Kazimierz Iranek-Osmecki urodził się 5 września 1897 r. w Pstrągowej w powiecie Rzeszów. Uczył się w rzeszowskim II Gimnazjum. Od 1913 należał do Związku Strzeleckiego, a od grudnia 1916 r. służył w II batalionie 1 pułku piechoty Legionów Polskich. W lipcu 1917 r., po kryzysie przysięgowym, został wcielony do armii austriackiej oraz wysłany na front włoski. Zbiegł jednak do Krakowa. Od listopada 1917 r. działał w Łomży w Polskiej Organizacji Wojskowej.
Od listopada 1918 r. służył w Wojsku Polskim. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w latach 1919–1920. Od stycznia do września 1922 r. uczęszczał na kurs w Szkole Podchorążych. W 1931 r. ukończył Wyższą Szkołę Wojenną, której został następnie wykładowcą.
Iranek-Osmecki – cichociemny, emisariusz Londynu
We wrześniu 1939 r., jako oficer Sztabu Generalnego, przedostał się do Rumunii. Iranek-Osmecki został zastępcą kierownika ekspozytury wywiadowczej w Bukareszcie Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza.
W grudniu 1939 został zaprzysiężony w Związku Walki Zbrojnej (ZWZ). W czerwcu 1940 r. został wezwany do Francji, gdzie przez krótki czas był szefem Oddziału II Komendy Głównej ZWZ, znajdującego się wówczas poza Krajem. 21 czerwca został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. W Londynie służył u gen. Kazimierza Sosnowskiego, który kierował wojskowym podziemiem w Polsce. W listopadzie 1940 r. wyruszył do Polski jako emisariusz. W nocy z 13 na 14 marcu 1943 r., w sezonie operacyjnym „Intonacja”, Iranek-Osmecki został przerzucony do Polski jako cichociemny. W czasie tego zrzutu skoczkowie przerzucili 450 tys. dolarów w banknotach oraz 10 tys. peset na potrzeby AK. Zrzucono również sześć zasobników oraz dwie paczki. Niestety, w czasie akcji stracono zasobniki oraz pieniądze.
Po powrocie do kraju Iranek-Osmecki został kierownikiem IV Oddziału Komendy Głównej AK.
Powstaniec warszawski Iranek-Osmecki
Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, przebył cały powstańczy szlak bojowy Komendy Głównej Armii Krajowej. Przed godziną „W” stawił się w fabryce Kamlera na Woli. W czasie walk znalazł się na Starym Mieście, w Śródmieściu-Północnym, a także w Śródmieściu-Południe.
M. T. Wójciuk: organizację powstania powszechnego Polskie Państwo Podziemne planowało od pierwszych dni okupacji
1 października 1944 r. został wyznaczony na pełnomocnika Dowódcy AK gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego do rokowań kapitulacyjnych. 2 października uczestniczył w rozmowach z SS-Obergruppenführerem Erichem von dem Bachem. Jeszcze tego samego dnia razem z ppłk. Zygmuntem Dobrowolskim w imieniu dowództwa AK podpisał w Ożarowie „Układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie”.
Po upadku Powstania Warszawskiego trafił do niemieckiej niewoli. Znalazł się m.in. w Oflagu IV-C Colditz.
Iranek-Osmecki i Studium Polski Podziemnej
Po uwolnieniu przybył do Londynu w maju 1945 r. Do końca życia pozostał na emigracji. Od grudnia 1945 r. był członkiem Komitetu Organizacyjnego Koła AK. Pełnił również wiele funkcji w organizacjach polskiej emigracji w Londynie, m.in. był przewodniczącym Koła Cichociemnych.
W 1947 r. znalazł się w gronie współzałożycieli Studium Polski Podziemnej w Londynie, czyli jednej z najbardziej zasłużonych polskich placówek archiwalno-naukowych. Wśród założycieli Studium znaleźli się tez m.in.: Tadeusz Bór-Komorowski, Antoni Monter-Chruściel, Andrzej Pomian, Tadeusz Żenczykowski, Tadeusz Pełczyński. Iranek-Osmecki był także wieloletnim sekretarzem i członkiem zarządu SPP.
W lutym 1965 r. został awansowany na stopień generała brygady przez władze RP na uchodźstwie. Awansu jednak nie przyjął, ponieważ uważał, że otrzymał go za pracę poza wojskiem.
W 1973 r. otrzymał Nagrodę Pisarską londyńskiego Stowarzyszenia Polskich Kombatantów za książkę „Kto ratuje jedno życie... Polacy i Żydzi 1939–1945”. Powstała ona w 1968 r., autor zaś podjął w niej próbę udokumentowania pomocy, jaką Polacy nieśli Żydom podczas II wojny światowej. Starał się również przybliżyć problematykę relacji polsko-żydowskich w latach wojennych.
Kazimierz Iranek-Osmecki zmarł w Londynie 22 maja 1984 r. (PAP)
