Ppłk Łukasz Ciepliński. Źródło: Wikipedia Commons
70 lat temu, 14 października 1950 r., Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego ogłosił wyroki w procesie IV Zarządu Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Dowódca WiN ppłk Łukasz Ciepliński oraz jego współpracownicy zostali skazani na karę śmierci.
Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” stało się najważniejszym celem dla komunistycznych służb bezpieczeństwa już w momencie jego powstania jako struktury nawiązującej bezpośrednio do rozwiązanej w sierpniu 1945 r. Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Zaledwie kilka miesięcy po powołaniu WiN bezpieka aresztowała kierownictwo organizacji z jej pierwszym prezesem płk. Janem Rzepeckim (listopad 1945 r.). Do roku 1948 rozbite zostały kolejne zarządy: II z płk. Franciszkiem Niepokólczyckim na czele (październik 1946 r.), III – działający pod kierownictwem ppłk. Wincentego Kwiecińskiego (styczeń 1947) i IV – z prezesem ppłk. Łukaszem Cieplińskim.
Łukasz Ciepliński (1913-1951)
Ciepliński wpadł w ręce bezpieki 27 listopada 1947 r. w Zabrzu. Komuniści przy aresztowaniu posłużyli się podstępem. Ciepliński otrzymał wezwanie do Urzędu Miejskiego w sprawie związanej z prowadzonym przez niego sklepem. Po drodze został aresztowany przez bezpiekę. Pierwsze przesłuchania prowadzone były w Katowicach i Krakowie. W grudniu 1947 r. przewieziono go do Warszawy i osadzono w więzieniu na Mokotowie. Początkowo uwierzył on w „dobrą wolę” urzędników Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i zawarł z nimi „dżentelmeński” układ. Za obietnicę rezygnacji z represji wobec członków WiN ujawnił część informacji związanych z działalnością Zrzeszenia. Dość szybko jednak zorientował się, że został oszukany, a prześladowania dotknęły członków organizacji. Odmówił zatem współpracy. Odtąd był brutalnie torturowany.
5 października 1950 r. rozpoczęła się rozprawa przed Sądem Rejonowym w Warszawie. Na ławie oskarżonych zasiedli: Łukasz Ciepliński, Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Ludwik Kubik, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory, Karol Chmiel, Joanna Czarnecka i Zofia Michałowska. Zarzucano im m.in. współpracę z Niemcami podczas okupacji i działania przeciw tzw. władzy ludowej. Składowi sędziowskiemu przewodniczył płk Aleksander Warecki.
Dr Zbigniew K. Wójcik: ppłk Łukasz Ciepliński należałby do elity suwerennej Rzeczpospolitej
Los oskarżonych był przesądzony jeszcze przed rozpoczęciem rozprawy. Przerywano im wypowiedzi, stosowano przemoc psychiczną. Wyjaśnienia Cieplińskiego – że zarzuty mają fałszywy charakter, że nie zna treści protokołów przesłuchań, że podpisywał je pod przemocą, że nie pamięta, co mówił, ponieważ często był nieprzytomny – nie były brane pod uwagę. „W czasie śledztwa leżałem skatowany w kałuży własnej krwi. Mój stan psychiczny był w tych warunkach taki, że nie mogłem sobie zdawać sprawy z tego, co pisał oficer śledczy” – próbował przekonywać prezes WiN.
Rozprawie towarzyszyła propagandowa kampania medialna. Fragmenty procesu transmitowano przez radio i tzw. szczekaczki (głośniki na ulicach). „Trybuna Ludu” pisząc o procesie, określała oskarżonych mianem „zwykłej szajki szpiegów i morderców”, działających na zlecenie „imperialistów i podżegaczy wojennych”.
75 lat temu założono konspiracyjne Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”
14 października 1950 r. sąd wydał wyrok. Prezes IV Zarządu Łukasz Ciepliński został pięciokrotnie skazany na śmierć. Najwyższy wymiar orzeczono także wobec sześciu jego najbliższych współpracowników. Kubik dostał dożywocie, a Czarnecka i Michałowska wieloletnie więzienie.
W grypsie do malutkiego syna, Andrzeja, Ciepliński pisał: „Cieszę się, że będę zamordowany jako katolik za wiarę świętą jako Polak za Polskę niepodległą i szczęśliwą. Jako człowiek za prawdę i sprawiedliwość. Wierzę dziś bardziej niż kiedykolwiek, że idea chrystusowa zwycięży i Polska niepodległość odzyska a pohańbiona godność ludzka zostanie przywrócona. To moja wiara i moje wielkie szczęście. Gdybyś odnalazł moją mogiłę, to na niej możesz te słowa napisać. Żegnaj mój ukochany. Całuję i do serca tulę. Błogosławię i Królowej Polski oddaję. Ojciec”. Przebywając w celi śmierci, Ciepliński miał świadomość przyczyn swego losu – była to służba w ZWZ-AK i działalność niepodległościowa w Zrzeszeniu WiN.
80 lat temu powołano Związek Walki Zbrojnej
Egzekucja rozpoczęła się 1 marca 1951 r. o godz. 20. Skazani byli kolejno podprowadzani na miejsce kaźni, a kat strzelał im w tył głowy. Ciał zamordowanych nie wydano rodzinom. Pogrzebano je w nieznanym do dziś miejscu. Śmierć ponieśli: Łukasz Ciepliński, Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel.
W 1992 r. Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego unieważnił wyrok Sądu Rejonowego w Warszawie. 3 maja 2007 r. prezydent Lech Kaczyński nadał Łukaszowi Cieplińskiemu Order Orła Białego w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczypospolitej.
"Wyklęci. Podziemie zbrojne 1944–1963"
Zrzeszenie WiN było największą organizacją konspiracyjną po II wojnie światowej. Jak szacują historycy, przez jego szeregi przeszło ok. 30 tys. działaczy i żołnierzy. WiN jest symbolem niezłomnej postawy niepodległościowej, a utrzymanie ducha niepodległości w społeczeństwie było jednym z najważniejszych celów programowych. Zrzeszenie WiN przedłużyło walkę niepodległościową, która została rozpoczęta w 1939 r., chociaż zmienił się przeciwnik.
Anna Kruszyńska (PAP)
akr/ skp /
