Wystawa poświęcona twórczości Jacka Damięckiego — jednego z najciekawszych warszawskich architektów, który konsekwentnie i bezkompromisowo opracowuje własną koncepcję przestrzeni - jest czynna w Galerii Zachęta w Warszawie.
Wystawa jest pierwszą prezentacją twórczości jednego z najciekawszych polskich architektów XX i XXI wieku Jacka Damięckiego.
W trzech salach Galerii Zachęta zgromadzono blisko 65 prac architekta. Są to instalacje, rysunki architektoniczne, modele oraz fotografie.
"Charakterystyczne dla Jacka Damięckiego jest operowanie makroskalą, takim podejściem do przestrzeni, w którym człowiek występuje, jako punkt" - powiedziała PAP kurator wystawy Małgorzata Kuciewicz. "W swoich projektach artysta zajmuje się doświadczaniem przestrzeni; architektura w jego rozumieniu jest medium przestrzeni. A nasza wystawa pokazuje zwrot ku przestrzenności architektury" - dodała.
Wystawa osnuta jest wokół trzech wątków: "Makrostruktury", "Architektury jako doświadczenia przestrzeni" i "Superpozycji struktur".
Damięcki łączy elementy pochodzące z różnych dyscyplin, takich jak architektura i sztuka, matematyka, muzyka, lotnictwo i żeglarstwo. I czyni to z rozmachem oraz wyczuciem formowania materii i przestrzeni.
Wypracowywane przez lata koncepcje Damięckiego wiążą w całość elementy, pochodzące z różnych okresów jego twórczości. "Jego sztuka pokazuje też siłę żywiołów. Pan Jacek jest pływakiem, szybownikiem. I te doświadczenia przekłada na struktury miejskie. Bardzo sprawnie migruje pomiędzy mikro a makroskalą. Jego projekty cechuje +twórcza moc+" — zauważa kuratorka. A sam artysta mówi: "Architektura to dyrygowanie kosmosem, a nie rozstawianie dupereli w krajobrazie".
Przykładem dynamicznego projektu jest, przypomniana obecnie w Zachęcie, instalacja artystyczna "Warszawa XXX". Zrealizowana była w przestrzeni publicznej - na pl. Piłsudskiego w Warszawie w 1974 r. Podobny charakter miała - "Chmura" z 1994 roku - również zrealizowana na placu Piłsudskiego.
Na wystawie prezentowane są zarówno materiały archiwalne, jak i specjalnie zaprojektowana instalacja przestrzenna reinterpretująca pracę dyplomową wykonaną w Akademii Sztuk Pięknych w 1961 roku.
Jacek Damięcki (1935 r.), architekt i artysta plastyk jest absolwentem Wydziału Architektury Wnętrz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W latach 60. w Zakładach Artystyczno-Badawczych Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie współpracował z Lechem Tomaszewskim i Jerzym Sołtanem. We Francji wraz z Shadrachem Woodsem współtworzył koncepcję architektury policentrycznej jak np. restrukturyzacja centrum Frankfurtu — wielkoskalowa struktura ogniskująca się wokół kilku ośrodków. Od lat 70. wykonuje cykle projektowe z zakresu architektury, wystawiennictwa, instalacji przestrzennych i malarstwa.
Tworzył, we współpracy z żoną Violettą Damięcką, koncepcje mieszkalnictwa ewoluującego zgodnie z rozwojem struktury rodziny, zaprezentowane po raz pierwszy w sekcji Architektura na Biennale w Paryżu w 1967 roku. Pracował nad projektem Ścisłego Centrum Warszawy w 1991 roku. "Jest także autorem koncepcji Miasto binarne Warszawa–Łódź z integrującym układ duopolis międzynarodowym portem lotniczym pośrodku".
Jego działania w przestrzeni miasta miały wpływać na kontakty międzyludzkie - plac miejski nie istniał jako pusta przestrzeń, lecz miał znaczenie emocjonalne i duchowe.
Damięcki projektuje też obiekty np. odpowiadające na ruchliwość żywiołów. Jego "Basen topologiczny" z 1968 roku to pierwszy przykład zastosowania w architekturze zamkniętej powierzchni jednostronnej, która obejmując przestrzeń, jednocześnie jej nie wydziela. W roku 1999 zaprojektował "Pływające schronienie dla rozbitków na morzu" — ruchomą wyspę kotwiczoną tak, aby zawsze ustawiała się dziobem do fal, tworząc spokojniejszą zatoczkę, w której można zacumować.
Wystawa prac Jacka Damięckiego to kolejna — po wystawach poświęconych Oskarowi Hansenowi (2005) i Adolfowi Szyszko-Bohuszowi (2014) — monograficzna prezentacja dorobku architekta w Zachęcie.
Wystawa "Makroformy. Jacek Damięcki” czynna będzie do 8 stycznia 2017 r. w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. (PAP)
abe/pat