"95. rocznica III powstania śląskiego w plakacie polskim"
Ponad 30 przedwojennych, powojennych i współczesnych plakatów o tematyce powstańczej od piątku będzie można oglądać na wystawie w Muzeum Śląskim w Katowicach. Ekspozycja wpisuje się w przypadającą w tym roku 95. rocznicę III powstania śląskiego.
Na wystawę "95. rocznica III powstania śląskiego w plakacie polskim" złożą się prace studentów Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach oraz plakaty przed- i powojenne ze zbiorów muzeum. Ma to być "barwna mozaika pamięci, tradycji i współczesnego spojrzenia na III powstanie śląskie".
Najstarszym prezentowanym będzie jedyny historyczny plakat z okresu przedwojennego - z 1936 r. Jak powiedziała Henryka Olszewska-Jarema z Muzeum Śląskiego promował on wystawę z okazji 15. rocznicy III powstania śląskiego zorganizowaną w gmachu Województwa Śląskiego w Katowicach. Jego autorem był Czesław Kuryatto – polski artysta związany głównie z Wisłą i Beskidem Śląskim, ale także z Katowicami, gdzie w latach 1931–1938 mieszkał i pracował, malując obrazy o śląskiej tematyce przemysłowej i rodzajowej.
Zwiedzający będą też mogli obejrzeć plakaty powojenne (będące częścią bogatej kolekcji plakatów w muzeum), np. te z lat 70. i 80. ub. wieku, autorstwa m.in. Bertolda Kuszki czy Henryka Wańki, a także te współczesne autorstwa studentów katowickiej ASP.
Zdaniem Olszewskiej-Jaremy plakaty powojenne ze współczesnymi mają wiele wspólnych elementów. "Często wykonane są w podobnej konwencji" – wskazała.
Ponadto w jej ocenie prace młodych twórców są bardzo ciekawe i nowatorskie - łączą historię, tradycję i patriotyzm ze współczesną grafiką. "Młodzi artyści często operują znanymi elementami związanymi m.in. z górniczym pejzażem Śląska. Wykorzystują też symbole np. Pomnik Powstańców Śląskich w Katowicach czy historyczne daty" – mówiła historyk sztuki.
Inicjatorem wystawy, jak podało Muzeum Śląskie, jest Stowarzyszenie Powstania Śląskie 90, którego prezesem jest wnuk powstańców śląskich Krystian Szulc. W organizację włączyła się także katowicka ASP, gdzie m.in. pod okiem prof. Romana Kalarusa i prof. Michała Klisia organizowane są konkursy na plakat o tematyce powstańczej oraz projekty upamiętniające rocznice tych śląskich zrywów.
Wernisaż wystawy "95. rocznica III powstania śląskiego w plakacie polskim" odbędzie się w piątek. Ekspozycję będzie można oglądać do 27 listopada.
III powstanie śląskie wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. Było ostatnim z trzech zbrojnych zrywów polskiej ludności na Śląsku. Jego efektem było przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska, niż zamierzano po przegranym przez Polskę plebiscycie, który miał rozstrzygnąć o przynależności tych ziem do Polski lub do Niemiec.
W wyniku tego zrywu Rada Ambasadorów zdecydowała o korzystniejszym dla Polski podziale Śląska. Z obszaru plebiscytowego, zamieszkanego przez ponad 2 mln ludzi, do Polski przyłączono 29 proc. terenu i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in. Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna. Podział był też korzystny dla Polski gospodarczo - na przyłączonym terenie znajdowały się 53 z 67 istniejących kopalni, 22 z 37 wielkich pieców oraz 9 z 14 stalowni.(PAP)
akp/ mow/
