W Szkole Podstawowej nr 1 im. Miłośników Ziemi Śląskiej w Świętochłowicach odsłonięto w czwartek mural upamiętniający sześciu prezydentów RP na uchodźstwie. Powstał on na podstawie pracy plastycznej uczennic, które zajęły 1. miejsce w ogólnopolskim konkursie „Misja: Wolna Polska”.
Konkurs odbywał się w ramach kampanii edukacyjnej towarzyszącej sprowadzeniu z Anglii do Polski szczątków trzech prezydentów RP na uchodźstwie. Wpłynęło na niego około 600 zgłoszeń. Autorkami zwycięskiej pracy były Natalia Dudek i Zuzanna Jagiełło ze szkoły nr 1 w Świętochłowicach. Na podstawie ich projektu powstał mural na ścianach korytarza szkoły, przedstawiający prezydentów: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego, Stanisława Ostrowskiego, Edwarda Raczyńskiego, Kazimierza Sabbata i Ryszarda Kaczorowskiego.
Uczestniczący w otwarciu muralu pełnomocnik ds. ochrony miejsc pamięci w KPRM Wojciech Labuda przypomniał, że 12 listopada 2022 r. szczątki trzech pierwszych b. prezydentów na uchodźstwie zostały sprowadzone do kraju z Wielkiej Brytanii i złożone w Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Wyraził satysfakcję, że ostatni akcent akcji „Misja: Wolna Polska” należał do młodzieży. „Państwo polskie te postaci uhonorowało, natomiast zadaniem nas wszystkich jest to, by tę sztafetę pamięci, sztafetę pokoleń, nadal prowadzić (…). Ta misja dalej trwa” - mówił Labuda.
Naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Katowicach Ryszard Mozgol zwrócił uwagę, że działalność polskich prezydentów na uchodźstwie to temat wręcz prawie nieznany polskiemu społeczeństwu. „Są konkretne przyczyny historyczne, dla których tak wygląda ta sytuacja. O ile prezydentura Władysława Raczkiewicza i jeszcze początek prezydentury Augusta Zaleskiego spotykał się z ostrą kontrą polityczną ze strony walczących o władzę komunistów, to późniejsi prezydenci zostali całkowicie skazani na zapomnienie, a pamięć o nich była wyszydzana, wykpiwana” - powiedział naczelnik.
Jak przypomniał w swoim wystąpieniu prezydent Świętochłowic Daniel Beger, w środę w całym kraju obchodzony był Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, których walka, podobnie jak działalność prezydentów na uchodźstwie były pomijane w edukacji szkolnej w czasach PRL. Beger wyraził dumę, że autorkami zwycięskiej pracy są uczennice z jego miasta. „Mamy to szczęście, że wśród grona najmłodszych mieszkańców Świętochłowic znajduje się wiele utalentowanych osób, które są najlepszymi ambasadorami naszego miasta. Jest to możliwe również dzięki wsparciu, jakie otrzymują od swoich pedagogów” - powiedział prezydent.
Prezes Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” Mikołaj Falkowski wyjaśnił, że konkurs „Misja: Wolna Polska” miał na celu wypromowanie wiedzy o prezydentach, którzy przez ponad 50 lat w związku z sowiecką dominacją w Polsce sprawowali władzę poza granicami kraju. „To był w pewnym sensie konkurs, który miał ożywić wyobraźnię młodych ludzi, zainteresować ich tą historią i dać im możliwość wyrażenia swojego sposobu interpretacji, podejścia i rozumienia faktów historycznych związanych ze zjawiskiem +Polski poza Polską+” - mówił Falkowski.
List do uczestników uroczystości przesłał pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za granicą Jan Dziedziczak, który podkreślił, że istnienie polskiego rządu i działalność prezydentów na uchodźstwie dawały Polakom nadzieję, że ich ojczyzna odzyska wolność po ciężkich latach okupacji i totalitaryzmu.
Podczas uroczystości na ręce dyrektorki świętochłowickiej szkoły Doroty Sparwasser przekazano kopię proporca prezydenta RP, który przykrywał trumnę prezydenta Augusta Zaleskiego w drodze z Anglii do Polski oraz podczas uroczystości pogrzebowych w Warszawie. Jak oceniła dyrektorka, przekazanie proporca to olbrzymie wyróżnienie i zaszczyt dla jej szkoły. Wyraziła również dumę, że to uczennice jej szkoły zwyciężyły w prestiżowym konkursie.(PAP)
autor: Krzysztof Konopka
kon/ pat/
