Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński (L), prezes zarządu ZKM-ASIS Konrad Trzeszczkowski (P) oraz burmistrz Ostrowi Mazowieckiej Jerzy Bauer (2L) podczas uroczystości przekazania kluczy do Muzeum Domu Rodziny Pileckich w Ostrowi Mazowieckiej. Fot. PAP/R. Guz
Wicepremier, minister kultury Piotr Gliński odebrał w niedzielę w Ostrowi Mazowieckiej z rąk prezesa firmy ZKM-ASIS Konrada Trzeszczkowskiego klucze do Muzeum – Domu Rodziny Pileckich. Będzie to miejsce, gdzie będzie prezentowana prawda historyczna – podkreślił Gliński.
W uroczystości przekazania kluczy do pierwszej instytucji muzealnej w Ostrowi Mazowieckiej – utworzonej staraniem miejscowego samorządu przy współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego - uczestniczyli również m.in. minister cyfryzacji Marek Zagórski, starosta powiatu ostrowskiego Zbigniew Chrupek, burmistrz Ostrowi Mazowieckiej Jerzy Bauer, przedstawiciel Muzeum - Dom Rodziny Pileckich Tadeusz Łuniewski, projektanci Konrad Basan, Paweł Dadok, Maria Roj z BDR Architekci.
Prezentacja Muzeum-Domu Rodziny Pileckich w Instytucie Polskim w Wiedniu
Wicepremier Gliński ocenił, że to jest dzień "znamienny i wzruszający", ponieważ jest to pierwsze w Polsce muzeum poświęcone rotmistrzowi Witoldowi Pileckiemu, historii jego rodziny i historii miejsca. "Długo musiał czekać na swoje pierwsze muzeum w Polsce. Są izby pamięci, są pomniki, są miejsca, w których jest upamiętniany, ale swojego muzeum rotmistrz nie miał" - przypomniał minister kultury.
Dodał, że muzeum będzie miało "walory edukacyjne, kulturotwórcze, tożsamościowe". "Będzie to miejsce, gdzie rtm. Pilecki, jego historia, historia ziemi, na której się znajdujemy, krwawa, tragiczna, straszna historia w czasie II wojny światowej, będzie prezentowana. Będzie prawda historyczna tutaj prezentowana" - podkreślił szef MKiDN. "O to nam chodzi, żeby prawda była znana, bo przyszłość musimy budować na prawdzie" - wskazał.
Jak mówił, muzeum poświęcone rtm. Pileckiemu będzie się wpisywało w ciąg instytucji, na północnym Mazowszu, na Mazowszu, które prezentują polską narrację historyczną.
Burmistrz Ostrowi Mazowieckiej zwrócił uwagę, że od podpisania listu intencyjnego ws. budowy muzeum minęło 3,5 roku. "Nie tylko jest muzeum, które działa, które w minionym roku w swoich projektach zaproponowało wiedzę, różnego rodzaju warsztaty 5 tysiącom osób, przede wszystkim młodzieży, ale stoimy dzisiaj na tle zbudowanego muzeum" - podkreślił Bauer.
Jack Fairweather: wciąż wielu nie wierzy w prawdziwość historii rtm. Pileckiego
Wicepremier Gliński oraz burmistrz Ostrowi dziękowali także nieobecnej na uroczystości wiceminister kultury Magdalenie Gawin, która jest inicjatorką powstania placówki.
W trakcie uroczystości minister kultury symbolicznie otworzył drzwi do muzeum.
W maju 2016 r. Ostrów Mazowiecka zakupiła nieruchomość wraz rodzinnym domem żony rtm. Witolda Pileckiego, Marii Pileckiej (z Ostrowskich). Muzeum zostało powołane uchwałą Rady Miasta Ostrów Mazowiecka z dnia 20 kwietnia 2016 roku. Tą samą uchwałą Rada Miasta nadała statut Muzeum.
W grudniu 2016 r. zakupiona nieruchomość została nieodpłatnie przekazana Muzeum – Dom Rodziny Pileckich. 27 grudnia 2016 r. umowę o wspólnym prowadzeniu Muzeum - Domu Rodziny Pileckich w Ostrowi Mazowieckiej podpisali wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński i prezydent miasta Ostrów Mazowiecka Jerzy Bauer.
W lipcu 2017 roku został ogłoszony konkurs na koncepcję architektoniczną siedziby Muzeum - Domu Rodziny Pileckich. Autorami zwycięskiego projektu została spółka BDR Architekci. W wyniku postępowań przetargowych wykonawcą realizującym zwycięską koncepcję architektoniczną muzeum została spółka ZKM-ASIS z Białegostoku.
Witold Pilecki (1901-1948)
Obecnie na mocy aneksu z 11 lipca 2019 r. muzeum zostało wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a umowa z Ministrem w sprawie współprowadzenia Muzeum - Domu Rodziny Pileckich została przedłużona do 2030 roku.
Witold Pilecki urodził się w 1901 r. w Ołońcu w północno-wschodniej Rosji, po wybuchu rewolucji bolszewickiej wraz z rodziną przedostał się do Polski, jako ułan wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej i dwukrotnie został odznaczony Krzyżem Walecznych. Po zakończeniu działań wojennych rozpoczął studia rolnicze, przez pewien czas studiował także sztuki piękne. W latach 30. administrował rodzinnym majątkiem w Sukurczach k. Lidy.
Zmobilizowany w czasie kampanii wrześniowej, walczył w szeregach armii "Prusy", a w październiku 1939 r. przeszedł do konspiracji; był współzałożycielem Tajnej Armii Polskiej. We wrześniu 1940 r. dał się aresztować w obławie na Żoliborzu – była to część jego planu przeniknięcia do obozu koncentracyjnego w Auschwitz, w celu zebrania informacji wywiadowczych na temat funkcjonowania obozu oraz zorganizowania wśród więźniów komórek ruchu oporu i nawiązania ich współpracy z organizacjami konspiracyjnymi poza obozem.
Po wykonaniu zadania Witold Pilecki wraz z dwoma towarzyszami zorganizował ucieczkę z Auschwitz i dotarł do Warszawy, wziął udział w Powstaniu Warszawskim, a po jego upadku wraz z innymi powstańcami dostał się do niewoli. Zakończenie wojny zastało Witolda Pileckiego w oflagu w Murnau – po krótkim pobycie w szeregach 2. Korpusu, został przerzucony do kraju, gdzie odtwarzał struktury konspiracyjnej organizacji NIE. Aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa w maju 1948 r., został oskarżony o szpiegostwo i przygotowywanie zamachów na funkcjonariuszy państwowych – skazany po krótkim procesie na karę śmierci, został zastrzelony 28 maja 1948 r. w więzieniu MBP przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.(PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/
