Gdańsk, 14.08.2020. Prezes IPN Jarosław Szarek (2P), dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku Basil Kerski (L), jeden z sygnatariuszy Porozumień Sierpniowych Andrzej Kołodziej (2L), poseł PiS Kacper Płażyński (P) i zastępca prezydenta Gdańska ds. polityki społecznej Piotr Kowalczuk (C) podczas otwarcia wystawy "Tu rodziła się Solidarność" na pl. Solidarności w Gdańsku. Fot. PAP/M. Gadomski
Solidarność jest potrzebna nie tylko Polsce, ale też współczesnemu człowiekowi i współczesnej Europie - powiedział w piątek Gdyni prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek podczas otwarcia wystawy z okazji 40. rocznicy Sierpnia’80.
Szef IPN podkreślił, że Solidarność "rodziła się jako ruch i wysiłek całego narodu".
"Solidarność jest potrzebna nie tylko Polsce, ale też współczesnemu człowiekowi i współczesnej Europie. Te fundamenty, to dziedzictwo wnieśliśmy do historii i z tego jesteśmy dumni. Tym większy hołd tym wszystkim, którzy przed 40 laty to uczynili" - oświadczył Szarek.
Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek podkreślił, że w historii młodego miasta, jakim jest Gdynia sierpień 1980 r. to "data bardzo szczególna i jedno z najważniejszych wydarzeń" w dziejach miasta.
40 lat temu w Stoczni Gdańskiej rozpoczął się strajk
"Strajki gdyńskie miały jasne postulaty, nie tylko ekonomiczne, ale przede wszystkim wolnościowe. To w Gdyni bardzo mocno wybrzmiewały postulaty dotyczące wolnych związków zawodowych. I choć chwilami gasła nadzieja już w innych miejscach, m.in. Stoczni Gdańskiej, to ten duch bycia do końca wiernym tym postulatom w Gdyni, pozostał. Skończył się wielkim zwycięstwem" - mówił Szczurek.
Otwarciu wystawy "TU rodziła się Solidarność" na Placu Grunwaldzkim w Gdyni towarzyszyła premiera audiobooka IPN „Gdyńscy komunardzi” ze wspomnieniami Andrzeja Kołodzieja, organizatora strajku w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni w sierpniu 1980 r., wiceprzewodniczącego Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej oraz współzałożyciela Solidarności Walczącej.
Na konferencji prasowej zaprezentowano teledysk do utworu „Piosenka dla córki”, według nowej aranżacji muzycznej w wykonaniu Janusza Radka, promujący audiobook IPN. Wspomnienia Kołodzieja, oparte na jego książce "Gdyńscy komunardzi" wydanej w 2008 r., czyta w audiobooku aktor Piotr Bajtlik. Wydawnictwo IPN zawiera też m.in. oryginalne nagrania dźwiękowe ze strajku.
"Jest to hołd dla gdynian, dla tych bohaterów, którzy wtedy mieli odwagę stanąć do walki o swoje prawa w warunkach niezwykle trudnych w państwie totalitarnym, komunistycznym. I nie wiedzieli, czego się spodziewać" - powiedział Kołodziej.
A. Kołodziej: Porozumienia Sierpniowe to fundament naszej niepodległości
Delegacja IPN z Szarkiem na czele złożyła też w Gdyni kwiaty pod dwoma pomnikami Ofiar Grudnia’70 – w pobliżu stacji SKM Gdynia-Stocznia oraz niedaleko Urzędu Miejskiego.
Wystawę "TU rodziła się Solidarność" otwarto też w piątek na Placu Solidarności w Gdańsku. Przed uroczystością Szarek wraz z delegacją IPN złożył kwiaty pod Pomnikiem Poległych Stoczniowców. W ten sposób 40. rocznicę Sierpnia'80 uczcili też m.in. marszałek pomorski Mieczysław Struk, zastępca prezydenta Gdańska Piotr Kowalczuk oraz dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności Basil Kerski.
"Składamy hołd tym wszystkim ludziom, którzy tworzyli ruch Solidarności. Którzy później, gdy przyszedł czas po stanie wojennym, zapłacili dużą cenę za wierność. Ale tego smaku wolności, który poczuły miliony Polaków w sierpniu 1980 r. żadna przemoc nie mogła odebrać. Bo my, Polacy, jesteśmy ludźmi, którzy nie potrafią żyć bez wolności. Nigdy nie będziemy żyć na kolanach - to jest to, co pozostawiła nam Solidarność. I będziemy temu przesłaniu wierni" - powiedział w Gdańsku Szarek.
Ekspozycja "TU rodziła się Solidarność" jest częścią największego projektu wystawienniczego w 20-letniej historii IPN. Wystawa ma charakter ogólnopolski i będzie prezentowana w 53 polskich miastach. W każdym z nich widzowie zobaczą – identyczną dla wszystkich lokalizacji - opowieść o narodzinach robotniczego ruchu z ogólnopolskiego punktu widzenia oraz – inną w każdym z miejsc – narrację przybliżającą narodziny „S” z regionalnego, a nawet lokalnego punktu widzenia.
40 lat temu wybuchły strajki świdnickie i lubelskie
Obchody 40. rocznicy powstania „Solidarności” IPN zainaugurował 1 lipca w Mielcu (Podkarpackie). Zaprezentowana tam wystawa „TU rodziła się Solidarność” tego dnia była pokazana równocześnie w 17 miejscowościach rozsianych po całej Polsce.
W województwie pomorskim pierwsza prezentacja ekspozycji odbyła się 1 lipca w Tczewie. Kolejny wernisaż miał miejsce 21 lipca w Lęborku.
Teksty na panelach wystawowych są prezentowane w języku polskim i angielskim.
Kolejne miejsca prezentacji wystaw stworzą w całej Polsce „Biało-czerwony szlak: TU rodziła się Solidarność”. Trasy wszystkich wystaw regionalnych zbiegną się 28 sierpnia na wernisażu na Placu Piłsudskiego Warszawie.(PAP)
autor: Robert Pietrzak
rop/ dki/
