Prezydent Katowic Marcin Krupa otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Węgierskiego, przyznany mu przez prezydenta Węgier „za wybitną pracę na rzecz pogłębiania przyjaźni polsko-węgierskiej oraz za wzmocnienie współpracy miast partnerskich – Katowic i Miszkolca” – podaje Urząd Miasta.
Krzyż Kawalerski Orderu Węgierskiego przyznawany jest samorządowcom, dyrektorom instytucji kultury, artystom, historykom. Wcześniej tym wyróżnieniem uhonorowani zostali m.in. dyrektor Łazienek Królewskich Zbigniew Wawer, b. prezes IPN Jarosław Szarek, b. marszałek woj. świętokrzyskiego Adam Jarubas oraz dziennikarz i krytyk kulinarny Robert Makłowicz.
Teraz do grona odznaczonych węgierskim odznaczeniem dołączył prezydent Katowic. Decyzję o przyznaniu Marcinowi Krupie tego wyróżnienia podjął były już prezydent Węgier Janos Ader, zaś odznaczenie wręczył konsul generalny Węgier Tibor Gerencser.
"Przyjmuję to wyróżnienie jako uznanie dla działań, które jako prezydent Katowic realizuję na rzecz współpracy Katowic i Węgier" – powiedział prezydent stolicy Górnego Śląska. Przypomniał, że Katowice od lat współpracują z partnerskim Miszkolcem - nie tylko bezpośrednio, ale też w ramach miast partnerskich Grupy Wyszehradzkiej, gdzie oprócz Katowic i Miszkolca są również słowackie Koszyce i czeska Ostrawa.
Historia współpracy Katowic z Węgrami ma wiele lat. Jeszcze przed II wojną światową katowiccy harcerze blisko współpracowali z węgierskimi kolegami, a miasto podarowało Budapesztowi szybowiec. W czasie wojny katowicki dziennikarz i społecznik Henryk Sławik wraz ze swym węgierskim przyjacielem Józsefem Antallem zorganizował na Węgrzech system pomocy dla Polaków i Żydów, ratując niejedno ludzkie życie.
"Polaków i Węgrów łączy przyjaźń, historia, braterstwo, a przede wszystkim solidarność, w szczególności w trudnych historycznie czasach dla naszych krajów. Przypomina o tym m.in. tablica na placu Rostka w Katowicach, którą ufundowała strona węgierska w ramach podziękowań za dar krwi katowiczan podczas zrywu narodowościowego w 1956 r. Patrząc na teraźniejszość - łączy nas wiele inicjatyw, jak turnieje szachowe czy Dzień Węgierski w Katowicach" – wyliczał Marcin Krupa.
Historia współpracy Katowic z Węgrami ma wiele lat. Jeszcze przed II wojną światową katowiccy harcerze blisko współpracowali z węgierskimi kolegami, a miasto podarowało Budapesztowi szybowiec. W czasie wojny katowicki dziennikarz i społecznik Henryk Sławik wraz ze swym węgierskim przyjacielem Józsefem Antallem zorganizował na Węgrzech system pomocy dla Polaków i Żydów, ratując niejedno ludzkie życie. Mieszkańcy niewielkich Murcek (dziś dzielnicy Katowic) z godnością pogrzebali węgierskich żołnierzy, rozstrzelanych przez czerwonoarmistów. Później przez lata otaczali ich grób potajemną opieką.
Henryk Sławik
W latach 70. ub. wieku Katowice i Miszkolc podjęły współpracę, początkowo opartą na wymianie młodzieży i organizowaniu wydarzeń sportowych. Po transformacji ustrojowej partnerstwo obydwu miast wzbogaciło się o spotkania naukowe i kulturalne. W Miszkolcu jedną z ulic nazwano Katowicką, a w stolicy Górnego Śląska skwer przy ul. Sokolskiej – Placem Przyjaciół z Miszkolca.
"Postacie Henryka Sławika i Józsefa Antalla Seniora - bohaterów trzech narodów: polskiego, węgierskiego i żydowskiego, Mikołaja Beljunga – legendy polskiego podziemia okupacyjnego na Śląsku czy też Feliksa Netza – pisarza, poety, redaktora miesięcznika Śląsk i przede wszystkim wybitnego tłumacza twórczości Sándora Máraia, na trwałe weszły do historii polsko-węgierskiego braterstwa" - przypomina katowicki magistrat.
Od 2010 r., kiedy prezydent Lech Kaczyński pośmiertnie odznaczył Henryka Sławika Orderem Orła Białego, a Józsefa Antalla Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, w Katowicach cyklicznie organizowany jest Dzień Węgierski. W mieście odbywają się m.in. spotkania polskich i węgierskich historyków, organizowany jest koncert "Polacy Węgrom" oraz Szachowy Turniej Przyjaźni Polsko-Węgierskiej.
W 2015 r. podczas międzypaństwowego Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej ówczesny Prezydent Węgier Janos Ader i Bronisław Komorowski odsłonili przy Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach pomnik Henryka Sławika i Józefa Antalla Seniora. MCK mieści się pod adresem: plan Sławika i Antala 1. W stolicy woj. śląskiego działa Katowickie Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej im. Henryka Sławika i Józsefa Antalla, będące współorganizatorem Dnia Węgierskiego.(PAP)
mab/ jann/
