Spotkanie niemieckich i sowieckich okupantów. Białystok, 09.1939. Fot. PAP/CAF/Archiwum
Stałe Przedstawicielstwo RP przy UE otworzyło w piątek w Brukseli dwie wystawy, upamiętniając 81. rocznicę napaści Niemiec i Związku Sowieckiego na Polskę. Można je obejrzeć w Kościele Notre-Dame de la Chapelle.
"Okupacja Polski w czasie II wojny światowej charakteryzowała się zbrodniami dokonywanymi na ludności cywilnej. Obie wystawy dysponują bardzo bogatym zapisem faktograficznym na temat tego, co działo się w tych najtragiczniejszych dniach historii Europy. Kościół Notre-Dame de la Chapelle znajduje się w centrum Brukseli i jest chętnie odwiedzany przez turystów. Wystawy będziemy chcieli pokazać także w innych miejscach stolicy Belgii" - powiedział PAP Stały Przedstawiciel RP przy UE Andrzej Sadoś.
Wystawa „Bądźcie bezlitośni! Bądźcie brutalni!”, którą Stałe Przedstawicielstwo przygotowało we współpracy z Muzeum II Wojny Światowej, przypomina o brutalności i skali zniszczeń po atakach obu agresorów.
Okupacja sowiecka
Podkreśla ona, że pierwszymi ofiarami hitlerowskich Niemiec byli przedstawiciele polskich elit, których unicestwienie zostało szczegółowo zaplanowane, ponieważ uznawano ich za zarodek potencjalnego ruchu oporu. Do końca 1939 r. zamordowano około 60 tys. przedstawiciel polskiej inteligencji, a koleje 3,5 tys. - w 1940 r. w ramach tzw. Akcji AB.
Terror niemiecki przybierał różne formy: egzekucji, masowych deportacji, wywózek na roboty, zamykania w więzieniach, gettach i obozach koncentracyjnych. Wystawa przypomina, że również pod okupacją sowiecką tysiące Polaków trafiły do więzień i obozów pracy.
Druga wystawa - „Polacy ratujący Żydów w czasie II Wojny Światowej" - została przygotowana we współpracy z rzeszowskim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej.
Okupacja niemiecka
"Polska, w odróżnieniu od krajów Europy Zachodniej, była krajem, w którym pomoc Żydom karana była śmiercią. Co więcej, Polacy ratujący Żydów ryzykowali nie tylko swoją śmiercią, ale również egzekucją członków swoich rodzin, jak stało się w tragicznym przypadku rodziny Ulmów, gdzie za pomoc Żydom zamordowano nie tylko osoby dorosłe, ale również dzieci" - powiedział PAP Sadoś.
Wystawa, oprócz rodziny Ulmów, przybliża postać Ireny Sendlerowej, która za ratowanie Żydów została uhonorowana najwyższym izraelskim odznaczeniem cywilnym nadawanym przez Instytut Jad Waszem w Jerozolimie - Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Można dzięki niej poznać też historię grupy polskich dyplomatów pod kierownictwem ambasadora Aleksandra Ładosia, która w Szwajcarii ocaliła od Zagłady od 8 do 10 tys. osób. Wystawiali oni podczas II wojny światowej fałszywe paszporty Żydom, dając w ten sposób szansę na przeżycie Holokaustu.
Wystawa przypomina, że Żydom pomagały różne polskie grupy zawodowe: księża, urzędnicy państwowi oraz artyści, jak np. Mieczysław Fogg
W najbliższą niedzielę w w Kościele Notre-Dame de la Chapelle odbędzie się uroczysta msza św. w intencji Ojczyzny oraz poległych i pomordowanych w czasie II wojny światowej.
Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)
luo/ mal/
