30 osób, wśród nich reżyserzy, krytycy i pisarze zasiada w komisjach eksperckich PISF, oceniających wnioski o dofinansowanie produkcji filmów fabularnych. Od początku 2012 r. w Instytucie funkcjonuje nowy system oceny eksperckiej wniosków o dofinansowanie fabuł.
Zasady, według których funkcjonuje nowy system przypominają w rozmowach z PAP - po ogłoszeniu przez PISF wyników pierwszej tegorocznej sesji - kierownik Działu Produkcji Filmowej i Rozwoju Projektów Filmowych PISF Artur Majer oraz rzecznik PISF Rafał Jankowski.
Komisji eksperckich Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, które oceniają projekty fabularne ubiegające się o wsparcie produkcji jest sześć, wszystkie są pięcioosobowe, każda kierowana jest przez lidera - przypomniał Majer. Liderami poszczególnych komisji są znani reżyserzy: Filip Bajon, Andrzej Jakimowski, Agnieszka Holland, Dorota Kędzierzawska, Małgorzata Szumowska oraz Maciej Wojtyszko.
Każdy lider wybrał swoich współpracowników z listy ekspertów PISF, powołanych na okres 12 miesięcy przez ministra kultury.
W komisji, której liderem jest Filip Bajon zasiadają m.in.: pisarze i scenarzyści – Janusz Anderman i Andrzej Bart. Członkami komisji Andrzeja Jakimowskiego są reżyserzy: Jacek Borcuch, Borys Lankosz, Marek Lechki i Katarzyna Klimkiewicz. Do komisji Agnieszki Holland należą m.in. krytyk filmowy "Gazety Wyborczej" Paweł T. Felis i reżyser Mariusz Grzegorzek; do komisji Doroty Kędzierzawskiej - m.in. operator Artur Reinhart; do komisji Małgorzaty Szumowskiej - m.in. operator Michał Englert; do komisji Macieja Wojtyszki - m.in. dziennikarka filmowa "Rzeczpospolitej" Barbara Hollender i operator Grzegorz Kędzierski.
Liderzy komisji eksperckich zostali wyłonieni w drodze konsultacji środowiskowych i ostatecznie zaproponowani przez PISF. W obecnych składach będą one funkcjonowały do końca 2012 r. W szczególnych przypadkach, np. konfliktu interesów, eksperci mogą być wyłączani z oceny wybranych projektów lub nawet z całej sesji. Po upływie 12 miesięcy i powołaniu przez ministra kultury nowych ekspertów PISF, obecne składy komisji mogą się zmienić. "Nie można jednak wykluczyć, że niektóre komisje będą kontynuowały swoje prace z obecnym liderem i w tym samym składzie. Oczywiście, jeśli osoby te znajdą się na liście ekspertów powołanych na następny rok przez ministra kultury" – zastrzegł Artur Majer.
Jak uzupełnił rzecznik PISF Rafał Jankowski, sześcioro liderów wybrano po zainicjowanych przez PISF i trwających kilkanaście miesięcy konsultacjach środowiskowych, których celem było opracowanie nowego systemu oceny eksperckiej projektów filmowych składanych do Instytutu. "Obecne rozwiązanie opiera się przede wszystkim na zaufaniu do liderów komisji eksperckich, odpowiedzialności ocenianych i oceniających oraz pełnej transparentności procesu selekcji i OCENY wniosków" – powiedział Jankowski. Dodał, że obecni liderzy zrezygnowali z ubiegania się w tym roku o dofinansowanie własnych projektów produkcyjnych, co jest jedną z zasad nowego systemu.
Wnioskodawca ma możliwość wyboru komisji, w której chce, aby był oceniany jego wniosek. "Komisja może ocenić maksymalnie 12 wniosków o dofinansowanie produkcji filmów fabularnych w jednej sesji, dlatego wnioskodawca, składając swój wniosek wskazuje także komisję drugiego wyboru. Jeśli nie trafi do żadnej z wybranych komisji, może wycofać wniosek z danej sesji i składać go w kolejnej. Za jego zgodą wniosek może też trafić do komisji, która nie wyczerpała ustalonych limitów" - wyjaśnił Artur Majer.
W pierwszym etapie oceny wniosku członkowie komisji eksperckiej czytają wszystkie wnioski złożone do tej komisji i wybierają te, które oceniają najwyżej. Mają jednak pewne ograniczenia – nie mogą zarekomendować do kolejnego etapu więcej niż dwa wnioski. "Jeśli komisja chce rekomendować więcej wniosków, musi to uzasadnić" - doprecyzowuje Majer.
Komisja kierowana przez lidera przekazuje najlepsze wnioski do drugiego etapu oceny. "Komisję drugiego etapu tworzą sami liderzy, którzy czytają wszystkie projekty rekomendowane przez sześć komisji. Na spotkaniu z dyrektor PISF Agnieszką Odorowicz wspólnie podejmują decyzję o dofinansowaniu wybranych scenariuszy. Zgodnie z ustawą o kinematografii, ostateczną decyzję zatwierdza dyrektor PISF" – tłumaczył Majer.
Wnioskodawca może spotkać się z komisją ekspercką, aby zaprezentować swój projekt. Ostateczną decyzję o potrzebie takiego spotkania podejmuje jednak lider komisji. "Debiutujący reżyser przychodzi na spotkanie wraz z producentem i opiekunem artystycznym swojego filmu" - wyjaśnił Majer.
Liderzy mają określony czas na ocenę wniosków - trzy miesiące od momentu zakończenia ich naboru. "Jeśli przyjmowanie wniosków kończy się 15 grudnia, to ostateczna decyzja o dofinansowaniu musi zapaść do 15 marca. W ciągu roku odbywają się trzy sesje, w których można ubiegać się w Instytucie o dofinansowanie prac nad filmem" – przypomniał szef działu produkcji filmowej PISF.
Na dofinansowanie produkcji i dewelopmentu filmów fabularnych PISF przewidział w 2012 roku 64,5 mln zł - poinformował Artur Majer. PISF dofinansowuje produkcje krajowe oraz koprodukcje międzynarodowe z udziałem Polski.
Jednym z kluczowych rozwiązań nowego systemu eksperckiego jest to, że w wyłącznej dyspozycji dyrektor PISF znajduje się jedynie 15 proc. rocznych środków przewidzianych na produkcję filmową. Kwota ta "zostanie wykorzystana po rozpatrzeniu odwołań, wniosków o zwiększenie dofinansowania z tytułu nagród, nieprzewidzianych zdarzeń losowych oraz wsparcia realizacji filmów wymagających zaangażowania narodowej instytucji filmowej, czy projektów koprodukcyjnych o szczególnym znaczeniu" - wyjaśniła w komentarzu do pierwszej tegorocznej sesji dyrektor Instytutu Agnieszka Odorowicz.
Więcej informacji o nowym systemie eksperckim dostępnych jest na stronie internetowej PISF www.pisf.pl.
Joanna Poros (PAP)
jp/ mlu/
