W dniach 13-14 kwietnia odbędzie się w Warszawie 7. przegląd filmowy Echa Katynia. Filmy poświęcone zbrodni katyńskiej i innym represjom komunistycznym zostaną zaprezentowane łącznie w ponad 40 miejscach w całym kraju, m.in. w Białymstoku, Gdańsku i Krakowie.
Celem Przeglądu jest upamiętnienie ofiar zbrodni katyńskiej. W jego ramach są prezentowane filmy polskie i zagraniczne stanowiące refleksję - jak podkreślają organizatorzy z Instytutu Pamięci Narodowej - również nad innymi zbrodniami systemu komunistycznego. Obrazy odnoszą się nie tylko do "relacji świadków zbrodni, konstrukcji sowieckiego systemu terroru, ale również dramatów bliskich ofiar zbrodni".
Pokazy filmów często uzupełniane będą o prelekcje historyczne, debaty z udziałem reżyserów, naukowców, dziennikarzy i producentów filmowych oraz członków rodzin ofiar. Od czterech lat Przegląd ma charakter ogólnopolski. Obrazy będą prezentowane w ponad 40 różnych miejscach w całym kraju, m.in. w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Rzeszowie, Suwałkach, Szczecinie i Wrocławiu.
W latach ubiegłych podczas Przeglądu wyświetlono w sumie ponad 30 filmów zrealizowanych zarówno w Polsce, jak i na Białorusi, w Czechach i Danii, na Łotwie, w Rosji, na Ukrainie i w USA.
Podczas tegorocznego Przeglądu zaprezentowane zostaną trzy filmy. Obraz "Pokuta" gruzińskiego reżysera Tengiza Abuładze powstał w ZSRR w 1984 r., ale do kin wszedł dopiero dwa lata później jako jeden z pierwszych filmów poświęconych zbrodniom stalinizmu. Był nominowany do Złotego Globu w kategorii film obcojęzyczny oraz do Złotej Palmy w Cannes, gdzie wyróżniono go nagrodą FIPRESCI i Grand Prix.
"Epitafia Katyńskie" zostały zrealizowane przez Paulinę Brzezińską, Macieja Dancewicza, Marka Drążewskiego, Pawła Pawlickiego i Piotra Wejcherta w 2010 r. Przedstawia on krótkie portrety filmowe wybranych ofiar zbrodni katyńskiej - oficerów, naukowców, lekarzy czy nauczycieli. Przybliżają one nie tylko ich dramatyczne losy wojenne, ale również życie rodzinne, przedwojenną pracę zawodową i osiągniecia na podstawie m.in. rodzinnych pamiątek, listów obozowych i wspomnień najbliższych. W ramach przeglądu będzie można zobaczyć dziewięć wybranych odcinków.
"Zapora" to obraz z 2016 r. wyreżyserowany przez pracownika Biura Edukacji Publicznej IPN Konrada Starczewskiego. Film dokumentalny opowiada o majorze Hieronimie Dekutowskim "Zaporze", cichociemnym i żołnierzu polskiego powojennego podziemia niepodległościowego, zamordowanym przez władze komunistyczne. Wspominają go dawni podkomendni, przyjaciele oraz członkowie rodziny. Ich opowieści uzupełniają animacje obrazujące niektóre wydarzenia.
Pokazy przeglądowych filmów w Warszawie odbędą się w Kinie Muranów. 13 kwietnia rozpocznie je o godz. 18 dyskusja z udziałem Michała Kurkiewicza z IPN i dziennikarza Piotra Zaremby wprowadzająca do filmu "Pokuta". 14 kwietnia również o 18.00 zostaną zaprezentowane "Epitafia Katyńskie", a następnie obraz "Zapora". Na 19.40 zaplanowano dyskusję z udziałem Jacka Pawłowicza z IPN oraz reżysera filmu Konrada Starczewskiego.
Udział we wszystkich pokazach jest bezpłatny. Program Przeglądu w poszczególnych miejscach jest dostępny na stronie www.pamiec.pl/echakatynia.
Patronem medialnym Przeglądu jest portal historyczny dzieje.pl.
Do zbrodni katyńskiej doszło po sowieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 roku, kiedy do niewoli w ZSRR dostało się ok. 15 tys. oficerów. Decyzja o ich wymordowaniu - jako wrogów komunizmu i Związku Radzieckiego - zapadła na najwyższym szczeblu. Zgodnie z dekretem władz ZSRR, podpisanym przez Stalina 5 marca 1940 roku, NKWD rozstrzelało wiosną tego roku ok. 22 tys. obywateli polskich, w tym 15 tys. oficerów, policjantów, funkcjonariuszy straży granicznej i służby więziennej.(PAP)
akn/ mhr/
