Organizowany od kilkunastu lat w Katowicach przez zwolenników poszerzania zakresu samorządności regionów Marsz Autonomii w tym roku odbędzie się 11 lipca w ograniczonej formule – ze 150 uczestnikami.
Organizatorzy marszu apelują jednocześnie, aby przypadającą 15 lipca 100. rocznicę przyznania przedwojennemu województwu śląskiemu autonomii przez ówczesny Sejm uczcić wywieszeniem w ważnych miejscach regionu wielkoformatowych flag Górnego Śląska i okolicznościowych banerów.
Marsz organizuje Ruch Autonomii Śląska (RAŚ). Co roku setki mieszkańców regionu przechodzą w nim ponaddwukilometrową trasą z katowickiego placu Wolności przed gmach Sejmu Śląskiego, który w okresie międzywojennym był siedzibą władz autonomicznego wówczas województwa śląskiego.
Organizatorzy marszu wyjaśniają, że służy on m.in. zamanifestowaniu przywiązania do górnośląskiej tożsamości oraz zwróceniu uwagi na potrzebę wzmocnienia samorządności i dialogu w sprawie aspiracji mieszkańców polskich regionów.
Charakterystycznym elementem Marszu Autonomii jest niesiona przez uczestników długa na 100 m i szeroka na 3 m flaga w śląskich, żółto-niebieskich barwach. Takie kolory dominują też w ubiorze manifestantów, wśród których są rodziny z dziećmi. Marsz kończą przemówienia m.in. liderów RAŚ i piknik na placu Sejmu Śląskiego.
W czwartkowej informacji RAŚ przypomniał, że 15 lipca minie równo wiek od przyjęcia przez Sejm RP ustawy konstytucyjnej, zawierającej statut organiczny woj. śląskiego.
"Niestety, z uwagi na obecną sytuację, stulecia autonomii nie możemy obchodzić z rozmachem godnym tej okazji" – zaznaczył przewodniczący Ruchu Jerzy Gorzelik.
"Wprowadzone z powodu epidemii obostrzenia umożliwiają przeprowadzenie Marszu Autonomii, zaplanowanego na sobotę 11 lipca, jedynie na ograniczoną skalę. W obecnych warunkach możliwy jest udział tylko 150 osób, zatem zmuszeni jesteśmy wprowadzić imienne zapisy, wyłącznie dla osób pełnoletnich" – dodał Gorzelik.
Wobec tych ograniczeń RAŚ chce jednak odkreślić uroczysty charakter rocznicy wywieszeniem w ważnych miejscach regionu wielkoformatowych flag Górnego Śląska oraz okolicznościowych banerów.
"Zwracamy się z apelem o wskazanie miejsc, które mogą zostać udekorowane w ten sposób, zachęcamy także do finansowego wsparcia tej inicjatywy – informacje o zbiórce publikowane są na stronie autonomia.pl i na stronie RAŚ na Facebooku. W trudnych czasach mamy szansę zademonstrować poczucie wspólnoty i przywiązanie do naszego regionu. Skorzystajmy z niej!" – zaapelował Gorzelik.
Marsz Autonomii tradycyjnie odbywa się w okolicach 15 lipca, kiedy przypada rocznica nadania w 1920 r. części Górnego Śląska autonomii przez polski Sejm Ustawodawczy. Nadano ją regionowi w obliczu zbliżającego się plebiscytu, który miał zdecydować o przynależności państwowej Śląska.
Autonomia została ustanowiona na mocy ustawy konstytucyjnej pod nazwą Statut Organiczny Województwa Śląskiego. Była to pierwsza w II Rzeczypospolitej ustawa konstytucyjna – uchwalona jeszcze przed konstytucją dla całej Polski.
Statut nadawał województwu szeroką autonomię w wielu dziedzinach życia. Na jego mocy m.in. powołano Sejm Śląski, uchwalający własny budżet, który zasilał Skarb Śląski. Tekst statutu organicznego zawierał 45 artykułów. Podczas prac nad nimi dążono do zachowania równowagi między samorządnością regionu a zwierzchnictwem władzy państwowej.
Autonomiczne województwo śląskie faktycznie przestało istnieć we wrześniu 1939 r., wraz z okupacją i przyłączeniem do III Rzeszy, a formalnie – 6 maja 1945 r., kiedy komunistyczna Krajowa Rada Narodowa zniosła autonomię. Na mocy jej decyzji mienie Skarbu Śląskiego przejął Skarb Państwa.(PAP)
Autor: Mateusz Babak
mtb/ joz/
