Żołnierze rosyjscy opuszczają Borne Sulinowo. Październik, 1992 r. Fot. PAP/J. Undro
28 października 1992 r. z garnizonu Borne Sulinowo wyjechał eszelon transportujący w kilkudziesięciu wagonach żołnierzy jednostki rakietowej. Był to ostatni oddział bojowy armii rosyjskiej, który opuścił Polskę.
Rosjanie rozpoczęli wycofywanie swych wojsk z Polski już w 1989 r., po wyborach parlamentarnych przeprowadzonych na zasadach uzgodnionych podczas obrad "okrągłego stołu". W ich wyniku Sejm powołał Tadeusza Mazowieckiego na pierwszego niekomunistycznego premiera. Na koniec 1990 r. stan tych wojsk został zmniejszony do ok. 48 tys. żołnierzy (wraz z personelem pomocniczym i rodzinami żołnierzy zawodowych przebywało w Polsce ok. 90 tys. obywateli radzieckich). Polskę opuścił wtedy m.in. pułk lotnictwa myśliwsko-szturmowego z Kołobrzegu, pułk artylerii przeciwlotniczej z Legnicy, pułk śmigłowców z Brzegu, bataliony - samochodowy ze Świdnicy i chemiczny z Wrocławia oraz brygada desantowo-szturmowa z Białogardu.
Armia Radziecka stacjonowała w Polsce od 1945 roku. Powstała wówczas Północna Grupa Wojsk Radzieckich w Polsce utworzona z wojsk II Frontu Białoruskiego, Zgodnie z porozumieniem rządem PRL i rządem ZSRR z 1956 roku liczbę wojsk radzieckich w Polsce ustalono w granicach 62-66 tys. żołnierzy. Armia radziecka użytkowała 70 tys. ha różnych terenów. Rozmieszczono na nich było 13 lotnisk oraz 4 poligony.
9 kwietnia 1991 r. uznany został za początek oficjalnego wycofywania wojsk radzieckich. W całym 1992 r. wycofano z Polski ponad 35 tys. żołnierzy, około 200 samolotów, w tej liczbie 150 bojowych, 220 czołgów, ok. 770 wozów pancernych, 153 działa powyżej 100 mm, 126 wyrzutni i 24 kutry torpedowe. Pozostało ponad 4 tys. żołnierzy rozlokowanych w 20 miejscowościach.
Zgodnie z układem polsko-rosyjskim zawartym 22 maja 1992 r. podczas wizyty prezydenta Lecha Wałęsy w Moskwie ostatni żołnierz miał opuścić Polskę do 31 grudnia 1993 r. Prezydent Rosji Borys Jelcyn skrócił ten termin o 3 miesiące.18 września 1993 r. ostatni żołnierze rosyjscy wyjechali z warszawskiego Dworca Wschodniego do Rosji. W Polsce pozostała tylko misja wojskowa w liczbie około 30 żołnierzy, która później nadzorowała tranzyt wojsk rosyjskich z Niemiec do Rosji.
Armia Radziecka stacjonowała w Polsce od 1945 roku. Powstała wówczas Północna Grupa Wojsk Radzieckich w Polsce utworzona z wojsk II Frontu Białoruskiego, lecz formalnoprawne jej usytuowanie nastąpiło dopiero 17 grudnia 1956 r. na mocy zawartej w Warszawie "Umowy między rządem PRL i rządem ZSRR o statucie prawnym wojsk radzieckich czasowo stacjonujących w Polsce".
Zgodnie z tym porozumieniem ogólną liczbę wojsk radzieckich w Polsce ustalono w granicach 62-66 tys. żołnierzy, z czego wojsk lądowych - 40 tys., lotnictwa - 17 tys. i marynarki wojennej - 7 tys. W tym czasie garnizony rosyjskie rozmieszczone były na obszarze 15 województw i 4 okręgowych Zarządów Lasów Państwowych. Armia radziecka użytkowała ogółem 70 tys. ha różnych terenów. Rozmieszczono na nich było 13 lotnisk oraz 4 poligony zajmujące ok. 60 tys. ha. Wojska te dzierżawiły 1,2 tys. budynków mieszkalnych (ok. 10 tys. mieszkań) i ok. 2,5 tys. budynków koszarowych o powierzchni ponad 2 mln m kw. Same wzniosły 332 budynki koszarowo-sztabowe, 800 magazynów, 240 domów mieszkalnych.(PAP)
ago/ pz/tst
