80 lat temu, 19 lutego 1943 r., niemieccy okupanci aresztowali w Warszawie Jana Piekałkiewicza, najwyższego przedstawiciela władz cywilnych RP w okupowanym kraju. Mimo tortur nie zdradził swoich współpracowników, a tym samym uratował Pion Cywilny Polskiego Państwa Podziemnego.
80 lat temu, 12 lutego 1943 r., w Lasach Chojnowskich Niemcy rozstrzelali grupę więźniów Pawiaka. Jedną z ofiar był prezydent Warszawy Zygmunt Słomiński. „Był dobrym organizatorem i prezydentem, nie wywodził się jednak z wpływowego wówczas środowiska legionowego” – mówi PAP historyk i varsavianista Michał Gruszczyński.
27 lutego 1943 r. z niemieckiego obozu Auschwitz zbiegło siedmiu polskich więźniów, którzy zatrudnieni byli w kuchni SS. Istniejący do dziś obiekt znajdował się poza drutami obozowymi – przypomina w niedzielę fundacja z Brzeszczy, która opiekuje się zabytkową kantyną.
Potomkowie i bliscy dawnych mieszkańców Nowogródka uczcili w niedzielę na Jasnej Górze pamięć 11 sióstr nazaretanek z tego miasta, rozstrzelanych przez hitlerowców 1 sierpnia 1943 r. Zakonnice, które oddały życie za innych mieszkańców, ponad 20 lat temu beatyfikował Jan Paweł II.
Pełny raport NSDAP z 1943 r. – zawierający szczegółową dokumentację powstałą po ekshumacjach ofiar NKWD w Lesie Katyńskim – ukazał się po raz pierwszy w Polsce. IPN ocenia, że materiał ten słusznie traktuje się z nieufnością, jednak dotyczy on szerokich badań na miejscu zbrodni.
76 lat temu, 19 kwietnia 1943 r., żydowscy bojownicy z ŻOB i ŻZW stawili zbrojny opór oddziałom niemieckim, które przystąpiły do likwidacji warszawskiego getta. „Są takie piękne słowa: godność, człowieczeństwo. Tego broniliśmy” – mówił o podjętej wtedy walce Marek Edelman, jeden z przywódców zrywu.
W wieku 99 lat zmarł Norweg Joachim Roenneberg, w czasie drugiej wojny światowej dowódca Operacji Gunnerside - akcji wysadzenia w powietrze fabryki ciężkiej wody w okupowanej przez Niemców Norwegii - poinformował w niedzielę rząd w Oslo.
Hołd bohaterom powstania w niemieckim nazistowskim obozie zagłady w Sobiborze (Lubelskie) oddano w niedzielę w 75. rocznicę jego wybuchu. Był to jeden z najważniejszych, obok powstania w getcie warszawskim i buntu w Treblince, przejawów oporu Żydów podczas II wojny światowej.
Ogromna ofiara życia złożona na polu bitwy pod Lenino jest bardzo znamienna; Lenino po części dopełniło ofiary Katynia - napisał w liście z okazji obchodów 75. rocznicy bitwy pod Lenino szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.
Kilkaset osób wzięło w niedzielę udział w uroczystościach z okazji 75. rocznicy likwidacji wileńskiego getta. Wieniec przy pomniku ofiar Holokaustu w Ponarach, miejscu masowych mordów w czasie wojny, złożyła również 40-osobowa delegacja z Polski, ze Stowarzyszenia Rodzina Ponarska.