Jagiellonowie

510 lat temu Polacy i Litwini pod Orszą rozbili armię Moskwy

510 lat temu, 8 września 1514 r. pod Orszą koło Witebska wojska polsko-litewskie pokonały przeważające siły Moskwy. Jak pisał Paweł Jasienica, bitwa udowodniła, że „ruskie posiadłości Litwy, a nawet byt jej samej da się utrzymać jedynie pod warunkiem rzucenia na wschód wszystkich sił połączonego państwa”.

„Z dwu państw i narodów w jeden lud zniosła i spoiła” – 455 lat temu zawarto Unię Lubelską

1 lipca 1569 r., senatorowie oraz posłowie Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego potwierdzili i zaprzysięgli Unię Lubelską. Akt deklarował m.in.: „Iż już Krolestwo polskie i Wielgie Księstwo litewskie jest jedno nierozdzielne i nierożne ciało, a także nierożna ale jedna a spolna Rzeczpospolita”.

Sandomierz i jego jagiellońskie dziedzictwo będą promowane na Litwie

Sandomierz i jego jagiellońskie dziedzictwo będą promowane na Litwie dzięki nowej współpracy międzynarodowej. Projekt realizowany przez sandomierskie Muzeum Zamkowe i Muzeum Historyczne w Trokach ma na celu podkreślenie więzi kulturowych i historycznych między Polską a Litwą.

570 lat temu na Wawelu koronowano Elżbietę Rakuszankę – „matkę królów”

570 lat temu, 10 lutego 1454 r. w katedrze na Wawelu królową Polski koronowano Elżbietę z dynastii Habsburgów. Przez nowych poddanych była nazywana „Rakuszanką”. Do historii przeszła jako „matka królów”. Za jej długiego życia Jagiellonowie zasiedli na tronach większości krajów Europy Środkowej.

Od czwartku zwiedzający mogą wejść do podziemi wawelskiego zamku

Podziemia Wawelu po raz pierwszy zostaną otwarte dla zwiedzających. Od czwartku pod wschodnim skrzydłem pałacu królewskiego dostępna jest nowa trasa zwiedzania, opowiadająca o powstaniu jagiellońskiej rezydencji i dziejach jej konserwacji.

Wirtualna wystawa „Złota epoka Jagiellonów” w Ossolineum

Dynastia i państwo, społeczeństwo, nauka i kultura to zagadnienia przedstawione na wirtualnej wystawie poświęconej Jagiellonom, którą przygotował Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu. Ekspozycja powstała z okazji 500. rocznicy urodzin króla Zygmunta II Augusta.

Aleksander Jagiellończyk (1461–1506)

Aleksander urodził się jako czwarty syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Habsburżanki. Najwcześniejsze dzieciństwo spędzał z rodzicami i rodzeństwem, przy czym dwór Kazimierza najczęściej przebywał na objazdach królestwa, toteż jego synowie od najmłodszych lat mieli okazję oswajać się z meandrami średniowiecznej polityki. Ale też z ówczesną wiedzą – wszyscy synowie kształcili się pod kierunkiem Jana Długosza, później zaś Filippa Buonaccorsiego, lepiej w Polsce znanego jako Kallimach. Aleksander nie wybijał się jednak pod tym względem ponad braci. 

Władysław Warneńczyk

Starszy z synów Władysława Jagiełły i Sonki Holszańskiej urodził się w 1424 roku, a więc na dziesięć lat przed śmiercią ojca. Było to wydarzenie niezwykłe, graniczące z cudem, w chwili narodzin syna Jagiełło liczył sobie bowiem ok. 72 lat.

Kazimierz Jagiellończyk

Kazimierz urodził się w 1427 roku, był więc trzy lata młodszy od Władysława Warneńczyka, zaś wiadomość o śmierci ojca zastała go w wieku lat siedmiu. Już narodziny Władysława dawały Polakom sporo powodów do plotek i kpin – Jagiełło miał wówczas ok. 72 lat. Przyjście na świat kolejnego męskiego potomka trzy lata później przyjęto z niedowierzaniem – nawet dziś trudno sobie wyobrazić osobę siedemdziesięciopięcioletnią w roli ojca.

Władysław Jagiełło

Po śmierci Ludwika Węgierskiego, który objął tron Polski po bezpotomnym zgonie Kazimierza Wielkiego Polacy stanęli przed dylematem. Czy utrzymać w mocy tzw. umowę koszycką, która w zamian za pierwsze przywileje dla szlachty gwarantowała tron którejś z córek Ludwika, czy też intronizować księcia mazowieckiego Siemowita IV?