Zdjęcia Marii Kownackiej autorki książek o Plastusiu na wystawie „Plastuś, mieszkaniec szkolnego piórnika” w Muzeum Dobranocek w Rzeszowie, 2015 r. PAP/Darek Delmanowicz
11 września 1894 r. w mazowieckiej wsi Słupie urodziła się Maria Kownacka - pisarka, tłumaczka, autorka sztuk i słuchowisk radiowych dla dzieci. Zasłynęła jako autorka „Plastusiowego pamiętnika” - jednej z najpopularniejszych powieści dla dzieci.
„Maria Kownacka zadebiutowała na łamach >>Płomyka<< w 1919 r., a już w 1936 r. zasłynęła jako autorka jednej z najsympatyczniejszych i najbardziej lubianych postaci literackich – Plastusia” - przypomniano na stronie Biura Kultury m.st. Warszawy..
„(…) jej utwory przetłumaczono na wiele języków, a postawa autorki i całokształt jej twórczości zostały docenione i ukoronowane jedynym na świecie odznaczeniem przyznawanym przez dzieci – Orderem Uśmiechu”.
Jak zaznaczono, „>>Plastusiowy pamiętnik<< to jedna z najpopularniejszych polskich powieści dla dzieci". "Opisuje świat siedmiolatka widziany oczami małego ludzika z plasteliny, tytułowego Plastusia” - wyjaśniono.
Plastuś został ulepiony przez Tosię, uczennicę pierwszej klasy. Mieszka w piórniku dziewczynki, gdzie ma wielu przyjaciół, między innymi gumę-myszkę, ołówek, pióro, scyzoryk i stalówki. Mały bohater aktywnie uczestniczy w szkolnych i domowych przygodach Tosi.
Jak podkreślono, „najmłodsi od razu pokochali Plastusia, sympatię zaskarbili sobie także pozostali mieszkańcy piórnika – ołówek, guma myszka, pióro, stalówki, linijka, scyzoryk i kredki”.
„W 1936 r. „Plastusiowy pamiętnik” został wydany w formie książkowej, a przeszło dwadzieścia lat później w ręce dzieci trafiła kontynuacja dzieła, czyli „Przygody Plastusia”. Na podstawie obu książek powstał nawet serial animowany w reżyserii Zofii Ołdak, a także bajka muzyczna z Ireną Kwiatkowską w roli Plastusia.
Maria Kownacka w 1919 r. przeprowadziła się do Warszawy, a w 1931 r. zamieszkała na Żoliborzu, w małym mieszkaniu przy ul. Słowackiego.
„Jest to niesłychanie korzystny przełom w moim życiu, po raz pierwszy trafiłam na właściwy grunt. Żoliborz przoduje jako młoda, najbardziej uspołeczniona dzielnica Warszawy” - pisała w swoim życiorysie, który znajduje się w zbiorach Izby Pamięci Marii Kownackiej.
W tym okresie zaczęła współpracować z kukiełkowym teatrem „Baj”, którego siedziba mieściła się w niedalekim sąsiedztwie jej mieszkania. Szybko stała się główną dramaturżką teatru. Popularność jej sztuk wśród młodych widzów sprawiła, że współpraca ta trwała wiele lat.
Książki Marii Kownackiej zaczęły ukazywać się drukiem jeszcze przed wojną: „Plastusiowy pamiętnik” i „Kukuryku na ręczniku” (obie w 1936 r.). W kolejnych latach pojawiły się następne popularne tytuły: „Kajtkowe przygody”, „Świerszczykowy kram”, „Dzieci z Leszczynowej Górki”, „Wiatrak profesora Biedronki”, „Rogaś z doliny Roztoki”, „Głos przyrody” i „Szkoła nad obłokami”.
„Książki Marii Kownackiej pełne są serdeczności i nadziei – jak sama mówiła - jej dzieciństwo było tak smutne, że nigdy nie będzie podawać dzieciom smutnych opowieści” - przypomniano w informacji o pisarce.
Pisarka zmarła 27 lutego 1982 r. Jest pochowana na cmentarzu na Starych Powązkach.(PAP)
gj/ dki/
