Pomnik Gdynian Wysiedlonych. Fot. PAP/A. Warżawa
Mszą świętą, złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy przed pomnikiem Gdynian Wysiedlonych uczczona zostanie pamięć o Polakach zmuszonych na początku II wojny światowej przez okupantów niemieckich do opuszczenia miasta.
Gdynia była pierwszym miastem, w którym Niemcy rozpoczęli wysiedlenia ludności polskiej. Akcja zaczęła się na początku w połowie października 1939 r. i trwała do jesieni 1942 r. Według ustaleń, jakich dokonali śledczy Instytutu Pamięci Narodowej, wysiedlenia objęły ok. 70 tys. Polaków w Gdyni. Opuszczający miasto mieszkańcy zostawiali swój dorobek. Mogli zabrać ze sobą tylko bagaż podręczny.
Aby upamiętnić tamte wydarzenia, Stowarzyszenie Gdynian Wysiedlonych wraz z gdańskim oddziałem IPN organizują oficjalne uroczystości.
Obchody rozpoczną się w niedzielę 10 października o godz. 10.30. Wtedy w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Armii Krajowej odbędzie się uroczysta msza święta w intencji gdynian, którzy zmarli lub zginęli na wysiedleniu i podczas transportu oraz tych, którzy powrócili do miasta.
Tuż po zajęciu w 1939 r. miasta Niemcy ogłaszali wykwaterowanie mieszkańców poszczególnych dzielnic, dając Polakom od kilku do kilkunastu godzin na opuszczenie domów czy fabryk. Wysiedleńcom pozwalano zabrać z sobą tylko niewielką część majątku (ok. 30 kg na osobę).
Główne uroczystości zaplanowano na wtorek. W południe przy tablicy pamiątkowej na fasadzie Dworca PKP Gdynia Główna zostaną złożone kwiaty i znicze. O godz. 12.30 obchody przeniosą się na plac Gdynian Wysiedlonych, gdzie okolicznościowe przemówienia wygłoszą samorządowcy, przedstawiciele organizatorów i zaproszeni goście. Na koniec uczestnicy wydarzenia złożą wiązanki kwiatów i zapalą znicze przed pomnikiem upamiętniającym mieszkańców, których w czasie II wojny światowej niemieccy okupanci zmusili do opuszczenia miasta.
Sejm oddał hołd przymusowo wysiedlanym mieszkańcom Gdyni
Uroczystości uświetni udział Kompanii Reprezentacyjnej i Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej. Honorowy patronat nad obchodami objął prezydent Gdyni Wojciech Szczurek.
Przed wrześniem 1939 r. Gdynia liczyła 127 tys. mieszkańców. W przeważającej większości byli to Polacy. Tuż po zajęciu w 1939 r. miasta Niemcy ogłaszali wykwaterowanie mieszkańców poszczególnych dzielnic, dając Polakom od kilku do kilkunastu godzin na opuszczenie domów czy fabryk. Wysiedleńcom pozwalano zabrać z sobą tylko niewielką część majątku (ok. 30 kg na osobę).
W 2017 r. IPN uznał wysiedlenie z Gdyni ok. 70 tys. Polaków za zbrodnię przeciwko ludzkości.
Polakom nakazywano zostawić w zamkach swoich mieszkań czy domów komplety kluczy. Lokale te zajmowali później Niemcy sprowadzeni do budowy m.in. portu wojennego w Gdyni. Wysiedlanym Polakom Niemcy nakazywali stawić się w wyznaczonym miejscu, skąd organizowano dla nich transport do Generalnego Gubernatorstwa (najczęściej w okolice Częstochowy, Krakowa, Kielc i Lublina).
W 2017 r. IPN uznał wysiedlenie z Gdyni ok. 70 tys. Polaków za zbrodnię przeciwko ludzkości. (PAP)
Autor: Anna Wydorska
anm/ joz/
