1 września podczas uroczystości w 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej na pl. Piłsudskiego w Warszawie przemówienia wygłoszą prezydenci Polski, Niemiec i Stanów Zjednoczonych – poinformował szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski. 2 września będzie dniem dwustronnej wizyty prezydenta USA.
Na niedzielnym briefingu prasowym przed Pałacem Prezydenckim Szczerski powiedział, że główne międzynarodowe obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej będą miały miejsce w Warszawie. Uroczystości rozpoczną się o godz. 12 na Placu Piłsudskiego.
"Spodziewamy się obecności 40 delegacji zagranicznych, tj. około 250 gości z całego świata w tym prezydenci, premierzy, przewodniczący parlamentów, ministrowie spraw zagranicznych, ministrowie obrony narodowej, a także specjalni wysłannicy rodzin królewskich z Europy. Wszyscy oni będą gośćmi pana prezydenta podczas tych uroczystości tutaj, w Warszawie" - mówił Szczerski. Samych prezydentów, jak dodał, będzie ok. 20.
Prezydencki minister dodał, że na pl. Piłsudskiego podczas głównych uroczystości wystąpienia wygłoszą prezydenci Polski, Niemiec i Stanów Zjednoczonych - Andrzej Duda, Frank Walter Steinmeier i Donald Trump.
Jak mówił, słowa "pamięć i przestroga" będą motywem przewodnim wystąpień prezydentów Polski, Niemiec i USA w Warszawie, ale znajdą się też na szarfie wieńca, który zostanie złożony przez prezydentów na Grobie Nieznanego Żołnierza, a także na specjalnym dzwonie, który zostanie darowany miastu Wieluń. W czasie obchodów w Warszawie każdy przywódca w ten dzwon symbolicznie uderzy - zapowiedział Szczerski.
"Przesłanie obchodów ma stanowić przestrogę na przyszłość w relacjach międzynarodowych" - powiedział szef gabinetu prezydenta. Jak mówił, chodzi o to, żeby pamięć o II wojnie światowej była przestrogą dla współczesnego świata, żeby nie zmieniać granic siłą, żeby nie paktować nad głowami i kosztem innych państw, nie ulegać agresywnym działaniom jednych krajów za cenę przedłużania pokoju, co przynosi potem jeszcze gorszą pożogę wojenną.
"Przesłanie obchodów ma stanowić przestrogę na przyszłość w relacjach międzynarodowych" - powiedział szef gabinetu prezydenta. Jak mówił, chodzi o to, żeby pamięć o II wojnie światowej była przestrogą dla współczesnego świata, żeby nie zmieniać granic siłą, żeby nie paktować nad głowami i kosztem innych państw, nie ulegać agresywnym działaniom jednych krajów za cenę przedłużania pokoju, co przynosi potem jeszcze gorszą pożogę wojenną.
Szczerski poinformował też, że wczesnym rankiem 1 września prezydent Duda wraz z prezydentem Niemiec będą w Wieluniu, gdzie oddadzą hołd ofiarom Wielunia i wszystkim cywilnym ofiarom II wojny światowej. Podkreślił, że prezydenci Polski i Niemiec bardzo chcieli, aby podczas obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej "podkreślić jej cywilne ofiary".
"Wieluń był, jak państwo wiecie, tym miastem, które zostało zbombardowane jako jedno z pierwszych, całkowicie bezbronne i całkowicie niewinne miasto, niemające żadnego znaczenia wojskowego, żadnego znaczenia tak naprawdę strategicznego (...). Żeby także pokazać totalny wymiar tej wojny został zbombardowany szpital, kościół, synagoga po to tylko po prostu, żeby zasiać terror, rozpocząć wojnę totalną" - mówił Szczerski.
Dodał, że "ten totalny wymiar wojny, gdzie nie tylko giną żołnierze, ale także cywile, jest też aktualny dzisiaj jako przestroga dla współczesnego świata". "Polska także dzisiaj w Radzie Bezpieczeństwa bardzo silnie podnosi kwestię cywilnych ofiar wojny, dzieci w konfliktach zbrojnych, wszystkich tych, którzy padają niewinnymi ofiarami wojny totalnej" - zwrócił uwagę szef gabinetu prezydenta.
Krzysztof Szczerski poinformował, że wczesnym rankiem 1 września prezydent Andrzej Duda wraz z prezydentem Niemiec będą w Wieluniu, gdzie oddadzą hołd ofiarom Wielunia i wszystkim cywilnym ofiarom II wojny światowej. Podkreślił, że prezydenci Polski i Niemiec bardzo chcieli, aby podczas obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej "podkreślić jej cywilne ofiary".
Ponadto - poinformował szef gabinetu prezydenta - obchodom rocznicowym będą towarzyszyć dwie oficjalne wizyty dwustronne głów państw. 31 sierpnia z pierwszą dwustronną wizytą przyjedzie do Polski prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, który pozostanie na obchodach. Oficjalną dwustronną wizytę złoży też w Polsce prezydent Trump, który przyleci do Warszawy 31 sierpnia wieczorem, a opuści Warszawę wczesnym popołudniem 2 września.
2 września - poinformował Szczerski - w ramach rozmów dwustronnych prezydent Trump będzie gościem w Pałacu Prezydenckim, odbędą się rozmowy w cztery oczy prezydentów Polski i USA oraz rozmowy plenarne delegacji. Delegacja amerykańska zostanie podjęta też lunchem przez prezydenta Dudę.
Po lunchu obaj prezydenci spotkają się z dziennikarzami. Jak poinformował Szczerski, po spotkaniu z prezydentem Dudą, prezydent Trump spotka się też z premierem Mateuszem Morawieckim oraz przedstawicielami rządu. To domknie program tej wizyty w Polsce - dodał. Podczas wizyty w Warszawie prezydentowi Trumpowi będzie towarzyszyć żona Melania. Z prezydentem będą też sekretarz stanu Mike Pompeo, sekretarz energii Rick Perry oraz doradca prezydenta ds. bezpieczeństwa John Bolton, który przyjedzie do Polski nieco wcześniej - poinformował Szczerski.
Zaznaczył, że szczegółowy program wizyty będzie jeszcze akceptowany przez obu prezydentów.
Szef prezydenckiego gabinetu był pytany, czy podczas dwustronnej wizyty prezydenta USA przewidywane jest podpisanie polsko-amerykańskich porozumień, czy deklaracji. Odpowiedział, że negocjowanych jest "kilka dokumentów, które są możliwe do podpisania podczas wizyty prezydenta Trumpa". "Jedno dotyczące współpracy wojskowej, rozwijające porozumienie waszyngtońskie, a także dotyczące gospodarki i energetyki" - poinformował.
"Ważne jest to, że zamknęliśmy w ostatnim czasie pełen pakiet porozumień dotyczących kwestii współpracy w zakresie bezpieczeństwa granic i ruchu wizowego. W związku z powyższym także to będzie pewnie odnotowane przez prezydentów, że pod względem prawnym wszystkie wymogi, które były potrzebne do tego, żeby wejść w przyszłości do programu bezwizowego, te prace są zakończone, tych dokumentów już nie musimy negocjować, one są podpisane, myślę, że to też będzie odnotowane" - mówił Szczerski.
"W sprawie wiz, poza porozumieniami prawnymi, potrzebny jest jeszcze odpowiedni wskaźnik odmów wizowych. Oczekujemy na wyliczenie tego wskaźnika. Także oczekujemy, że wtedy, kiedy ten wskaźnik spadnie poniżej 3 proc. rzeczywiście Polska do programu ruchu bezwizowego zostanie włączona. Byłoby bardzo dobrze, gdyby prezydent Trump w jakiś sposób także to zasygnalizował podczas swojej wizyty" - dodał szef gabinetu prezydenta.
Szczerski był też pytany przez dziennikarzy o udział delegacji rosyjskiej w obchodach 1 września.
"Klucz zapraszania na obchody 1 września był współczesny, pan prezydent zdecydował się zaprosić państwa UE, NATO i Partnerstwa Wschodniego. W żadnej z tych trzech organizacji Rosja nie uczestniczy i tym samym, z racji klucza, nie bierze udziału w tych uroczystościach" - odpowiedział.
"Oczekujemy wysokiej rangi delegacji rosyjskiej na styczniowych obchodach rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Mamy nadzieję, że będziemy wtedy mogli gościć w Polsce taką delegację rosyjską, jak to bywało podczas poprzednich rocznic wyzwolenia obozu" - dodał.
Jak podkreślił Szczerski, zaproszenia na te uroczystości wystosowuje Muzeum Auschwitz. "Ale z naszej strony jest oczekiwanie, że będzie wysokiej rangi delegacja rosyjska" - zaznaczył. (PAP)
pś/ reb/ wkr/ dap/ ago/ mok/