
W tym roku obchodzimy dwie rocznice: 1000-lecie koronacji Bolesława Chrobrego na Króla Polski (1025) oraz 500-lecie Hołdu Pruskiego (1525). Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przygotowało szeroki program obchodów, w którym każdy znajdzie coś dla siebie.
„Chcemy świętować wspólnie, w najważniejszych ośrodkach związanych z historią. Dlatego przygotowaliśmy wystawy czasowe, koncert, piknik, festiwal artystyczny, specjalną publikacje, a także programy grantowe i edukacyjne dla lokalnych społeczności i szkół. Niech to będzie rocznica, która łączy. Odwiedź instytucje kultury i bądź uczestnikiem przygotowanych wydarzeń” – zachęca MKiDN.
Ministerstwo przypomina o wystawie „1025. Narodziny Królestwa” w Muzeum Historii Polski, którą można oglądać do 29 czerwca.
Wystawa skupia się na XI wieku i trzech kluczowych koronacjach: Bolesława Chrobrego, Mieszka II oraz Rychezy Lotaryńskiej, a także koronacji Bolesława Śmiałego. Wskazuje na idę Polski jako pełnoprawnego Królestwa – współtworzącego strukturę średniowiecznej Europy – oraz zarysowuje realia życia wczesnośredniowiecznego państwa Piastów.
Wśród eksponatów prezentowanych na wystawie znalazły się, m.in.: Denar Princes Poloniae (1005-1015) - jedno z najstarszych świadectw użycia słowa „Polska”, Emalie Limuzyjskie - pasyjka z krucyfiksu oraz łódka na kadzidło, inkrustowany grot skandynawski, kościana okładzina relikwiarza z Ostrowa Lednickiego, najstarszy fragment instrumentu smyczkowego znaleziony w Polsce.
Więcej o wystawie: www.muzhp.pl/wystawy/1025-narodziny-krolestwa
27 kwietnia, godz. 20.00 na błoniach Stadionu Narodowego w Warszawie odbędzie się koncert „Tysiąclecie Korony Polskiej”.
„Widowisko połączy nowoczesną formę koncertu z dziejami kart naszej historii. Wystąpią m.in. Organek, Król, Bovska, Bryska, Grzegorz Hyży, Halina Mlynkova, Vix.N, Dawid Tyszkowski, Natalia Szroeder, Kayah, Smolasty, Mery Spolsky, AbradAb, Doda, Soyka. Każdy z artystów wykona swój najbardziej znany utwór przy akompaniamencie orkiestry pod dyrekcją Michała Grotta” – informuje resort kultury.
Inauguracja wydarzenia nad Wisłą z instalacją z 8-metrowymi głowami 28 koronowanych królów Polski, inspirowaną „Pocztem królów i książąt polskich” Jana Matejki, artystyczna inscenizacja „żywych Drzwi Gnieźnieńskich” na Błoniach Stadionu Narodowego z udziałem 80 aktorów i zespołu Art Color Ballet, prezentacja historii Polski na ekranach wodnych, wykorzystująca animacje i efekty dźwiękowe, wielki finał - pokaz 1000 dronów, które utworzą nad sceną koronę z napisem „1025 - 2025”.
Więcej informacji o koncercie: www.pgenarodowy.pl
Na 6 lipca zaplanowano piknik historyczny „Uczta u Chrobrego” na Cytadeli Warszawskiej.
Piknik nawiąże do życia w średniowiecznym grodzie. W jego programie znalazły się m.in.: warsztaty rzemiosł dawnych (tkactwo, garncarstwo, zielarstwo), pokazy walk wojów, tańce i spektakle, gra terenowa i film „Krzyż i korona” Zdzisława Cozaca, aleja muzeów historycznych, koncert finałowy T-Raperów z Nad Wisły z gościnnym udziałem: Piotra Roguckiego, Reni Jusis, Moniki Borzym, Tomasza Organka, Miosuha i zespołu The Calog.
Królewski Festiwal Artystyczny odbędzie się w Gnieźnie w dniach 18 - 20 lipca
Ministerstwo wyjaśnia, że będzie to „wydarzenie o charakterze rekonstrukcyjnym, które łączy elementy edukacyjne i kulturowe”. „Nawiązuje do historii Gniezna jako Pierwszej Stolicy Polski – miejsca, które dało początek państwu polskiemu i w którym koronowano 5 pierwszych polskich królów. Widowisko jest organizowane od 2000 roku. Partnerem jubileuszowej edycji festiwalu jest Muzeum Historii Polski. W programie wydarzenia znalazły się m.in.: spektakl „Koronacja 1025” – artystyczna wizja koronacji Bolesława Chrobrego i Mieszka II, Festiwal Kultury Słowiańskiej – pokazy grup rekonstrukcyjnych, koncerty, warsztaty rzemieślnicze i edukacyjne, koncert jubileuszowy „1025-2025” w katedrze gnieźnieńskiej – opowieść muzyczno-literacka o polskiej koronie i suwerenności z udziałem artystów z różnych gatunków muzycznych.
Więcej informacji o festiwalu: www.gniezno2025.pl/wydarzenie/koronacja-krolewska
Z okazji 1000-lecie koronacji zostanie wydana publikacja „Bolesław Chrobry” w ramach serii „Poczet Władców Polskich” PIW. Seria „Poczet Władców Polskich” zakłada przygotowanie i opublikowanie zestawu 42 biografii władców polskich w latach 2024-2032. W 2025 roku ukaże się pierwszy tytuł serii - publikacja „Bolesław Chrobry” Andrzeja Pleszczyńskiego. Rada naukowa projektu: Jacek Banaszkiewicz, Marek Barański, Zofia Zielińska i Henryk Litwin.
W ramach obchodów 500-lecie Hołdu Pruskiego w Muzeum Zamkowym w Malborku do 29 czerwca prezentowana jest wystawa „Hołd 500. Historia - Kultura - Pamięć”.
Wystawa zbudowana jest wokół fenomenu wydarzeń z 1525 roku. Obejmuje trzy moduły: HISTORIA - opowiadający o burzliwych stosunkach krzyżacko-polskich i wybitnych postaciach, które doprowadziły do przekształcenia Państwa zakonnego w świeckie, jak również o konsekwencjach tego wydarzenia w nauce, literaturze, kulturze oraz polityce Europy Środkowej do końca XVIII w.; KULTURA - przybliżający sztukę, kulturę i naukę renesansowego dworu królewskiego oraz jego związki z dworami europejskimi; PAMIĘĆ – ukazujący kulturę pamięci od końca XVIII w. do współczesności w wizjach historyków i takich artystów jak: Marcello Bacciarelli, Jan Matejko, Tadeusz Kantor czy Edward Dwurnik.
Wystawie towarzyszy międzynarodowa konferencja naukowa „Hołd pruski (1525-2025): geneza, okoliczności i następstwa”, która odbędzie się w dniach 12-14 maja w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie oraz w Muzeum Zamkowym w Malborku. Konferencja będzie forum wymiany myśli badaczy krajowych i zagranicznych nad znaczeniem wydarzenia i jego skutkami dla Europy Środkowej.
Więcej informacji o wystawie i konferencji: www.zamek.malbork.pl
Przygotowano także programy grantowe i edukacyjne.
Celem programu Program „Patriotyzm Jutra. Wielkie Rocznice”, realizowanego przez Muzeum Historii Polski, jest upamiętnianie ważnych wydarzeń w historii Polski, w tym zwiększenie zainteresowania kulturowym dorobkiem i dziedzictwem naszego kraju.
Nabór do tegorocznej edycji programu trwał od 12 marca do 11 kwietnia. Jego wyniki zostaną ogłoszone do 10 czerwca br. Dzięki temu lokalne instytucje kultury i NGO-sy otrzymają dofinansowanie od 30 do 100 tys. zł, które umożliwi im realizację oddolnych, autorskich inicjatyw. Wśród nich znajdą się projekty wystawiennicze, edukacyjno-animacyjne, naukowe czy interdyscyplinarne o charakterze lokalnym lub ogólnokrajowym. W 2025 r. program skupia się wyłącznie na dwóch rocznicach: 1000-leciu koronacji Bolesława Chrobrego (1025) oraz 500-leciu hołdu pruskiego (1525).
Więcej informacji o programie: www.muzhp.pl
Obchody rocznicy 1000-lecia Koronacji Bolesława Chrobrego stały się też okazją do lepszego poznania historii Polski przez uczniów, a przy tym rozwijania ich umiejętności współpracy. Program „Szkoły 1000-lecia” jest skierowany do uczniów i nauczycieli szkół podstawowych, ponadpodstawowych oraz polonijnych. Zgłosiło się do niego 1 255 szkół, które do 30 kwietnia br. powinny zrealizować trzy obowiązkowe zadania: nagrać film z gratulacjami dla Bolesława Chrobrego, przygotować escape room, grę terenową lub grę planszową, zorganizować szkolny dzień z królem Bolesławem Chrobrym.
Wszystkie szkoły, które zrealizują zadania, otrzymają tytuł „Szkoły 1000-lecia”. 20 najlepszych drużyn zostanie zaproszonych na galę finałową w Muzeum Historii Polski.
Więcej informacji o programie: www.muzhp.pl
wnk/