Pamięci Polaków ratujących Żydów w czasie okupacji poświęcona jest ekspozycja zaprezentowana w sobotę w nowojorskim Centrum Polsko-Słowiańskim. Towarzyszą jej prezentacje multimedialne i film dokumentalny.
Wystawa „Polacy ratujący Żydów w czasie okupacji niemieckiej 1939-1945" łączy się z uroczystościami 100 rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W intencji organizatorów z Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy ma wypełnić białe plamy w historii.
18 tablic edukacyjnych wypełnionych zdjęciami z napisami po polsku i po angielsku ilustruje pomoc dla Żydów ze strony państwa polskiego, Kościoła katolickiego oraz osób indywidualnych, w tym Ireny Sendler. Są też fotografie wyjaśniające m.in. jak Żydzi trafili do Polski przed niemal tysiącem lat oraz wskazujące, że już w XIII wieku objęci byli prawnymi uregulowaniami.
Inne tablice poświęcone są II wojnie światowej, Holocaustowi, Gettu warszawskiemu. Jedna koncentruje się na Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
Z zdjęć wyłania się bogactwo kultury żydowskiej. Obrazują też kultywowaną obecnie w Polsce pamięć o Żydach.
„Naród żydowski nie zniknął z naszej pamięci. Są odnawiane cmentarze, synagogi, powstają placówki jak Muzeum Historii Żydów Polin na terenie Getta. Państwo polskie utrzymuje też muzea w obozach zagłady” – wskazał PAP wiceprezes Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Marek Gizmajer.
Jego zdaniem temat jest ciekawy, a jednocześnie gorący. Trzeba go poznać i upublicznić.
„Wystawa ma charakter edukacyjny. Przedstawiamy ją w Nowym Jorku, ponieważ temat jest tu szczególnie nabrzmiały. Nowy Jork jest największym żydowskim miastem świata, gdzie mieszka więcej Żydów niż w Tel Avivie. Także Polonia jest tutaj liczna. Warto zatem pokazać tutaj ekspozycję” – mówił Gizmajer.
Materiały faktograficzne Katolickie Stowarzyszenie Dziennikarzy skompletowało przy współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej oraz muzeum Polin. Pochodzą z artykułów, książek, publikacji i internetu.
Ekspozycji towarzyszy premiera filmu dokumentalnego pt. "Polacy ratujący Żydów w czasie okupacji niemieckiej 1939-1945" w reżyserii Andrzeja Biernackiego z udziałem prof. Jana Żaryna. Polski senator i historyk opowiada na ekranie o relacjach polsko-żydowskich i przypomina, jak Polacy ratowali Żydów w trakcie II wojny światowej.
Gizmajer zapowiada zaprezentowanie wystawy w różnych amerykańskich placówkach. Ma ona trafić m.in. do nowojorskiej siedziby ONZ.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
ad/ mbud/
