Gustaw Herling-Grudziński

Literatura i polityka to główne tematy opublikowanej właśnie korespondencji Jerzego Giedroycia i Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Wymieniali listy pół wieku - od 1944 do 1996 roku. Do księgarń trafił właśnie ich pierwszy tom.

Pisarz z tajemnicą, człowiek zmagający się z depresją, bezlitosny w sądach moralista, romantyk nawiedzany przez ducha zmarłej ukochanej – to oblicza urodzonego 100 lat temu Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, które dostrzega autorka jego biografii, Ewa Bieńkowska.

Autor „Innego świata” nie był samotnym myślicielem z Neapolu, lecz jednym z najaktywniejszych uczestników dyskusji polskiej emigracji. Zrozumienie jego poglądów jest niemożliwe bez ich skonfrontowania z tezami stawianymi przez innych emigrantów związanych z „Kulturą” Jerzego Giedroycia.

„Od angielskiego tłumaczenia +Innego świata+ zaczęła się międzynarodowa sława Herlinga-Grudzińskiego. Dzięki temu tłumaczeniu powstały wszystkie inne” – powiedział prof. Włodzimierz Bolecki podczas panelu w warszawskim Domu Spotkań z Historią, zorganizowanego z okazji 100. rocznicy urodzin pisarza.

Gustaw Herling-Grudziński w jednej kropli, jaką stanowiło osobiste doświadczenie z obozu pod Archangielskiem, ukazał cały ocean zła systemu sowieckiego – mówi PAP historyk prof. Andrzej Nowak z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W biografii Gustawa Herlinga-Grudzińskiego jest jeszcze wiele do odkrycia. Mamy zarówno do wyjaśnienia liczne kwestie związane z jego biografia prywatną, jak i biografią publiczną – mówi PAP filolog prof. Włodzimierz Bolecki z Instytutu Badań Literackich PAN.

100 lat temu, 20 maja 1919 r., urodził się Gustaw Herling-Grudziński – konspirator, więzień łagrów, żołnierz gen. Andersa, a zarazem jedna z najbardziej wyrazistych i rozpoznawalnych na świecie osobowości polskiej literatury emigracyjnej drugiej połowy XX w.

W przypadającą w poniedziałek setną rocznicę urodzin Gustawa Herlinga-Grudzińskiego wieniec na jego grobie w Neapolu złożył w imieniu prezydenta RP Andrzeja Dudy dyrektor Instytutu Polskiego w Rzymie Łukasz Paprotny.

Drugi tom „Dziennika pisanego nocą”, dwa tomy korespondencji z Jerzym Giedroyciem i dwujęzyczne, polsko-włoskie wydanie eseju „Caravaggio. Światło i cień”, audiobook „Innego świata” - to książki Gustawa Herlinga Grudzińskiego, które ukażą się w roku 100-lecia urodzin pisarza.

Osamotnienie, depresja, trudności w pisaniu to problemy, z którymi Gustaw Herling-Grudziński zmagał się na co dzień. "Każdy czytelnik jest dłużnikiem Lidii Croce-Herling. Jeżeli Gustaw mógł przemierzyć swoją drogę, stało się to w przemożnej mierze dzięki niej" - wspomina urodzonego 100 lat temu pisarza Wojciech Karpiński.