17 listopada 1989 r. zdemontowano pomnik Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie. Twórca Ogólnorosyjskiej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem (Czeka) - największy ludobójca-wykonawca w historii XX wieku - wciąż jest czczony oficjalnie w Rosji i na Białorusi.
35 lat temu, 17 listopada 1989 r. na placu Bankowym w Warszawie obalono pomnik Feliksa Dzierżyńskiego. „Czerwony kat”, jak na niego mówiono, był polskim szlachcicem, rewolucjonistą i twórcą komunistycznych tajnych służb. Dla wielu także symbolem władzy i dominacji Związku Sowieckiego.
W Moskwie przeprowadzony zostanie sondaż na temat pomnika, który stanie na Placu Łubiańskim; głosujący będą mogli wybrać pomiędzy pomnikiem Aleksandra Newskiego i pomnikiem Feliksa Dzierżyńskiego, który do 1991 roku stał przed siedzibę dawnego KGB.
Pomnik Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie od początku budził emocje. Wiele obrazów propagandy było postrzeganych ambiwalentnie, ale ten w sposób jednoznaczny. Wiedza, że Dzierżyński był zbrodniarzem, była powszechna – mówi PAP Agnieszka Tarasiuk, kurator Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego.
W Krasnodarze na południu Rosji lokalne zgromadzenie ustawodawcze podjęło jednogłośnie decyzję o nadaniu miejscowej szkole średniej imienia Feliksa Dzierżyńskiego. Z taką inicjatywą wystąpiła sama szkoła oraz regionalny zarząd Federalnej Służby Bezpieczeństwa.
Do wsi Kaj w obwodzie kirowskim w Rosji powróciło muzeum Feliksa Dzierżyńskiego, jednego z przywódców przewrotu bolszewickiego w 1917 r. i twórcy aparatu terroru rewolucyjnego. Muzeum Dzierżyńskiego istniało tam w czasach ZSRR, a w latach 90. je zamknięto.
Utworzona w Rosji w zeszłym roku Gwardia Narodowa przywróci w swoich jednostkach odznaczenia, które nadawano w wojskach wewnętrznych w latach II wojny światowej, oraz dawne nazwy; jedną z nich będzie "im. Feliksa Dzierżyńskiego" - podał dziennik "Izwiestija".
Gdyby historia potoczyła się nieco inaczej, być może dziś w Polsce chodzilibyśmy ulicami nazwanymi na cześć wybitnego działacza niepodległościowego Feliksa Dzierżyńskiego. Stało się inaczej, ponieważ związał się z bolszewikami – mówi prof. Nikołaj Iwanow z Uniwersytetu Opolskiego. 90 lat temu, 20 lipca 1926 r., zmarł Feliks Dzierżyński, twórca czerwonego terroru.
Miejski komitet wyborczy w Moskwie zarejestrował w czwartek powołaną przez Komunistyczną Partię Federacji Rosyjskiej grupę inicjatywną na rzecz referendum w sprawie powrotu na stołeczny Plac Łubiański pomnika Feliksa Dzierżyńskiego, usuniętego w 1991 roku.
Prezydent Federacji Rosyjskiej Władimir Putin przywrócił doborowej dywizji Wojsk Wewnętrznych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Rosji imię Feliksa Dzierżyńskiego, twórcy radzieckich organów bezpieczeństwa i symbolu bolszewickiego terroru.