Polska, która odrodziła się jesienią 1918 r. stała się państwem demokratycznym. Nie trwało to długo, bo w maju 1926 roku marszałek Józef Piłsudski dokonał zamachu stanu, który nazywamy przewrotem majowym. Jak do tego doszło? Czy musiało tak się stać?
130 lat temu, 12 lipca 1894 r., z inicjatywy Józefa Piłsudskiego ukazał się pierwszy numer „Robotnika” – pisma Polskiej Partii Socjalistycznej. Narodziny pisma oznaczały symboliczne i trwałe odrodzenie wolnego słowa, niemal nieobecnego w zaborze rosyjskim od upadku powstania styczniowego w 1864 r.
98 lat temu, 12 maja 1926 r., marszałek Józef Piłsudski na czele wiernych mu oddziałów wystąpił przeciwko rządowi Wincentego Witosa. Trzydniowe walki na ulicach Warszawy przeszły do historii jako zamach majowy. Jego wynikiem było ustąpienie prezydenta, dymisja rządu i ukształtowanie się nowego systemu politycznego.
89 lat temu, 12 maja 1935 r., zmarł marszałek Józef Piłsudski. „Odwołując się do Słowackiego, uważał, że bez marzeń niemożliwe jest realizowanie wielkich celów. Takim marzeniem było doprowadzenie do niepodległości Polski, traktowane przez dużą część społeczeństwa jako fanaberia” – mówił prof. Andrzej Chojnowski z Instytutu Historycznego UW.
23 marca 1935 r. Sejm uchwalił Konstytucję kwietniową. Jej zapisy całkowicie zmieniały dotychczasowy ustrój II RP. Ogromne wzmocnienie zyskała władza prezydenta. Celem nowej ustawy zasadniczej było utrwalenie istniejącego od roku 1926 porządku politycznego.
Działania Aleksandra Myszkowskiego w 1919 i 1920 r. przełożyły się na to, że obecnie Łotysze są naszymi sojusznikami w NATO – powiedział po premierze filmu pt. "Kapitan Myszkowski" jego reżyser Maciej Dancewicz.
120 lat temu, 18 lutego 1904 r. we Lwowie zmarł Bronisław Szwarce – działacz niepodległościowy, członek Centralnego Komitetu Narodowego, wieloletni więzień polityczny i zesłaniec syberyjski. „Niewątpliwie postać znacząca. Jeden z autorytetów dla Józefa Piłsudskiego” – mówi PAP historyk Maciej Gablankowski, autor książki „Piłsudski. Portret przewrotny. Biografia”.
Posiedzeniem Rady ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Rady ds. Działaczy Opozycji Antykomunistycznej upamiętniono 156. rocznicę urodzin marszałka Józefa Piłsudskiego. Podczas wydarzenia szef UdSKiOR uhonorował prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego medalem „Pro Bono Poloniae”.
Uroczystości upamiętniające 156. rocznicę urodzin Józefa Piłsudskiego odbyły się w niedzielę w Katedrze na Wawelu oraz pod kopcem marszałka na krakowskim Sowińcu. „Gromadzimy się, aby oddać mu hołd i podziękować za jego życie pełne miłości do Polski” – mówił szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk.
Na przełomie października i listopada 1918 r. wobec rozpadu monarchii austro-węgierskiej i zapowiedzi bliskiej klęski Niemiec Polacy coraz wyraźniej odczuwali, że odbudowa niepodległego państwa polskiego jest bliska.