Obelisk z lapidarium na warszawskiej Białołęce przed i po konserwacji, fot. Stołeczny Konserwator Zabytków
Lapidarium przy ul. Ruskowy Bród na Białołęce jest już po konserwacji - poinformowało biuro stołecznego konserwatora zabytków.
Przekazało, że w ramach prac konserwatorskich usunięto zabrudzenia powierzchniowe a także zdjęto nawarstwienia biologiczne i przeprowadzono kompleksową dezynfekcję. Ubytki i spękania uzupełniono drobnoziarnistą zaprawą mineralną. Pozostawiono ślady po kulach pochodzące z II wojny światowej.
"Po oczyszczeniu płyt na powierzchni obiektów uwidoczniły się ślady poprzednich niefachowych prac renowacyjnych, tj. ślady użycia tarcz szlifierskich używanych w procesie usuwania nawarstwień i oczyszczania" - zaznaczyło biuro konserwatora.
Cmentarz Olędrów na warszawskiej Białołęce wpisany do rejestru zabytków
Obecnie nagrobki ustawione są w formie "ściany pamięci" i stoją bardzo blisko siebie. To powoduje, że w wąskich przestrzeniach pomiędzy nimi z czasem gromadzi się ziemia oraz liście spadające z sąsiadujących drzew i krzewów. A to z kolei ma negatywny wpływ na stan zachowania kamiennych obiektów i ich zawilgocenie.
Lapidarium ustawione jest wzdłuż spacerowej alei na terenie rekreacyjnym przeznaczonym na skatepark i plac zabaw. W związku z tym stołeczny konserwator chce podjąć współpracę z dzielnicą w kwestii opracowania nowej aranżacji lapidarium, tak, aby ustawienie płyt nie powodowało problemów konserwatorskich. Zależy im na tym, aby stanowiło godne upamiętnienie dawnych mieszkańców, jak i było bardziej czytelne dla każdego odbiorcy.
Władze warszawskiej Białołęki nie wiedziały o ekshumacji na zabytkowym cmentarzu
Lapidarium przy ul. Ruskowy Bród powstało w 2012 r., składa się tablic i obelisków pochodzących z dawnych cmentarzy osadników niemieckich z terenów Białołęki. Płyty nagrobne datowane są od końca XIX w. do lat 30. XX w. Lapidarium stanowi ważny element dziedzictwa kulturowego i historycznego Białołęki. Stanowi świadectwo po dawnych osadnikach niemieckich tzw. olędrach.
Graniczy z dawnym cmentarzem ewangelickim przy ul. Ruskowy Bród, który był miejscem pochówku olęderskich osadników. Został on zamknięty po 1941 roku kiedy niemieccy okupanci przesiedlili osadników z Białołęki najprawdopodobniej na Pomorze. W 1944 roku tereny Białołęki były areną walk frontowych, o czym świadczą zachowane liczne ślady postrzałów na powierzchni kamiennych nagrobków. Od 2012roku cmentarz ujęty jest w gminnej ewidencji zabytków.
W skład lapidarium wchodzi siedemnaście nagrobków, bądź ich fragmentów, wykonanych z piaskowca, granitu i wapienia. Obiekty ustawione są w szeregu, kompozycyjnie tworząc "ścianę pamięci". (PAP)
mas/
