35 lat temu wieczorem, 19 lipca 1989 r., Zgromadzenie Narodowe wybrało gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta PRL. Tego samego dnia w Londynie, po nagłej śmierci prezydenta RP Kazimierza Sabbata, w siedzibie władz na uchodźstwie zaprzysiężono jego następcę Ryszarda Kaczorowskiego.
30 lat temu, 30 lipca 1993 r., zmarł hrabia Edward Bernard Raczyński, ambasador II RP w Londynie, prezydent na uchodźstwie, najdłużej żyjąca głowa państwa polskiego. „Ta prezydentura, ten ostatni płomyk naszej suwerenności, powinien płonąć” – mówił w latach osiemdziesiątych.
W Szkole Podstawowej nr 1 im. Miłośników Ziemi Śląskiej w Świętochłowicach odsłonięto w czwartek mural upamiętniający sześciu prezydentów RP na uchodźstwie. Powstał on na podstawie pracy plastycznej uczennic, które zajęły 1. miejsce w ogólnopolskim konkursie „Misja: Wolna Polska”.
Prochy prezydentów RP na uchodźstwie zostały złożone do sarkofagów w Świątyni Opatrzności Bożej. Obok Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego i Stanisława Ostrowskiego pochowany został także ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski i jego małżonka Karolina Kaczorowska.
Trzej prezydenci RP na uchodźstwie pochodzili z pokolenia, które w czasie swej młodości walczyło o niepodległą Polskę, a następnie, w okresie międzywojennym, budowało niepodległy kraj – mówi PAP historyk prof. Marek Wierzbicki z Delegatury IPN w Radomiu.
Prezydenci Władysław Raczkiewicz, August Zaleski i Stanisław Ostrowski byli depozytariuszami pamięci, ciągłości państwa polskiego – powiedział w sobotę w Warszawie premier Mateusz Morawiecki podczas uroczystości powitania szczątków prezydentów RP na uchodźstwie.
Do Polski wracają prezydenci przez dziesięciolecia dbający o ciągłość legalnych władz o to, żeby głowa państwa była cały czas zgodnie z przepisami wolnej, niepodległej Polski, II RP reprezentowana – powiedział w sobotę pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą Jan Dziedziczak.
Sprowadzenie do Polski szczątków prezydentów na uchodźstwie to oddanie sprawiedliwości historycznej. To powiedzenie, że te osoby przez pół wieku wbrew wszystkiemu zabiegały o polską niepodległość – podkreśla w sobotę Wojciech Labuda, pełnomocnik prezesa Rady Ministrów ds. ochrony miejsc pamięci.
W Świątyni Opatrzności Bożej zostaną pochowani prezydenci RP na uchodźstwie – Władysław Raczkiewicz, August Zaleski i Stanisław Ostrowski. Miejscem ich spoczynku będzie Mauzoleum Prezydentów RP. W ponownym pochówku wezmą udział prezydent Andrzej Duda oraz premier Mateusz Morawiecki.
Oddajemy cześć reprezentantom majestatu Rzeczypospolitej – napisał prezydent Andrzej Duda w liście do uczestników uroczystości pożegnania prezydentów RP w Newark. 12 listopada Władysław Raczkiewicz, August Zaleski i Stanisław Ostrowski spoczną w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.