17 września 1939

Wrzesień 1939 r. jest przemilczany w zachodniej historiografii, mimo że było to krwawe preludium II wojny światowej. Nieobecny jest w niej szczególnie dzień 17 września – stwierdził historyk prof. Roger Moorhouse podczas otwarcia konferencji naukowej o początku II wojny światowej.

17 września przypada rocznica sowieckiej napaści na Polskę w 1939 r. Przez lata – w Polsce ludowej – była ona rocznicą zakazaną, nieobecną publicznie. O tym, o czym nie chciała pamiętać ludowa władza, pamiętało jednak wielu Polaków.

O bezpieczeństwo ojczyzny trzeba dbać – podkreślał we wtorek szef MON Mariusz Błaszczak, nawiązując do 80. rocznicy napaści sowieckiej na Polskę. Minister ogłosił decyzję o sformowaniu 18. pułku logistycznego w Łomży, który ma wejść w skład nowej dywizji.

Wierzę, że to, co stało się we wrześniu 1939 roku, nigdy w naszej historii już się nie powtórzy – powiedział we wtorek, w rocznicę napaści ZSRR na Polskę, prezydent Andrzej Duda. Podkreślił konieczność wyciągania wniosków z historii i znaczenie wiarygodnych sojuszy.

17 września 1939 r. - dzień agresji ZSRS na Polskę - to jedna z najtragiczniejszych dat naszej historii - podkreślił prezes IPN Jarosław Szarek, otwierając w Warszawie konferencję „Nie tylko Gestapo i NKWD”. Dodał, że III Rzesza Niemiecka i sowiecka Rosja miały jeden cel: likwidację Polski.

Trzeba jasno powiedzieć, że walki z Armią Czerwoną toczyły się w niezwykłym chaosie. Pamiętajmy o tym, że był to już 17. dzień działań, a armia niemiecka praktycznie pokonała polskie wojsko; ta kampania już była przegrana – mówi PAP prof. Jacek Pietrzak, historyk z Uniwersytetu Łódzkiego.

Polacy byli jedną z grup przeznaczonych do stopniowego zsowietyzowania, represje miały charakter społeczny i częściowo „intelektualny”. Byli wysiedlani zwłaszcza z powodu swojej pozycji społecznej, którą zajmowali przed wrześniem – mówi PAP prof. Daniel Boćkowski, historyk z Uniwersytetu w Białymstoku i Instytutu Historii PAN.

Twierdzenia, że ZSRS jesienią 1939 roku okupował Polskę są niezgodne z faktami historycznymi - oświadczył w poniedziałek były szef administracji prezydenta Rosji Siergiej Iwanow, a obecnie szef rady opiekuńczej Rosyjskiego Towarzystwa Wojskowo-Historycznego (RWIO).

Atak Sowietów na Polskę i jego konsekwencje, które przyczyniły się do exodusu żołnierzy polskich i walki w obcych armiach będą kanwą narracji plenerowego II Koncertu Niepodległości, który odbędzie się we wtorek na warszawskim pl. Piłsudskiego.

Instalacja artystyczna „Co piąty...”, akcja „Zatrzymaj się”, Peleton Pamięci, czyli rowerowy spacer historyczny – to propozycje białostockiego Muzeum Pamięci Sybiru, związane z 80. rocznicą sowieckiej agresji na Polskę. Łączy je hasło „17.09. Pamiętamy”.