Uroczystości w 81. rocznicę masowych deportacji Polaków na Sybir w Lublinie. Fot. PAP/W. Jargiło
Pamięć Polaków wywiezionych na Sybir przez władze sowieckie uczczono w środę w Lublinie w 81. rocznicę pierwszych masowych deportacji. Przedstawiciele kombatantów, młodzieży i władz złożyli kwiaty pod pomnikiem Matkom Sybiraczkom.
W kościele pw. Wniebowzięcia NMP Zwycięskiej odprawiona została msza św. Po nabożeństwie przedstawiciele kombatantów, młodzieży i władz przemaszerowali pod pomnik Matkom Sybiraczkom. Odegrano hymn Sybiraków, zebrani złożyli kwiaty i zapalili znicze pod pomnikiem.
Podczas okolicznościowego spotkania w Lubelskim Urzędzie Wojewódzkim wojewoda Lech Sprawka podkreślił, że zsyłki na Sybir wiążą wiele pokoleń Polaków, nie tylko tego z okresu II wojny światowej, ale też zaborów i lat powojennych. „Nie jesteśmy wstanie w jakikolwiek sposób zniwelować tragicznych losów tych ludzi, którzy doznali zesłania na nieludzką ziemię” – powiedział Sprawka.
„Ważną wartością towarzysząca wspomnieniom jest nauka płynąca z losów tych pokoleń, która pokazuje jak wielkim niebezpieczeństwem dla rodzaju ludzkiego jest totalitaryzm. Nie tylko totalitaryzm, ale również czynniki, które sprawiają, że tego typu ruchy mogą znaleźć posłuch i odzwierciedlenie w rzeczywistości. Niezmiernie ważną rzeczą jest, aby ta nauka towarzyszyła Polakom na co dzień” – dodał Sprawka.
10 lutego 1940 r. rozpoczęła się pierwsza masowa deportacja obywateli polskich na wschód. Objęła 140 tys. osób. Do czerwca 1941 r. władze Związku Sowieckiego, okupującego wówczas część Polski, zorganizowały cztery wywózki. Kolejne deportacje polskich obywateli przeprowadzono w kwietniu i czerwcu 1940 r. oraz w przededniu wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej pod koniec maja 1941 r.
Prezes lubelskiego oddziału Związku Sybiraków Janusz Pawłowski podziękował wszystkim, którzy współpracują z nim w upamiętnianiu tragedii, jaką były deportacje. „Dotychczas ciągle – choć czasy się zmieniły - szkolne podręczniki historii nie przywołują tej pamięci, lub wzmiankują o niej tylko. Staramy się, aby to weszło na karty podręczników historii, aby ludzie wiedzieli, że nie tylko powstania i wojny, ale naród polski ucierpiał też od Rosji Sowieckiej i w czasach carskich od zesłań” – powiedział Pawłowski.
Wojewoda lubelski wręczył Medale Pro Patria osobom zasłużonym w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość ojczyzny. Janusz Pawłowski, który obchodzi 80. urodziny otrzymał dyplom uznania i Medal Wojewody Lubelskiego oraz Medal Pamiątkowy Województwa Lubelskiego.
Kwiaty pod Pomnikiem Grobem Nieznanego Sybiraka w 81. rocznicę pierwszej wywózki
10 lutego 1940 r. rozpoczęła się pierwsza masowa deportacja obywateli polskich na wschód. Objęła 140 tys. osób. Do czerwca 1941 r. władze Związku Sowieckiego, okupującego wówczas część Polski, zorganizowały cztery wywózki. Kolejne deportacje polskich obywateli przeprowadzono w kwietniu i czerwcu 1940 r. oraz w przededniu wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej pod koniec maja 1941 r.
Całkowita liczba wywiezionych w głąb Związku Sowieckiego nie jest dokładnie znana. Ze źródeł NKWD wynika, że w latach 1940-41 w czterech masowych operacjach deportowano kilkaset tysięcy polskich obywateli. Środowiska sybirackie podają wyższe szacunki. Związek Sybiraków przed kilku laty oceniał, że Sowieci wywieźli około 1,3 mln polskich obywateli.(PAP)
Autor: Zbigniew Kopeć
kop/ pat/
