W Moskwie, a także online w innych miastach Rosji, trwa w czwartek odczytywanie nazwisk ofiar represji stalinowskich spoczywających na uroczysku Sandarmoch w Karelii na północy Rosji. Podczas obchodów przypomniano o odkrywcy tego miejsca, Juriju Dmitrijewie.
Nazwiska rozstrzelanych odczytywane są na głos, zgodnie z przyjętym przez stowarzyszenie Memoriał zwyczajem. W ten sposób nazwiska represjonowanych, których w latach 30. XX wieku zabijano i chowano potajemnie, mają zabrzmieć głośno, by nie zostały zapomniane.
Transmisja z Moskwy przeplatana jest emisją nagrań wideo, przysłanych z wielu miast w Rosji i innych krajów. Osoby, które zgłosiły się do odczytywania nazwisk, nadesłały nagrania, na których wymieniają ofiary terroru: nazwiska, daty urodzenia, aresztowania i egzekucji.
Od godz. 15 czasu moskiewskiego (godz. 14 w Polsce) odczytywanie nazwisk rozpoczęło się w Moskwie koło cerkwi św. Trójcy w zaułku Chochłowskim. Pamięć zabitych uczczono modlitwą.
Transmisja z Moskwy przeplatana jest emisją nagrań wideo, przysłanych z wielu miast w Rosji i innych krajów. Osoby, które zgłosiły się do odczytywania nazwisk, nadesłały nagrania, na których wymieniają ofiary terroru: nazwiska, daty urodzenia, aresztowania i egzekucji.
W tych krótkich notkach biograficznych wymieniana jest również narodowość ofiar. Według ocen Memoriału na uroczysku Sandarmoch spoczywają ludzie 56 narodowości. Są wśród nich również Polacy.
Podczas pierwszych 30 minut transmisji online wyemitowano nagrania nadesłane m.in. z Archangielska, Permu, Smoleńska, obwodu swierdłowskiego na Uralu, a także z Francji, Gruzji, Szkocji, USA i Włoch.
Sandarmoch "w ostatnim czasie stał się ważnym symbolem nie tylko jako miejsce egzekucji Wielkiego Terroru, ale i jako miejsce pamięci, która broni się przed celowym zapomnieniem" - oświadczył Memoriał, zapowiadając czwartkową uroczystość.
Memoriał przypomina, że jednym z głównych uczestników ekspedycji, która w 1997 roku odkryła masowe pochówki niedaleko miasta Miedwieżjegorsk był Jurij Dmitrijew. W sądzie w Pietrozawodsku trwa jego proces; organizacja uważa zarzuty za sfingowane, a śledztwo i proces - za próbę zniszczenia reputacji działacza.
Przypomniał, że jednym z głównych uczestników ekspedycji, która w 1997 roku odkryła masowe pochówki niedaleko miasta Miedwieżjegorsk był Jurij Dmitrijew. W sądzie w Pietrozawodsku trwa jego proces; jest oskarżony o czyny seksualne wobec niepełnoletniej przybranej córki. Memoriał uważa zarzuty za sfingowane, a śledztwo i proces - za próbę zniszczenia reputacji działacza.
Od odkrycia grobów na uroczysku Sandarmoch w 1997 roku co roku odbywały się tam międzynarodowe dni pamięci. Za ich datę przyjęto 5 sierpnia – tego dnia w 1937 roku rozpoczęły się w ZSRR masowe czystki, określane przez historyków mianem Wielkiego Terroru.
Z Moskwy Anna Wróbel (PAP)
awl/ mal/