Urodzony 100 lat temu Richard Pipes, znakomity badacz historii Rosji, pozostawił dzieła, które nie tracą na aktualności. Rosja weszła na drogę podporządkowywania sobie niepodległych już krajów – to wszystko się obecnie się wzmacnia. Wielu dziś stwierdza że się myliło, ale Pipes gdyby żył nie byłby zaskoczony. i mógłby powiedzieć „miałem rację” – mówi historyk dr hab. Mirosław Filipowicz, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Kierowany przez prof. Andrzeja Nowaka zespół badawczy przy Instytucie Historii PAN porówna imperia rosyjskie z lat 1689–2022. „Chcemy przypomnieć, że z imperium rosyjskim wiążą się przemoc i ekspansja. Nie jest to wyłącznie problem historyczny, ale także współczesne zagrożenie” – powiedział PAP historyk prof. Andrzej Nowak.
Putin bez wątpienia jest autokratą, takim, jakim byli koronowani władcy. Co więcej, zdaniem wielu wręcz doprowadził do wskrzeszenia feudalnych zależności z epoki carów – mówi PAP Iwona Kienzler, autorka książki „Rosyjscy tyrani. Od Iwana Groźnego do Władimira Putina”. Książka ukazuje się 15 marca.
Rosja jest nadal państwem zasadniczo sowieckim. Odwoływanie się do prawosławia niewiele tu zmienia. Ideologii sowieckiej nie porzucono, ale sobie ją przyswojono - mówi PAP historyk prof. Marek Kornat. 100 lat temu, 30 grudnia 1922 r., powstał Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich.
W swojej książce pokazuję, do jakiego stopnia Rosja i Putin manipulują hasłami chrześcijańskich i konserwatywnych wartości. Jest to nic innego jak cyniczny imperializm spod znaku KGB, który akurat na Węgrzech powinien być pamiętany – powiedział w rozmowie z PAP prof. Andrzej Nowak, historyk i autor pracy „Ofiary imperium rosyjskiego – imperium jako ofiara”.
Myślę, że Putin nie identyfikuje się w pełni z żadnym z tych symboli. Sądzę jednak, że bliższy jest mu carski orzeł, bo KGB spoglądało krytycznie na partię komunistyczną – mówi PAP rosyjski dysydent, historyk dr Jurij Felsztinski.
Strzeżcie się historii, bywa niebezpieczna – zauważa prof. Michał Kopczyński, redaktor naczelny „Mówią wieki”. Tematem przewodnim majowego numeru miesięcznika jest rosyjska polityka historyczna, która – jak zauważa prof. Kopczyński – jest w Rosji, traktowana „śmiertelnie poważnie”.
Między imperialną polityką carów z XVIII wieku a działaniami dzisiejszych władz Rosji istnieje więcej analogii, niż mogłoby się wydawać. Co historia osiemnastowiecznej Europy może powiedzieć nam o dzisiejszej sytuacji na świecie? Jak mocarstwowe ambicje Rosji przejawiały się wobec Polski i jakie miejsce zajmuje w nich dzisiejsza Ukraina? O tym opowiada Richard Butterwick-Pawlikowski, brytyjski badacz dziejów Rzeczypospolitej, Główny Historyk Muzeum Historii Polski.
Wzajemne wyobrażenia polsko-rosyjskie uformowały się jeszcze na przełomie XVI i XVII w. Rosjanie uważali, że Polakowi nie należy ufać, bo przy najbliższej okazji zdradzi. Polaków nazywano „Judaszami Słowiańszczyzny”. Z kolei w naszych wyobrażeniach Rosja jest krajem barbarzyńskim, który zamieszkują ludzie nieokrzesani, prymitywni – mówi PAP prof. Andrzej Chwalba, historyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego.