Członkowie senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu przyjęli we wtorek bez poprawek sejmową ustawę ustanawiającą 10 mln euro dotacji dla Fundacji Auschwitz-Birkenau z przeznaczeniem na konserwację byłego obozu zagłady.
Polska - obok m.in. Niemiec, USA, Austrii, Wielkiej Brytanii i Izraela - wniesie finansowy wkład w konserwację miejsca po byłym obozie Auschwitz. Wysokość planowanej polskiej dotacji to 10 mln euro. Środki z tych dotacji mają złożyć się na kapitał wieczysty Fundacji Auschwitz-Birkenau, który ma wynosić 120 mln euro. Coroczne odsetki od tego kapitału, w wysokości kilku milionów euro, pozwolą na systematyczne realizowanie niezbędnych prac konserwatorskich nad pozostałościami po byłym obozie.
Zgodnie z uchwaloną przez Sejm 18 sierpnia ustawą, dotacja z budżetu państwa ma stanowić równowartość 10 mln euro przeliczonych na złotówki po średnim kursie NPB. Pieniądze dla fundacji ma przekazać Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w całości lub w transzach nie później niż do końca 2015 r.
Auschwitz-Birkenau został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Obszar Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu to blisko 200 ha terenu. Programem konserwacji objęto m.in. 155 budynków, 300 ruin (w tym ruiny komór gazowych i krematoriów), dziesiątki tysięcy przedmiotów zrabowanych ofiarom obozu (buty, walizki, okulary, tałesy), kilometry archiwów zachowanych dokumentów.
Fundacja Auschwitz-Birkenau powstała w 2009 r. z inicjatywy Władysława Bartoszewskiego, byłego więźnia obozu. Jej celem jest zbudowanie Funduszu Wieczystego na potrzeby konserwacji terenów, budynków i ruin poobozowych. Dotychczas fundacji udało się zebrać ponad 2/3 proc. potrzebnej kwoty, czyli ok. 85 mln euro. Głównymi darczyńcami są rząd Republiki Federalnej Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Austrii, Wielkiej Brytanii i Izraela. Konserwatorzy z Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau obliczyli, że roczne koszty niezbędnych działań konserwatorskich, w zależności od realizowanych projektów, wyniosą od 3,6 do 5,5 miliona euro.
Obóz Auschwitz powstał w 1940 r., KL Auschwitz II-Birkenau - dwa lata później. Stał się przede wszystkim miejscem masowej zagłady Żydów. W kompleksie Auschwitz istniała także sieć ponad 40 podobozów. Niemcy zgładzili w Auschwitz ponad 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
W 1947 r. na terenie byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau powstało muzeum. Dotychczas utrzymywało się głównie z pieniędzy pochodzących z budżetu państwa polskiego oraz przychodów własnych. Pomoc zagraniczna stanowiła w 2008 r. około 5 proc. budżetu.(PAP)
aszw/ ls/