Zarysy zachowanych i nieistniejących już w Poznaniu fortyfikacji z XIX wieku, z czasów zaborów, można znaleźć na mapie na Portalu Systemu Informacji Przestrzennej. Ukazuje ona także zarys fortów na tle obecnych zabudowań w mieście.
„W ramach prac ewidencyjnych biura Miejskiego Konserwatora Zabytków, przy współpracy z Pracownią JB72 w Poznaniu, przygotowana została interaktywna warstwa (mapy), obejmująca wewnętrzny pierścień fortyfikacji poligonalnych oraz zewnętrzny pierścień forteczny" - poinformował poznański magistrat.
Dodał, że na współczesnej mapie Poznania zlokalizowano obiekty już nieistniejące, takie jak bastiony umocnień wewnętrznych, śluzy, bramy czy pierwotne zabudowania Fortu Winiary. "Nie zabrakło także dobrze znanych 18 fortów zewnętrznego pierścienia oraz ponad 200 schronów międzypolowych” - wskazano.
Dodatkowe informacje na mapie mają poszerzać i ułatwiać dostęp do wiedzy o zabytkach fortyfikacyjnych Twierdzy Poznań, stanowiąc przydatne narzędzie m.in. dla administracji, planowania przestrzennego, inwestorów czy pasjonatów fortów i historii. Magistrat zaznaczył, że wszystkie obiekty fortyfikacyjne udostępnione na mapie, niezależnie od formy własności, objęte są ochroną konserwatorską.
Jak tłumaczył magistrat, aby obejrzeć warstwę mamy z zaznaczonymi na niej fortyfikacjami, na stronie SIP Geopoz należy wybrać Mapy, przejść do map w Konfiguracji Domyślnej i przesunąć Menu po lewej stronie, by znaleźć część Historia i zabytki. Tam, w kategorii zabytki, rejestr zabytków – znajduje się właśnie kategoria fortyfikacje.
Jak przypominają twórcy Poznańskiego Szlaku Fortecznego, potężna twierdza poligonalna powstała w Poznaniu w pierwszej połowie XIX wieku. Później, po zjednoczeniu Niemiec, umocnienia rozbudowano w nowoczesnym systemie fortowym. W latach 1876–1886 wokół miasta powstało dziewięć fortów głównych (nr I – IX) i trzy mniejsze forty pośrednie (IVa, VIa i IXa). W latach 1887–1890 pierścień fortyfikacji rozbudowano o kolejne sześć fortów pośrednich nowego typu (Ia, IIa, IIIa, Va, VIIa i VIIIa) oraz kilkadziesiąt schronów dla piechoty, dla artylerzystów i do składowania amunicji.
Fortyfikacje były rozbudowywane i modernizowane aż do wybuchu I wojny światowej i w końcu stworzyły skomplikowany system umocnień, zajmujący obszar o średnicy prawie dziesięciu kilometrów. (PAP)
autor: Anna Jowsa
ajw/ pad/