Wystawa pt. „Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938”. Źródło: IPN
W Domu Polonii w Pułtusku 27 kwietnia prezes Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) dr Jarosław Szarek otworzy wystawę pt. „Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938” - poinformował PAP Sławomir Bardski z Biura Prezesa i Komunikacji Społecznej IPN.
Jak wyjaśnił Bardski, wystawa "Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938" składa się z 16 plansz, na których przedstawione zostały losy osób represjonowanych w ramach operacji antypolskiej, przeprowadzonej przez NKWD w Związku Sowieckim w latach 1937–38.
Przypomniał, że "w ramach operacji aresztowano ponad 143 tys. osób, spośród których co najmniej 111 tys. skazano na karę śmierci". "Blisko 30 tys. Polaków zesłano do łagrów. W sowieckiej republice ukraińskiej, gdzie znajdowało się największe skupisko ludności polskiej w ZSRS, osądzono 55 tys. 928 Polaków, z których 47 tys. 327 zamordowano" - czytamy w przesłanej informacji.
Prof. Nikołaj Iwanow: "operacja polska" NKWD to apogeum polskiego cierpienia w ZSRS
"W przygotowanej przez Archiwum IPN ekspozycji wykorzystano dokumenty przekazane do IPN przez ukraińskie Państwowe Archiwa Obwodowe w Odessie, Chmielnickim i Winnicy, w związku z realizacją zawartego 26 marca 2018 r. porozumienia dotyczącego współpracy archiwalnej" - napisał Bardski i dodał, że "umowy te przewidują udostępnienie polskim archiwistom tysięcy dokumentów dotyczących zbrodni NKWD popełnionej na Polakach w latach 1937–38 w Związku Sowieckim".
"W przygotowanej przez Archiwum IPN ekspozycji wykorzystano dokumenty przekazane do IPN przez ukraińskie Państwowe Archiwa Obwodowe w Odessie, Chmielnickim i Winnicy, w związku z realizacją zawartego 26 marca 2018 r. porozumienia dotyczącego współpracy archiwalnej" - napisał Bardski i dodał, że "umowy te przewidują udostępnienie polskim archiwistom tysięcy dokumentów dotyczących zbrodni NKWD popełnionej na Polakach w latach 1937–38 w Związku Sowieckim".
Wyjaśniono, że "w ramach współpracy z archiwum w Chmielnickim pozyskano dotychczas najpokaźniejszą część ze wszystkich ukraińskich nabytków, czyli ponad trzy i pół tysiąca jednostek archiwalnych (3609 j.a.), co przekłada się na 405 tys. 372 pliki cyfrowe w formacie tiff". "Z Archiwum Państwowego Obwodu Odeskiego przyjęto kopie 171 tomów akt, co stanowi 20 tys. 786 plików cyfrowych, natomiast z archiwum w Winnicy 46 tys. 458 kopii dokumentów pochodzących z 406 jednostek" - napisano w informacji.
Katalog wystawy "Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937-1938" znaleźć można na stronie: https://operacja-polska.pl/nkw/edukacja/materialy-do-pobrania/10522,Katalog-wystawy-Rozkaz-nr-00485-Antypolska-operacja-NKWD-na-sowieckiej-Ukrainie-.html.
„Zagłada Polaków w Związku Sowieckim”
Wernisaż ekspozycji - 27 kwietnia o godz. 11 w Domu Polonii w Pułtusku.
W przesłanej PAP informacji Bardski poleca również lekturę publikacje IPN z serii "Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych". Informacja o tej serii wydawniczej znajduje się na stronie: https://ipn.gov.pl/pl/archiw/dzialalnosc-naukowa-i-p/serie-wydawnicze/wspolpraca-polsko-ukrai?fbclid=IwAR3k4Tfo4gbrL1VYq9_nVejik-HPmw8gtrXrV2nXzzvvoxdMFQV95UJ97Xc. (PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ pat/
