Założyciel Muzeum Chleba w Radzionkowie Piotr Mankiewicz (w 2020 r.). Fot. PAP/Andrzej Grygiel
Założyciel Muzeum Chleba w Radzionkowie Piotr Mankiewicz zostanie upamiętniony podczas II Święta Rozbarku. Organizatorzy zapowiedzieli, że zostanie patronem Mieszkania Rozbarskiego, które ma służyć pielęgnowaniu lokalnej tożsamości.
Piotr Mankiewicz (1941-2023) na Górny Śląsk przeprowadził się z rodzicami jako dziecko. W młodości działał m.in. w harcerstwie. Przez 20 lat pracował w górnictwie, m.in. w Kopalni Węgla Kamiennego „Rozbark”. W latach 80. XX w. założył własną działalność gospodarczą - produkował i sprzedawał maszyny do piekarń czy cukierni.
Ufundował i w 2000 r. otworzył Muzeum Chleba w Radzionkowie, prywatną i przez długi czas jedyną tego typu placówkę w Polsce.
W swojej działalności społecznej skupiał się na pielęgnowaniu górnośląskich tradycji oraz historii. W 2012 r. zapoczątkował wielkanocne święcenie pokarmów w strojach ludowych w parafii św. Jacka w Rozbarku – dzielnicy Bytomia, z którą był szczególnie związany. Zwyczaj ten później wprowadzono również w innych parafiach.
Za swoją działalność Piotr Mankiewicz był wielokrotnie nagradzany na szczeblu lokalnym i regionalnym. Ponadto otrzymał Brązowy Krzyż Zasługi oraz odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Mieszkanie Rozbarskie im. Piotra Mankiewicza – oddające klimat dawnych górnośląskich mieszkań – ma zostać uroczyście otwarte podczas II Święta Rozbarku, 6 września 2025 r. o godz. 15.30.
Razem z nim ma zostać otwarta Izba Tradycji i Nowoczesności, w której zgromadzono przede wszystkim pamiątki związane z górnictwem.
Mieszkanie Rozbarskie oraz Izbę Tradycji i Nowoczesności przygotowano w odtworzonej dawnej łaźni kopalni Rozbark w ramach projektu Centrum Aktywności Społeczno-Edukacyjnej. Znajduje się tam również Szynk Rozbarski (tak na Górnym Śląsku potocznie określano gospodę - PAP) oraz lokal handlowo-usługowy.
Wartość projektu to 8,4 mln zł. Dofinansowanie z Unii Europejskiej to 5,1 mln zł.
Podczas II Święta Rozbarku o godz. 16 zaplanowano drugą próbę ustanowienia rekordu Polski w zgromadzeniu największej liczby osób w strojach regionalnych. W 2024 r. podczas I Święta Rozbarku udało się przyciągnąć 413 osób. Tym samym rekord Polski (467 osób) pozostał w rękach wsi Wykrot w gminie Myszyniec (woj. mazowieckie).
Organizatorzy zapowiedzieli, że o godz. 17 wystąpi Zespół Pieśni i Tańca Śląsk im. Stanisława Hadyny, a o godz. 19 zespół Piersi. Poza tym w programie znalazła się m.in. nauka tańców regionalnych i pisania w języku śląskim, warsztaty z malowania węglem i grafitem, zabawy dla dzieci z animatorami oraz stoiska profilaktyki zdrowia.
Święto Rozbarku organizuje klub Skarpa Bytom razem ze Stowarzyszeniem Miłośników Rozbarku. Odbywa się ono na terenie dawnej KWK Rozbark, gdzie w pogórniczych budynkach działa Centrum Sportów Wspinaczkowych, którym zarządza klub. Centrum to jeden z największych tego typu obiektów w Europie. Ma około 3000 m kw. powierzchni wspinaczkowej - ścianki znajdują się zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz.
Rozbark to położona tuż obok śródmieścia Bytomia dzielnica tego miasta. Jej nazwa pochodzi od niemieckich wyrazów „rose” i „berg” - róża i góra. Do 1927 r. była to samodzielna gmina o charakterze miejskim z górującym nad okolicą neoromańskim kościołem św. Jacka, „Ulem" (czyli siedzibą Towarzystwa Gimnastycznego Sokół i innych polskich organizacji) oraz siedzibą landrata (obecnie jednym z budynków Muzeum Górnośląskiego).
Od XIX wieku dominującym zakładem była kopalnia Rozbark (w czasach niemieckich Heinitzgrube), w której węgiel był wydobywany do 2004 r.(PAP)
pato/ miś/
