W Marcu '68 antysemityzm znalazł się w mainstreamie. Jeśli funkcjonuje on na marginesie, to nie jest on wyrazem dominujących nastrojów. Zupełnie inna sytuacja miała miejsce w 1968 r. – mówi prof. Jerzy Eisler z Instytutu Pamięci Narodowej.
Marzec 1968 r. stał się pretekstem nie tylko do czystek antysemickich, ale również do uderzenia we wszystkich, którzy byli wierni tradycji niezależności akademickiej, dążenia do prawdy ponad podziałami ideologicznym – ocenił w rozmowie z PAP wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin.
Jeżeli się patrzy na skutki Marca ’68 dla różnych dziedzin polskiej sztuki, to kino stało się największym obiektem nagonki ze strony ówczesnych władz państwowych, w tym Władysława Gomułki i Mieczysława Moczara – mówi dr Łukasz Jasina z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.
Marzec był jednym z kilku publicznych, bulwersujących wydarzeń, które określały, czym jest system i pozwalały wielu ludziom, chociaż oczywiście nie wszystkim, lepiej zrozumieć, na czym ten system polega, gdzie są jego silne i słabe punkty – powiedział PAP prof. Andrzej Paczkowski z Instytutu Studiów Politycznych PAN.
Mieliśmy poczucie, że nasi starsi koledzy wystąpili w obronie ideałów, które były aktualne i którymi staraliśmy się kierować – powiedział w rozmowie z PAP minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin, który w latach 80 był członkiem Niezależnego Zrzeszenia Studentów.
Pokolenie Marca '68 przeszło przez konfrontację z władzą, niejednokrotnie przez więzienie czy areszt. W związku z tym zawsze było już przeciwko tej władzy - mówi PAP prof. Andrzej Friszke z Instytutu Studiów Politycznych PAN.
Działania władz PRL wobec środowisk intelektualnych i studenckich mogły mieć na celu sprowokowanie protestów – stwierdził prof. Jerzy Eisler, autor książki „Polski rok 1968” odnosząc się do hipotez, według których wydarzenia Marca mogły wynikać z prowokacji władz lub bezpieki.
W transmisji radiowej i telewizyjnej z wiecu aktywu partyjnego w Sali Kongresowej można było zobaczyć, że część działaczy partyjnych uważa Edwarda Gierka za następcę Gomułki – powiedział PAP prof. Jerzy Eisler, autor książki „Polski rok 1968”.
W rosyjskim archiwum wojskowym oraz w archiwum resortu spraw zagranicznych są najcenniejsze materiały, które będą zmieniać obraz historii, nie samej Rosji, ale całej Europy, w szczególności Europy Wschodniej- powiedział PAP historyk prof. Andrzej Nowak. Jak dodał, będą one odkrywane, kiedy tylko przyjdzie kolejna odwilż w Rosji.
W posiadaniu Rosjan są archiwa o charakterze kluczowym dla naszej historii - mówi PAP historyk prof. Andrzej Nowak. Jak dodaje, tylko Francji udało się odzyskać swoje archiwa, a Polacy "przegapili" swoją szansę w połowie lat 90.