Teren byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Fot. PAP/S. Mielnik
Nowa wystawa polska w Miejscu Pamięci Auschwitz powstanie w ciągu najbliższych trzech lat. Zajmie dwa piętra historycznego bloku 15. w byłym obozie Auschwitz I. Zostanie sfinansowana z pieniędzy resortu kultury – podaje Muzeum Auschwitz.
Muzeum ogłosiło wiadomość w niedzielę, w dniu 80. rocznicy pierwszej deportacji 728 polskich więźniów do niemieckiego obozu Auschwitz, co miało miejsce 14 czerwca 1940 r. Tego dnia zaczął funkcjonować Auschwitz.
Nowa wystawa zastąpi dotychczasową, która w tej chwili jest najstarszą ekspozycją narodową prezentowaną w Muzeum.
80 lat temu Niemcy deportowali pierwszych Polaków do KL Auschwitz
"Trwają już zaawansowane prace, tak by ekspozycja była gotowa w ciągu najbliższych trzech lat. Będzie to wielowymiarowa, nowoczesna prezentacja, tak ważna dla szerzenia wiedzy i kontynuacji pamięci i tak ważna dla rodzin polskich ofiar, które nadal noszą w sobie traumę swoich przodków" – powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński w specjalnym wystąpieniu z okazji 80. rocznicy pierwszego transportu Polaków do niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz.
Dyrektor Muzeum Piotr Cywiński podkreślił, że obóz Auschwitz znany jest w świecie przede wszystkim jako miejsce Holokaustu, jednak należy pamiętać, że Niemcy utworzyli go na początku wojny dla polskich więźniów politycznych. "To fundamentalne, by w Miejscu Pamięci pokazywać całość wielowymiarowej historii tego miejsca. Dlatego tak ważne jest utworzenie nowej polskiej wystawy narodowej" - powiedział.
Muzeum poinformowało, że gotowy jest już scenariusz wystawy. Jego autorem jest kierownik centrum badań Muzeum Piotr Setkiewicz. Zrealizowano już wstępne prace dokumentacyjne i przygotowawcze w bloku 15., które objęły m.in. skaning laserowy wnętrz i elewacji obiektu, i opracowanie dokumentacji mającej na celu ocenę techniczną oraz konserwatorską zabytkowego budynku.
Muzeum Auschwitz udostępniło wirtualną lekcję o Polakach w obozie
"Choć w tej chwili jesteśmy w szczególnym i trudnym okresie pandemii, i Miejsce Pamięci jest zamknięte dla odwiedzających, prace związane z nową polską ekspozycją trwają nieprzerwanie, tak by jak najszybciej przewodnicy otrzymali nowe narzędzie edukacji" – podkreślił Cywiński.
Zdaniem dr. Piotra Setkiewicza, wystawa polska będzie pełniła funkcję swoistego wstępu do genezy KL Auschwitz. "Ekspozycja opowie o początkach wojny i okupacji niemieckiej w Polsce, a także zobrazuje skalę prześladowań i okrucieństwa oraz planowość dokonywanych przez niemiecką policję aresztowań. Przede wszystkim jednak przedstawi historię pierwszych więźniów obozu, czyli Polaków – w tym polskich Żydów, stanowiąc tym samym prolog do opowieści o Zagładzie" – powiedział.
Wystawa przybliży przyczyny aresztowań Polaków, mechanizmy deportacji polskich Żydów, kategorie polskich więźniów KL Auschwitz, przyczyny ich śmierci w obozie oraz wyzwoleniu i budowaniu pamięci po wojnie.
Polacy w KL Auschwitz
Obecna wystawa w bloku 15. powstała w 1985 r. i była modyfikowana po przełomie 1989 r. Przybliża wydarzenia, ilustrując je głównie zdjęciami.
Stałe ekspozycje narodowe, upamiętniające ofiary niemieckiego obozu Auschwitz, powstawały z inicjatywy środowisk byłych więźniów w blokach byłego obozu Auschwitz I. Pierwszą, czechosłowacką, otwarto w 1960 r. Obecnie jest ich kilkanaście. W ostatnich kilkunastu latach znaczna ich część została gruntownie zmodernizowana. Stało się tak m.in. z rosyjską, żydowską, którą przygotował jerozolimski instytut Yad Vashem, francuską, a także wystawami poświęconymi Żydom węgierskim, słowackim i więźniom z Czech. Powstała nowoczesna ekspozycja upamiętniająca męczeństwo Romów.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Do obozu deportowali ok. 150 tys. Polaków, z czego blisko połowa nie przeżyła. Ginęli tu także Romowie, jeńcy sowieccy i osoby innej narodowości.
W 1947 r. na terenie byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau powstało muzeum. W ub.r. zwiedziło je ponad 2,32 mln osób. Były obóz w 1979 r. został wpisany, jako jedyny tego typu obiekt, na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ robs/
