie 11-letnią żydowską dziewczynkę Lilianę Alter; następnie wspólnie z matką Janiną Stupnicką opiekowała się nią do końca okupacji. Stupnicka-Bando obecnie jest prezesem Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Medal od premiera otrzymał również m.in. Zbigniew Galperyn ps. Antek - weteran AK, powstaniec 1944 r., który jest wiceprezesem Związku Powstańców Warszawskich. Łącznie odznaczono ok. 40 osób.
Ponadto szef Urzędu ds. Kombatantów pośmiertnie przekazał rodzinom dwóch bohaterów walk o niepodległość Polski najwyższe polskie odznaczenia wojenne.
Rodzina Zygmunta Ostrowskiego - podchorążego w 2. batalionie 1. Brygady Strzelców Karpackich 3. Dywizji Strzelców Karpackich, odznaczonego w lipcu i sierpniu 1944 r. za osobiste męstwo w czasie walk 2. Korpusu Polskiego we Włoszech - otrzymała Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari i Krzyż Walecznych. Virtuti Militari Ostrowskiemu w lipcu 1944 r. przyznał naczelny wódz, gen. broni Kazimierz Sosnkowski, zaś Krzyż Walecznych w sierpniu 1944 r. dowódca 2. Korpusu Polskiego gen. Władysław Anders. W Muzeum Wojska Polskiego odznaczenia te odebrał bliski krewny Ostrowskiego - Kamil Miklaszewski.
Rodzina Jana Szulczewskiego - żołnierza 73. pułku piechoty 23. Dywizji Piechoty, który wykazał się męstwem w czasie wojny polsko-bolszewickiej w lipcu 1921 r. - otrzymała Krzyż Walecznych.
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski otrzymał weteran AK kpt. Wacław Szlaga za "wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej i za działalność na rzecz środowisk kombatanckich", a Brązowy Krzyż Zasługi - Janusz Nowak za działalność na rzecz upamiętniania historii Polski. (PAP)
nno/ itm/