Zakończono naprawę połączoną z konserwacją drugiej z historycznych wież wartowniczych w byłym niemieckim obozie Auschwitz II-Birkenau – podaje Muzeum Auschwitz. Ich konstrukcje zostały naruszone w marcu ub.r. przez wichurę.
Zdaniem prowadzącej projekt Lidii Łabuzek, podczas wichury nastąpiło kilkunastocentymetrowe wychylenie wież, co spowodowało zagrożenie konstrukcyjne. "Po wykonaniu tymczasowego podparcia, opracowaniu niezbędnej dokumentacji i uzyskaniu pozwoleń przystąpiono do realizacji prac. Ponieważ nie było technicznej możliwości wykonania koniecznych zabiegów konstrukcji drewnianej na miejscu, obiekty zostały tymczasowo zdemontowane, a po wykonaniu prac powróciły na swoje pierwotne miejsce” – powiedziała.
Wieża, której naprawę obecnie zakończono, położona jest w południowej części ogrodzenia dawnego obozu. Przeprowadziła ją firma Maliborski z Bujakowa nieopodal Bielska-Białej. Otrzymała za to 365 tys. zł. Naprawę pierwszej wierzy ukończono z początkiem br.
Muzeum Auschwitz dziękuje za wsparcie w czasie epidemii koronawirusa
Łabuzek podała, że w przypadku obu wież części drewniane oczyszczono z istniejących nawarstwień, zabrudzeń i ognisk korozji biologicznej, a także wzmocniono. Nieliczne elementy bezpowrotnie uszkodzone i nienadające się do wzmocnienia wymieniono na nowe z zachowaniem gatunku drewna oraz kierunku usłojenia. Elementy zabezpieczono przed korozją biologiczną i owadami, jak również przeciwpożarowo. Wykonano także konserwację elementów metalowych.
Ceglane cokoły i ściany fundamentowe, na których posadowiono drewnianą konstrukcję wież, zostały poddane niezbędnym naprawom i wzmocnieniu.
W trakcie demontażu posadzki wieży, której konserwacja obecnie się zakończyła, odkryto dwie warstwy posadzek historycznych. Dolna po oczyszczeniu i dezynfekcji została wzmocniona i uzupełniona. Natomiast górna - demontowana na potrzeby prac - po konserwacji powróciła na swoje miejsce i jest obecnie eksponowana.
Rzecznik Muzeum Bartosz Bartyzel poinformował, iż Niemcy budując obóz początkowo ustawiali wokół ogrodzenia wieże wartownicze o prostej konstrukcji – cztery drewniane pale wspierały platformę obserwacyjną otoczoną barierką i przykrytą daszkiem. W nocy służbę pełniło na nich zwykle po dwóch esesmanów: jeden obsługiwał reflektor, a drugi karabin maszynowy.
"Pod koniec 1943 r. zaczęto je wymieniać na nowe, w pełni odeskowane i wyposażone w okna. Produkowały je niemieckie firmy, a do obozu dostarczano je koleją w formie prefabrykatów. Ich budowę ukończono na wiosnę 1944 r. Większe wieże miały wymiary u podstawy 4,5 na 4,5 m i wysokość 11,6 m. To tego typu wieże zostały poddane konserwacji” – powiedział Bartyzel.
Obok wież zbudowano też szereg schronów przeciwlotniczych z betonowym sklepieniem, obłożonych cegłami i warstwą ziemi. W czasie alarmu lotniczego, w przypadku zniszczenia ogrodzenia i próby ucieczki więźniów, ukryci tam wartownicy mogli prowadzić z nich ostrzał.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
W 1947 r. na terenie byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau powstało muzeum. Miejsce Pamięci w 1979 r. zostało wpisane, jako jedyny tego typu obiekt, na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ mhr/
