29.11.2010. Łódź (PAP) - Ponad 170 obiektów, w tym obrazy, rysunki, grafiki, rzeźby, projekty mebli i tkanin, autorstwa Władysława Strzemińskiego oglądać można na wystawie "Powidoki życia. Władysław Strzemiński i prawa dla sztuki", która we wtorek otwarta zostanie w Muzeum Sztuki w Łodzi.
Jak podkreśla jeden z kuratorów wystawy, Paulina Kurc-Maj, celem ekspozycji jest ponowna interpretacja twórczości Władysława Strzemińskiego i umieszczenie jej we współczesnym świecie. Według Kurc-Maj, pytania, na które odpowiedzi szukał Strzemiński - jakie ma prawa sztuka, czy można ją oderwać od życia i jak daleko może ona na życie wpływać - są nadal aktualne.
Powidoki to kluczowy element teorii widzenia Strzemińskiego; to także tytuł słynnego cyklu jego obrazów powojennych. To zjawisko reakcji fotochemicznych zachodzących w siatkówce oka, która zachowuje widziany obraz dłużej niż sam moment oglądania danej rzeczy. Z tego powodu oko ma możliwość nakładania i mieszania się obrazów.
"Można zatem powiedzieć, że to nakładanie się obrazów na siebie umożliwia tym samym przenoszenie elementów wzrokowych z jednej dziedziny na inną, np. z obrazu na rzeźbę, z rzeźby na architekturę, z architektury na życie. W ten oto sposób pewne zjawiska odkryte w malarstwie mogą być zastosowane w życiu codziennym" - podkreśla drugi kurator wystawy, Jarosław Lubiak.
Druga część tytułu ekspozycji "Władysław Strzemiński i prawa dla sztuki" odnosi się do rozważań artysty na temat prawa, któremu poświęcił dużą część swoich badań. Strzemiński był przekonany, że sztuka ma prawo do uczestniczenia w życiu, a życie ma pełne prawo do udziału w sztuce. Sztuka - zdaniem artysty - powinna odkrywać istotne elementy życia i tworzyć ich plastyczne odpowiedniki.
Kuratorzy zaprosili do współpracy niemiecką artystkę Katję Strunz. Jak przekonują, dzięki jej projektowi architektury wystawy, powstał nowy wymiar dzieł artysty i nowy komentarz do jego prac.
"Powidoki życia" to największa i najważniejsza ekspozycja łódzkiego Muzeum Sztuki w tym roku. Towarzyszy jej cykl wykładów prowadzonych przez międzynarodowych gości, seminarium analityczne z czytania tekstów teoretycznych Strzemińskiego, panel dyskusyjny oraz warsztaty i działania edukacyjne dla szerokiej publiczności.
W związku z wystawą ukażą się trzy publikacje: katalog wystawy, folder związany z projektem artystycznym Katji Strunz oraz książka będąca zbiorem interpretacji działalności Strzemińskiego. Wystawa w łódzkim muzeum czynna będzie do 27 lutego.
Władysław Strzemiński (1893-1952) - malarz, grafik, projektant, teoretyk sztuki i pedagog - był pionierem awangardy w Polsce lat 20. i 30. XX wieku. Teoria unizmu, której był autorem, stanowi istotny wkład w światową historię sztuki minionego stulecia. Artysta należał do czołowych, awangardowych grup lat 20. - "Blok", "Praesens" i "a.r.". Był autorem wielu artykułów i książek, m.in. "Unizm w malarstwie" i "Kompozycja przestrzeni i obliczenia rytmu czasoprzestrzennego" napisanej wraz z żoną, rzeźbiarką Katarzyną Kobro. Strzemiński w 1929 wraz z członkami "a.r." rozpoczął gromadzenie Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej, na którą złożyły się dary przedstawicieli awangardy europejskiej, m.in. Ernsta, Schwittersa i Picassa.
W 1931 roku w dawnej siedzibie muzeum otwarta została sala sztuki nowoczesnej, jedna z pierwszych stałych ekspozycji muzealnych na świecie, poświęconych sztuce awangardowej. Po wojnie Strzemiński zaprojektował Salę Neoplastyczną w nowym budynku Muzeum Sztuki, przeznaczoną specjalnie do prezentacji tej kolekcji. (PAP)
szu/ hes/