Wojciech Korfanty. Fot. NAC
Śląski polityk i dyktator III powstania śląskiego, w II RP jeden z przywódców Chrześcijańskiej Demokracji Wojciech Korfanty zostanie upamiętniony w Warszawie. W czwartek Rada Warszawy przyjęła projekt uchwały ws. wzniesienia pomnika Korfantego.
Jak napisano w uzasadnieniu do uchwały, to wojewoda śląski Piotr Litwa wystąpił do prezydent Warszawy z propozycją wzniesienia w stolicy pomnika Korfantego.
Na spotkaniu 20 maja br. w Kancelarii Prezydenta wiceprezydent stolicy Jacek Wojciechowicz zaproponował, żeby pomnik stanął po południowo-wschodniej stronie skrzyżowania al. Ujazdowskich z ul. Agrykola, przed ogrodzeniem Parku Łazienkowskiego.
W połowie października Komitet Honorowy Budowy Pomnika poparł zaproponowaną lokalizację; Rada dzielnicy Śródmieście 27 października pozytywnie zaopiniowała projekt uchwały.
Inwestorem pomnika będzie Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
P.o. dyrektora stołecznego Biura Architektury i Planowania Przestrzennego Marek Mikos powiedział w czwartek PAP, że zgodnie z uchwałą wygląd pomnika zostanie wyłoniony w konkursie architektonicznym. Dodał, że wybrana lokalizacja pomnika jest bardzo kameralna, a w jej okolicy znajdują się inne pomniki ważnych historycznych postaci.
"Cały Trakt Królewski na odcinku al. Ujazdowskich staje się takich ciągiem pomnikowym ojców założycieli, mężów stanów II Rzeczpospolitej" – zauważył Mikos. Są to m.in. pomniki Romana Dmowskiego (na pl. Na Rozdrożu) i Józefa Piłsudskiego (przy Belwederze).
Wojciech Korfanty urodził się 20 kwietnia 1873 r. w osadzie Sadzawka (obecnie Siemianowice Śląskie). Karierę polityczną rozpoczął jako poseł do Reichstagu, którym był w latach 1903-1912 i 1918, zasiadał też w pruskim Landtagu (1903-1918), gdzie reprezentował Koło Polskie. 25 października 1918 r. wystąpił w niemieckim parlamencie z żądaniem przyłączenia do państwa polskiego wszystkich polskich ziem zaboru pruskiego.
W latach 1918-1919 był członkiem Naczelnej Rady Ludowej stanowiącej rząd Wielkopolski podczas powstania, a w 1920 r., jako mianowany przez rząd polski komisarz plebiscytu na Górnym Śląsku, kierował całością przygotowań organizacyjnych, propagandowych i politycznych. W maju 1921 r., po przegranym przez Polskę plebiscycie, stanął na czele III Powstania Śląskiego, które przyniosło korzystniejszy dla Polski podział Śląska.
W odrodzonej Polsce w latach 1922-1930 Korfanty był posłem na Sejm z ramienia Chrześcijańskiej Demokracji. Od października do grudnia 1923 r. był m.in. wicepremierem w rządzie Wincentego Witosa i jego doradcą. Będąc na emigracji został jednym z założycieli Frontu Morges, a później organizatorem i prezesem Stronnictwa Pracy powstałego z połączenia Chadecji i Narodowej Partii Robotniczej.
Jako jeden z przywódców Chrześcijańskiej Demokracji w II RP Korfanty był po zamachu majowym represjonowany. W 1930 r. został aresztowany i wraz z posłami Centrolewu osadzony w twierdzy brzeskiej. Wiosną 1935 r. w obawie przed represjami, wyemigrował do Pragi. Gdy w kwietniu 1939 r. wrócił do Polski, został aresztowany i osadzony na Pawiaku.
Pomimo protestów opinii publicznej spędził tam prawie trzy miesiące. Zwolniono go 20 lipca z powodu ciężkiej choroby. Niespełna miesiąc później, 17 sierpnia 1939 r., zmarł w Warszawie. Pochowano go w Katowicach. Jego pogrzeb, na który przyszło ok. 5 tys. osób, był wielką manifestacją patriotyczną Ślązaków. (PAP)
kos/ par/
